Κάτι σαν πρόλογος
Ας γυρίσουμε πίσω το ρολόι του χρόνου. Ο αείμνηστος θείος μου Νίκος Δελόγκος, αδελφός του πατέρα μου, διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος εκλεγμένος απ’ το λαό στο χωριό μας, το Κάτω Τρίτος. Η χούντα των συνταγματαρχών τον απέλυσε και στη θέση του διόρισε άνθρωπο της αρεσκείας της.
Ο θείος μου, που λέτε, είχε αναπτυγμένο στο έπακρον το αίσθημα της ηθικής και της αξιοπρέπειας. Ενώ είχε επιδιορθώσει όλους τους «ντοσιμέδες», πλακόστρωτα του χωριού, ο δρόμος που περνούσε μπροστά από το σπίτι του είχε το μαύρο του το χάλι. Από το φόβο μην τον κατακρίνουν ότι φροντίζει «τα του οίκου του», άφηνε κατεστραμμένο το δρόμο και έκανε και τους γειτόνους του να ταλαιπωρούνται. Πίναμε με το θείο μου τον καφέ μας στο καφενείο του Τάκη και συζητούσαμε, οπότε ένας συγχωριανός μάς διακόπτει και απευθυνόμενος στον πρόεδρο, του λέει με ήρεμο ύφος:
- «Γιατί, πρόεδρε, δεν επιδιορθώνεις το καλντερίμι, που βρίσκεται μπροστά στα σπίτια μας; Έφτιαξες όλους τους δρόμους του χωριού και εμείς ταλαιπωρούμαστε.»
Ο θείος δε μίλησε. Με κοίταξε με νόημα, σα να με ρωτούσε. Εγώ γνώριζα το θέμα από άλλη συζήτηση που είχαμε κάνει.
- «Έχει δίκιο ο άνθρωπος, θείε, δε χρειάζεται τόση ευαισθησία!»
Δε μου απάντησε αλλά, όπως έμαθα, έδωσε εντολή να επιδιορθωθεί το καλντερίμι, που περνούσε μπροστά από το σπίτι του. Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Έφτασαν στ’ αυτιά μου από πολλές πηγές, ότι στο «Θεομήτωρ» συντελείται τα τελευταία χρόνια αξιόλογο έργο. Κάποιος γνωστός μου, μάλιστα, με παρακίνησε να κάνω και σχετικό ρεπορτάζ.
Δίσταζα και είχα τους λόγους μου. Εδώ και ένα χρόνο εργάζεται στο «Θεομήτωρ», μέσω ΑΣΕΠ, η μικρή μου κόρη, ως ψυχολόγος στο πρόγραμμα αποασυλοποίησης και δεν ήθελα να δώσω δικαιώματα. Επειδή δεν επιθυμεί ν’ ανανεώσει την υπηρεσία της στο «Θεομήτωρ» άλλη διετία, γιατί ενδιαφέρεται για κάτι το μόνιμο, λύθηκαν οι δισταγμοί μου.
Ό,τι λοιπόν θα διαβάσετε πιο κάτω οφείλεται στις συνεχείς προσπάθειες του διοικητή και προέδρου του Δ.Σ., κ. Αποστόλου Αθηναίου, και στο προσωπικό, επιστημονικό και βοηθητικό. Και στους τρεις τομείς: «Θεομήτωρ» το κυρίως Ίδρυμα - Ξενώνες (Αποασυλοποίηση) - Μονάδα Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Προσφύγων (Ανηλίκων).
Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον κ. Αθηναίο για την άδεια να επισκεφτώ οποιονδήποτε χώρο και να σχηματίσω προσωπική άποψη, για την ξενάγηση που μου έκανε και τα στοιχεία που μου παραχώρησε.
Στρατής Δελόγκος
Παπάδος


