Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Η Εταιρεία Συμβούλων Σταδιοδρομίας EMPLOY, με υπευθύνους ερευνητές τους κυρίους Κωνσταντίνο Κότιου και Χρήστο Τσαουσάκη και το συνεργάτη εκπαιδευτικό κ. Βασίλειο Καλογήρου, πραγματοποίησε πριν λίγες μέρες μεγάλη έρευνα με θέμα «Τάσεις και προοπτικές στο επάγγελμα του δασκάλου». Τα αποτελέσματα της πολυσέλιδης έρευνας δόθηκαν στους σχετικούς φορείς και δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο.
Αναδημοσιεύουμε τα συμπεράσματα και τον επίλογο θεωρώντας ότι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συμπεράσματα
Με βάση τα αριθμητικά δεδομένα και τα στοιχεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας και συνυπολογίζοντας τις σχετικές παραμέτρους (ασφαλιστικό, προσλήψεις, διαγωνισμοί κ.τ.λ.) διαφαίνεται πως θα υπάρξει μείωση του αριθμού των δασκάλων που θα απασχολούνται ως μόνιμοι και αναπληρωτές.
Σε αυτό συνηγορούν τα ακόλουθα στοιχεία:
1. Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης
2. Μείωση των αποσπάσεων
3. Μείωση των εκπαιδευτικών αδειών
4. Αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα
5. Κλείσιμο μικρών σχολείων
6. Μείωση μαθητών λόγω δημογραφικού προβλήματος
7. Μείωση των συνταξιοδοτηθέντων καθώς την τελευταία 20ετία έχουν διορισθεί 36.000 περίπου δάσκαλοι
8. Περικοπή πρόωρων συντάξεων (μητέρες με ανήλικα)
9. Μικρή επιβάρυνση θα έχουμε και από την έλευση αποφοίτων παιδαγωγικών τμημάτων του εξωτερικού (Βουλγαρία, Ρουμανία)
Η μείωση μπορεί να συγκρατηθεί προσωρινά - και μέχρι το 2015, ημερομηνία πλήρους εφαρμογής του νέου ασφαλιστικού - από τον αυξημένο αριθμό συνταξιοδοτήσεων και από την αύξηση των ολοήμερων σχολείων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων, το 2006 είχαμε 3.500 συνολικά συνταξιοδοτήσεις εκπαιδευτικών και των δυο βαθμίδων, το 2008 ο αριθμός αυξήθηκε στις 6.000 και φέτος αναμένονται 10.000 συνταξιοδοτήσεις.
Παράλληλα, η αλλαγή του συστήματος διορισμού μέσω ΑΣΕΠ θα έχει και το ακόλουθο αποτέλεσμα: μέχρι στιγμής μετά από δύο χρόνια αναπλήρωσης οι δάσκαλοι διορίζονταν· πλέον με την αλλαγή του συστήματος απαραίτητη προϋπόθεση για διορισμό είναι η επιτυχία στον ΑΣΕΠ, άρα η αναπλήρωση δε θα εξασφαλίζει και μόνιμο διορισμό όπως τώρα και πιθανόν να συσσωρευτούν πολλοί στους πίνακες αναπληρωτών, δυσχεραίνοντας το διορισμό για τους πιο νέους.
Εν κατακλείδι, από τους 5.300 περίπου δασκάλους που απασχολήθηκαν φέτος στα σχολεία θεωρείται βάσιμο να περιοριστούν οι ανάγκες και ιδίως μετά το 2015, πάντα με την επισήμανση πως δε θα μεταβληθούν δραστικά είτε προς το θετικό είτε προς το αρνητικό παράμετροι (ασφαλιστικό/διαγωνισμοί ΑΣΕΠ κ.ά.) που σχετίζονται με τη συνολική εικόνα απασχολησιμότητας των δασκάλων.
Συνεπώς, οι φετινοί υποψήφιοι των Πανελληνίων πιθανόν να είναι από τους τελευταίους αυριανούς δασκάλους που θα συναντήσουν παραπλήσιες προοπτικές απορρόφησης με σύντομα σχετικά διαστήματα αναμονής για το διορισμό τους στη δημόσια εκπαίδευση. Από το 2015 και έπειτα διαφαίνεται μια εξισορρόπηση του ισοζυγίου της προσφοράς και της ζήτησης, η οποία θα διατηρήσει μεν θετικό πρόσημο στους δείκτες απορρόφησης, αλλά σε κάθε περίπτωση δε θα ταυτίζεται με τις σημερινές θετικότατες προοπτικές του επαγγέλματος.
