Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Θεοφύλακτος Αχρίδος
Πρόλογος: Βασίλης Κατσαρός
Κείμενο, εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια: Πέτρος Βλαχάκος
Εκδόσεις Ζήτρος
Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 422
Ο Θεοφύλακτος Αχρίδος υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πνευματικές φυσιογνωμίες που ανέδειξε το Βυζάντιο στο μεταίχμιο του 11ου - 12ου αιώνα. Μαθητής του Μιχαήλ Ψελλού, με βαθύτατη κλασσική και θεολογική παιδεία, διέπρεψε ως καθηγητής της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και ως δάσκαλος του Ευαγγελίου στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια εκλέχτηκε αρχιεπίσκοπος Αχρίδος, σε μια περιοχή του Βυζαντίου, όπου η συνάντηση του σλαβικού και του βυζαντινού κόσμου είχε ανάγκη από μία σπουδαία πνευματική προσωπικότητα για τη διάδοση του βυζαντινού πολιτισμού. Μας άφησε ένα πλούσιο και πολυσχιδές συγγραφικό έργο, το οποίο παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον σε πολλούς τομείς της επιστημονικής έρευνας και είχε ευρύτατη διάδοση όχι μόνο στα βυζαντινά χρόνια, αλλά και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Επίσης το ερμηνευτικό-θεολογικό του έργο ήταν ιδιαίτερα σημαντικό γιατί το χρησιμοποίησε ο Έρασμος στα κείμενά του και διοχετεύτηκε με αυτό η βυζαντινή θεολογία στη Δύση.
Ένα εξαιρετικό δείγμα της συγγραφικής του δραστηριότητας παρουσιάζουν οι Εκδόσεις Ζήτρος στη σειρά «Βυζαντινοί Συγγραφείς» με τίτλο «Οι Δεκαπέντε μάρτυρες της Τιβεριούπολης», οι οποίοι είναι και πολιούχοι του Κιλκίς. Στο συγκεκριμένο κείμενο ο συγγραφέας μετά από μια ευρεία ιστορική αναδρομή στους πρώτους αιώνες της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αναφέρεται στη δράση και το μαρτύριο των αγίων Δεκαπέντε Μαρτύρων στην Τιβεριούπολη (Στρώμνιτσα) κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουλιανού. Μετά την ταφή τους στην Τιβεριούπολη και τη θαυματουργία τους, οι άγιοι επανεμφανίζονται όταν οι Βούλγαροι ασπάζονται το χριστιανισμό, ύστερα από την απόφαση του βασιλιά τους Βόρι να βαπτιστεί χριστιανός και να διαδοθεί ο χριστιανισμός σ’ ολόκληρη τη Βουλγαρία. Ακολουθεί η ανακάλυψη των λειψάνων τους στην Τιβεριούπολη, η μετακομιδή τους στη Βregalnica, καθώς και μία επιλογή από τα πολλά θαύματα που επιτέλεσαν. Το συγκεκριμένο κείμενο, εκτός από την αναμφισβήτητη λογοτεχνική του αξία ως αφηγηματικού πεζού λόγου, περιέχει αξιόπιστα και πολύτιμα ιστορικά στοιχεία για την ιστορία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αλλά και την ίδρυση του βουλγαρικού κράτους και τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων και παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο για τους ερευνητές του Βυζαντίου, καθώς της ύστερης αρχαιότητας.
Πρόλογος: Βασίλης Κατσαρός
Κείμενο, εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια: Πέτρος Βλαχάκος
Εκδόσεις Ζήτρος
Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 422
Ο Θεοφύλακτος Αχρίδος υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πνευματικές φυσιογνωμίες που ανέδειξε το Βυζάντιο στο μεταίχμιο του 11ου - 12ου αιώνα. Μαθητής του Μιχαήλ Ψελλού, με βαθύτατη κλασσική και θεολογική παιδεία, διέπρεψε ως καθηγητής της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και ως δάσκαλος του Ευαγγελίου στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια εκλέχτηκε αρχιεπίσκοπος Αχρίδος, σε μια περιοχή του Βυζαντίου, όπου η συνάντηση του σλαβικού και του βυζαντινού κόσμου είχε ανάγκη από μία σπουδαία πνευματική προσωπικότητα για τη διάδοση του βυζαντινού πολιτισμού. Μας άφησε ένα πλούσιο και πολυσχιδές συγγραφικό έργο, το οποίο παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον σε πολλούς τομείς της επιστημονικής έρευνας και είχε ευρύτατη διάδοση όχι μόνο στα βυζαντινά χρόνια, αλλά και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Επίσης το ερμηνευτικό-θεολογικό του έργο ήταν ιδιαίτερα σημαντικό γιατί το χρησιμοποίησε ο Έρασμος στα κείμενά του και διοχετεύτηκε με αυτό η βυζαντινή θεολογία στη Δύση.
Ένα εξαιρετικό δείγμα της συγγραφικής του δραστηριότητας παρουσιάζουν οι Εκδόσεις Ζήτρος στη σειρά «Βυζαντινοί Συγγραφείς» με τίτλο «Οι Δεκαπέντε μάρτυρες της Τιβεριούπολης», οι οποίοι είναι και πολιούχοι του Κιλκίς. Στο συγκεκριμένο κείμενο ο συγγραφέας μετά από μια ευρεία ιστορική αναδρομή στους πρώτους αιώνες της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αναφέρεται στη δράση και το μαρτύριο των αγίων Δεκαπέντε Μαρτύρων στην Τιβεριούπολη (Στρώμνιτσα) κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουλιανού. Μετά την ταφή τους στην Τιβεριούπολη και τη θαυματουργία τους, οι άγιοι επανεμφανίζονται όταν οι Βούλγαροι ασπάζονται το χριστιανισμό, ύστερα από την απόφαση του βασιλιά τους Βόρι να βαπτιστεί χριστιανός και να διαδοθεί ο χριστιανισμός σ’ ολόκληρη τη Βουλγαρία. Ακολουθεί η ανακάλυψη των λειψάνων τους στην Τιβεριούπολη, η μετακομιδή τους στη Βregalnica, καθώς και μία επιλογή από τα πολλά θαύματα που επιτέλεσαν. Το συγκεκριμένο κείμενο, εκτός από την αναμφισβήτητη λογοτεχνική του αξία ως αφηγηματικού πεζού λόγου, περιέχει αξιόπιστα και πολύτιμα ιστορικά στοιχεία για την ιστορία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αλλά και την ίδρυση του βουλγαρικού κράτους και τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων και παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο για τους ερευνητές του Βυζαντίου, καθώς της ύστερης αρχαιότητας.