Δώδεκα μη-κυβερνητικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας έδωσαν πρόσφατα συνέντευξη Τύπου με αφορμή τις εξελίξεις στο προσφυγικό. «Αίτημα», «Άρσις», «Εθνικό Παρατηρητήριο του Ρατσισμού», «Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες», «Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων» (το οποίο δραστηριοποιείται και στην Παγανή μέσω εντεταλμένων δικηγόρων), «Praksis», «Επιτροπή Αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες Χίου» κ.ά. υπογράφουν το παρακάτω κείμενο-μανιφέστο:
«Στο πλαίσιο του “διαλόγου” περί μετανάστευσης διακρίνουμε σωρεία ανακριβειών, παραπληροφόρησης και μία προσέγγιση του όλου ζητήματος η οποία δεν είναι μόνο μονόπλευρη αλλά παράλληλα το διογκώνει παρουσιάζοντάς το ως μείζον εθνικό πρόβλημα. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο δε δίνεται η δυνατότητα μιας νηφάλιας και αναλυτικής προσέγγισης του ζητήματος που θα επιδιώκει να φωτίσει όλες τις παραμέτρους του και να εστιάσει σε ουσιαστικά μέτρα άμβλυνσης των προβλημάτων, με αποτέλεσμα η συζήτηση αυτή να οδηγεί στη στοχοποίηση των μεταναστών και των προσφύγων, αυτών δηλαδή που στην πραγματικότητα είναι τα θύματα πολέμων, διώξεων, ανέχειας αλλά και μεταναστευτικών πολιτικών. Καθώς ο “διάλογος” αυτός φαίνεται σε μας μονόλογος, μιας και δεν έχει δοθεί ο λόγος στους περισσοτέρους από τους εκπροσώπους των οργανώσεων που ασχολούνται με πρόσφυγες και μετανάστες, θεωρούμε χρέος μας να παρέμβουμε προκειμένου να ενημερώσουμε την ελληνική κοινωνία για τις απόψεις μας επί του θέματος αυτού.
Θέλουμε να τονίσουμε ότι ανάμεσα σε αυτούς που αποκαλούνται συλλήβδην και απαξιωτικά “λαθρομετανάστες” υπάρχουν πολλοί που κατάγονται από χώρες οι οποίες βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση λόγω στρατιωτικών επεμβάσεων ή εμφυλίου πολέμου (π.χ. Ιράκ, Αφγανιστάν, Σομαλία, Σουδάν) ή έχουν αυταρχικό καθεστώς (π.χ. Ιράν), ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΑΔΗ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ.. Πέραν του ηθικού και ανθρωπιστικού καθήκοντος που έχουμε να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, υπάρχει ένα πλέγμα νομοθετημάτων (διεθνείς συμβάσεις, εθνική νομοθεσία) που τους προστατεύουν. ΕΧΟΥΜΕ ΔΗΛΑΔΗ ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥΜΕ. Η υποχρέωση αυτή επιβάλλει:
Απρόσκοπτη είσοδο στη χώρα όσων επιθυμούν να ζητήσουν άσυλο, πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, δίκαιη εξέταση του αιτήματος ασύλου, παροχή στέγης, τροφής, περίθαλψης, άδειας εργασίας και χορήγηση επιδομάτων.
Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΑΥΤΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΗΣ.
Ειδικότερα: Δεν επιτρέπει την είσοδο των προσφύγων στη χώρα (επιχειρήσεις Λιμενικού στη θάλασσα). Τους συλλαμβάνει στα σύνορα και τους επιβάλλει διοικητική απέλαση. Δεν παρέχει πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου. Τους θέτει εκτός διαδικασίας ασύλου με παράτυπες πρακτικές. Δεν εξετάζει δίκαια τα αιτήματα ασύλου. Δεν παρέχει στέγη, τροφή, επιδόματα.
Εξ αιτίας αυτής της παράνομης πρακτικής, πολλοί πρόσφυγες καθίστανται παράνομοι και εξαθλιώνονται καθώς παραμένουν άστεγοι ή ζουν σε άθλια καταλύματα.
Θέλουμε επίσης να επισημάνουμε ότι ένα άλλο σημαντικό ποσοστό των αλλοδαπών που βρίσκονται στη χώρα μας είναι εκείνοι στους οποίους έχει επιβληθεί το μέτρο της απέλασης πλην όμως η εκτέλεση του μέτρου αυτού είναι ανέφικτη. Πρόκειται για άτομα τα οποία προέρχονται από χώρες στις οποίες υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση/ανθρωπιστική κρίση, η απέλαση στις οποίες αντιβαίνει στο διεθνές δίκαιο, καθώς και από χώρες στις οποίες υπάρχει πρακτική αδυναμία εκτέλεσης της απέλασης λόγω έλλειψης συνεργασίας των διπλωματικών αρχών. Παρά τις σχετικές παρεμβάσεις που έχει κάνει ο Συνήγορος του Πολίτη και ενώ είναι δεδομένο ότι τα άτομα αυτά δεν είναι δυνατόν να απελαθούν, οι αρμόδιες αρχές της χώρας μας δεν τους χορηγούν άδεια διαμονής, αφήνοντάς τα στην παρανομία και την εξαθλίωση.
Παράλληλα, η Πολιτεία αρνείται να αναγνωρίσει ότι σήμερα στη χώρα μας ζουν και εργάζονται δεκάδες χιλιάδες οικονομικοί/-ές μετανάστες/-τριες, που βρίσκονται σε καθεστώς παρανομίας, ενώ έχουν εισέλθει και ζουν στη χώρα ήδη από πολλά χρόνια. Για τους ανθρώπους αυτούς η Πολιτεία αρνείται να θεσπίσει μια νέα διαδικασία νομιμοποίησης, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ανθρώπους κατά τα άλλα ενταγμένους στην ελληνική κοινωνία. Παράλληλα με τις αυστηρές διατάξεις του μεταναστευτικού νόμου για την ανανέωση των αδειών διαμονής όλο και περισσότεροι νόμιμοι μετανάστες καθίστανται παράνομοι. [...]»
Στη συνέχεια της αναφοράς τους, οι υπογράφοντες κάνουν λόγο αναλυτικότερα σε όσες πρακτικές έχει υιοθετήσει η ελληνική Πολιτεία για να «αντιμετωπίσει» το πρόβλημα: δημιουργία αδιεξόδων σε νομικό επίπεδο εις βάρους των αιτούντων άσυλο, επαναπροωθήσεις, εκφοβισμό.
Η πολύ ενδιαφέρουσα αυτή παρέμβαση είναι διαθέσιμη (μεταξύ άλλων) στο http://www.tvxs.gr/v16749 - απ’ όπου αντλεί και το παρόν άρθρο. Με μεγάλη ανακούφιση βλέπει κανείς πως υπάρχει ενεργή μερίδα της ελληνικής κοινωνίας η οποία στοχάζεται ειλικρινά πάνω στο προσφυγικό.

*Ο Τυρίκος Εργάς Γιώργος είναι φιλόλογος με D.E.A. στη Συγκριτική Λογοτεχνία, υποψήφιος διδάκτορας Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.