Επίλογος
Η παρούσα έρευνα έχει ως στόχο να αποδώσει με συντομία και με αριθμητικά δεδομένα διαφαινόμενες μεταβολές στην απορροφητικότητα των δασκάλων, ένα επάγγελμα που έχει προσελκύσει χιλιάδες αριστούχους μαθητές τα τελευταία χρόνια.
Η διαφαινόμενη αλλαγή της υψηλής απορροφητικότητας δεν πρέπει να απωθήσει κανένα νέο που έχει αγάπη για το σημαντικό αυτό λειτούργημα από το να το εντάξει στις πρώτες προτιμήσεις του, αρκεί να έχει κατά νου πως κατά την αποφοίτησή του από τα παιδαγωγικά τμήματα δε θα συναντήσει την ονειρική - κατά πολλούς - απασχολησιμότητα που εμφανίζει ο κλάδος σήμερα. Και εφόσον αυτή η επιλογή γίνει με γνώμονα την αγάπη για το λειτούργημα, αυτή η παράμετρος θα είναι εν τέλει η ουσιώδης διαφοροποίησή του, που θα τον βοηθήσει να διακριθεί έναντι των άλλων αποφοίτων.
Επιπρόσθετα, σε κάθε περίπτωση, δε θα πρέπει να αντιστρέψουμε πλήρως τις προοπτικές των δασκάλων, καθώς συγκρινόμενες με άλλες ειδικότητες - έστω και αν μελλοντικά αυτή η απορροφητικότητά τους συρρικνωθεί - δε θα παύουν να αποτελούν μια ανταποκρίσιμη επιλογή για τους υποψηφίους που επιθυμούν να διεκδικήσουν το διορισμό τους στην εκπαίδευση.
Καταλήγοντας, θα πρέπει ο κάθε ενδιαφερόμενος να εξετάσει και να σταθμίσει την έρευνα αυτή ως ένα πρόσθετο ακόμη κριτήριο πληροφόρησης - και όχι ως τροχοπέδη για τις επιλογές του -, που συμπληρώνει και τα δεκάδες άλλα δεδομένα που οφείλει να έχει ο καθένας από εμάς που θέλει να αποκομίσει τα πολλαπλά οφέλη ενός έγκριτου και εύστοχου επαγγελματικού προσανατολισμού.
Αναδημοσιεύουμε τα συμπεράσματα και τον επίλογο θεωρώντας ότι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Συμπεράσματα
Με βάση τα αριθμητικά δεδομένα και τα στοιχεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας και συνυπολογίζοντας τις σχετικές παραμέτρους (ασφαλιστικό, προσλήψεις, διαγωνισμοί κ.τ.λ.) διαφαίνεται πως θα υπάρξει μείωση του αριθμού των δασκάλων που θα απασχολούνται ως μόνιμοι και αναπληρωτές.
Σε αυτό συνηγορούν τα ακόλουθα στοιχεία:
1. Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης
2. Μείωση των αποσπάσεων
3. Μείωση των εκπαιδευτικών αδειών
4. Αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα
5. Κλείσιμο μικρών σχολείων
6. Μείωση μαθητών λόγω δημογραφικού προβλήματος
7. Μείωση των συνταξιοδοτηθέντων καθώς την τελευταία 20ετία έχουν διορισθεί 36.000 περίπου δάσκαλοι
8. Περικοπή πρόωρων συντάξεων (μητέρες με ανήλικα)
9. Μικρή επιβάρυνση θα έχουμε και από την έλευση αποφοίτων παιδαγωγικών τμημάτων του εξωτερικού (Βουλγαρία, Ρουμανία)
Η μείωση μπορεί να συγκρατηθεί προσωρινά - και μέχρι το 2015, ημερομηνία πλήρους εφαρμογής του νέου ασφαλιστικού - από τον αυξημένο αριθμό συνταξιοδοτήσεων και από την αύξηση των ολοήμερων σχολείων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων, το 2006 είχαμε 3.500 συνολικά συνταξιοδοτήσεις εκπαιδευτικών και των δυο βαθμίδων, το 2008 ο αριθμός αυξήθηκε στις 6.000 και φέτος αναμένονται 10.000 συνταξιοδοτήσεις.
Παράλληλα, η αλλαγή του συστήματος διορισμού μέσω ΑΣΕΠ θα έχει και το ακόλουθο αποτέλεσμα: μέχρι στιγμής μετά από δύο χρόνια αναπλήρωσης οι δάσκαλοι διορίζονταν· πλέον με την αλλαγή του συστήματος απαραίτητη προϋπόθεση για διορισμό είναι η επιτυχία στον ΑΣΕΠ, άρα η αναπλήρωση δε θα εξασφαλίζει και μόνιμο διορισμό όπως τώρα και πιθανόν να συσσωρευτούν πολλοί στους πίνακες αναπληρωτών, δυσχεραίνοντας το διορισμό για τους πιο νέους.
Εν κατακλείδι, από τους 5.300 περίπου δασκάλους που απασχολήθηκαν φέτος στα σχολεία θεωρείται βάσιμο να περιοριστούν οι ανάγκες και ιδίως μετά το 2015, πάντα με την επισήμανση πως δε θα μεταβληθούν δραστικά είτε προς το θετικό είτε προς το αρνητικό παράμετροι (ασφαλιστικό/διαγωνισμοί ΑΣΕΠ κ.ά.) που σχετίζονται με τη συνολική εικόνα απασχολησιμότητας των δασκάλων.
Συνεπώς, οι φετινοί υποψήφιοι των Πανελληνίων πιθανόν να είναι από τους τελευταίους αυριανούς δασκάλους που θα συναντήσουν παραπλήσιες προοπτικές απορρόφησης με σύντομα σχετικά διαστήματα αναμονής για το διορισμό τους στη δημόσια εκπαίδευση. Από το 2015 και έπειτα διαφαίνεται μια εξισορρόπηση του ισοζυγίου της προσφοράς και της ζήτησης, η οποία θα διατηρήσει μεν θετικό πρόσημο στους δείκτες απορρόφησης, αλλά σε κάθε περίπτωση δε θα ταυτίζεται με τις σημερινές θετικότατες προοπτικές του επαγγέλματος.
Επίλογος
Η παρούσα έρευνα έχει ως στόχο να αποδώσει με συντομία και με αριθμητικά δεδομένα διαφαινόμενες μεταβολές στην απορροφητικότητα των δασκάλων, ένα επάγγελμα που έχει προσελκύσει χιλιάδες αριστούχους μαθητές τα τελευταία χρόνια.
Η διαφαινόμενη αλλαγή της υψηλής απορροφητικότητας δεν πρέπει να απωθήσει κανένα νέο που έχει αγάπη για το σημαντικό αυτό λειτούργημα από το να το εντάξει στις πρώτες προτιμήσεις του, αρκεί να έχει κατά νου πως κατά την αποφοίτησή του από τα παιδαγωγικά τμήματα δε θα συναντήσει την ονειρική - κατά πολλούς - απασχολησιμότητα που εμφανίζει ο κλάδος σήμερα. Και εφόσον αυτή η επιλογή γίνει με γνώμονα την αγάπη για το λειτούργημα, αυτή η παράμετρος θα είναι εν τέλει η ουσιώδης διαφοροποίησή του, που θα τον βοηθήσει να διακριθεί έναντι των άλλων αποφοίτων.
Επιπρόσθετα, σε κάθε περίπτωση, δε θα πρέπει να αντιστρέψουμε πλήρως τις προοπτικές των δασκάλων, καθώς συγκρινόμενες με άλλες ειδικότητες - έστω και αν μελλοντικά αυτή η απορροφητικότητά τους συρρικνωθεί - δε θα παύουν να αποτελούν μια ανταποκρίσιμη επιλογή για τους υποψηφίους που επιθυμούν να διεκδικήσουν το διορισμό τους στην εκπαίδευση.
Καταλήγοντας, θα πρέπει ο κάθε ενδιαφερόμενος να εξετάσει και να σταθμίσει την έρευνα αυτή ως ένα πρόσθετο ακόμη κριτήριο πληροφόρησης - και όχι ως τροχοπέδη για τις επιλογές του -, που συμπληρώνει και τα δεκάδες άλλα δεδομένα που οφείλει να έχει ο καθένας από εμάς που θέλει να αποκομίσει τα πολλαπλά οφέλη ενός έγκριτου και εύστοχου επαγγελματικού προσανατολισμού.