Η μονάδα στεγάζεται στο πρώην «Σανατόριο» και δημιουργήθηκε από την ανάγκη να μη συμβιώνουν οι ανήλικοι με τους ηλικιωμένους, για όλους τους γνωστούς λόγους και για τον πλέον σπουδαίο ότι τα παιδιά ήταν ασυνόδευτα.
Η απόφαση του διαχωρισμού λήφθηκε από τη νομαρχία και τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς και ανέλαβε να υλοποιήσει ο διοικητής και οι εργαζόμενοι. Έργο όχι εύκολο, όπως θα διαπιστώσετε. Η μονάδα διαθέτει 96 κλίνες, 16 άτομα προσωπικό: Γιατρό, νοσοκόμους, δασκάλους, δικηγόρο, ασφάλεια, φύλακες.
Επισκέφτηκα όλους τους χώρους συνοδευόμενος από τον κ. Αθηναίο. Μου έκανε εντύπωση η απόλυτη ησυχία που επικρατούσε και η εντυπωσιακή καθαριότητα. Τους κοινόχρηστους χώρους τους καθαρίζει συνεργείο καθαριότητας, τους κοιτώνες και τα μαγειρεία οι ίδιοι οι τρόφιμοι. Οι φιλοξενούμενοι νεαροί προέρχονται απ’ το Αφγανιστάν και είναι μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα. Ανάμεσά τους και ένας νεαρός Ταλιμπάν. Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν αποτελούν την άρχουσα τάξη τόσο στον πλούτο, όσο και στη μόρφωση. Ξεκινήσαμε από το μαγειρείο. Σύγχρονη επαγγελματική κουζίνα, τεράστιος καταψύκτης, γεμάτος με ευαίσθητα σε αλλοίωση τρόφιμα.
«Μαγειρεύουν μόνοι τους», μου εξηγεί ο κ. Αθηναίος, «για να μη στερούνται την κουζίνα της πατρίδας τους, από δικό τους επαγγελματία μάγειρα, τον οποίο πληρώνουμε.
Άνοιξα τον καταψύκτη: πλήρης τροφίμων. Δοκίμασα τα φαγητά. Δεν μπορώ να ξέρω αν στον τόπο τους έτρωγαν τόσο καλά. Διέκρινα βλέμματα διακριτικά, πρόσωπα σοβαρά, αλλά όχι φοβισμένα. Μπήκαμε στους θαλάμους. Τα κρεβάτια στρωμένα, τα πράγματα σε τάξη. Τα κορίτσια με τη μαντήλα και τις φουστάνες δεν ένιωθαν άνετα με την παρουσία ξένων ανδρών! Συνεχίζουμε: Μία ολόκληρη αίθουσα στρωμένη με χαλιά. Στους τοίχους τσιτάτα απ’ το Κοράνι. Ένα αναλόγιο με ένα βιβλίο. «Είναι χώρος προσευχής, το τζαμί τους», μου εξήγησε ο κ. Αθηναίος.
Ασυναίσθητα έβγαλα το καπέλο μου! Συνεχίσαμε: Αίθουσα σχολείου με θρανία. Διδάσκονται ελληνικά, αγγλικά, ιταλικά. Άλλη αίθουσα για Η/Υ, ξεχωριστό ιατρείο, σαλόνι, τραπεζαρία, χώρος αθλοπαιδιών με σύγχρονα όργανα. Σ’ όλους τους κοινόχρηστους χώρους και τα δωμάτια, τηλεοράσεις. Ραπτομηχανές για να επιδιορθώνουν τα ρούχα τους, πλυντήρια για να τα πλένουν. Μια οργανωμένη κοινωνία εφοδιασμένη με όλα τα κομφόρ για μία ζωή άνετη κατά κάποιο τρόπο, αλλά αφάνταστα καλύτερη απ’ αυτή που εγκατέλειψαν.
Ανεβήκαμε ξανά στους κοιτώνες. Στην πόρτα κάθε θαλάμου, επιγραφές στη γλώσσα τους και κάποιο ζώο! «Είναι για να συνεννοούμαστε καλύτερα», μας εξήγησε η υπεύθυνη. Παραδείγματος χάριν, «εγώ μένω στο θάλαμο της κατσίκας, του λιονταριού, του αλόγου».
Πλησιάζαμε προς την έξοδο και συνεχίζαμε την κουβέντα με τον κ. Αθηναίο όταν μας πλησίασε κάποιος της ασφαλείας της Μονάδας, αν δεν κάνω λάθος.
«Βιαστείτε, άρχισε να το στρώνει και θα σας κλείσει εδώ.» Βγήκαμε. Το χιόνι έπεφτε αραιό, αλλά επίμονα. Ήταν Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2009. Έφυγα εντυπωσιασμένος απ’ αυτά που άκουσα και είδα και λίγο περήφανος, φίλοι.
Η δύστυχη πατρίδα μου, που έζησε την προσφυγιά στο πετσί της, όχι μια και δυο φορές, μπορεί να προσφέρει μια ζεστή αγκαλιά σ’ αυτούς τους δυστυχισμένους.
Απόστολε Αθηναίε και εργαζόμενοι στη Μονάδα Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Προσφύγων, να είστε σίγουροι ότι προσφέρετε αξιόλογο κοινωνικό έργο.


Μια συζήτηση με τον Απόστολο Αθηναίο


Κύριε διοικητά, τι δουλειές έκαναν οι τρόφιμοι στις πατρίδες τους;
«Όλα τα επαγγέλματα. Είδατε τις φωτογραφίες απέναντι απ’ τα δωμάτιά τους; Σοβατζήδες, χτίστες, ξυλουργοί, σιδεράδες, ό,τι βάλει ο νους σου, έχουμε μια δασκάλα και μια δικηγόρο. Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η μεγάλη τους πίστη.»
Παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα;
«Αν εννοείτε τάξεως, όχι. Αλλά λόγω των μεγάλων κακουχιών που πέρασαν μέχρι να φτάσουν εδώ, χρειάζονται συνεχή ιατρική παρακολούθηση και ψυχολογική στήριξη.»
Μετά από εδώ τι προορισμό έχουν αυτά τα παιδιά, κ. Αθηναίε;
«Πολλά πρέπει να γίνουν. Πρώτα πρέπει να συνενωθούν οι οικογένειες. Υπάρχουν περιπτώσεις που εδώ είναι το παιδί, ο πατέρας στο Αφγανιστάν, η μάνα στην Αθήνα κ.λπ.. Δεύτερον. Να κάνουν αίτηση να ζητήσουν άσυλο. Να βγάλουν ροζ κάρτα για να μπορέσουν να εργαστούν τα μεγαλύτερα. Να εξασφαλίσουμε πρόσβαση σε χώρους αθλοπαιδιών εκτός οικήματος. Πραγματοποιήσαμε δύο εκδηλώσεις κοινωνικού ενδιαφέροντος σε Καλλονή και Μόλυβο με τη συνεργασία άλλων φορέων.»
Από πού χρηματοδοτείται όλη αυτή η προσπάθεια, κ. διοικητά;
«Από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Δημόσιο.»
Μια τελευταία ερώτηση, κ. διοικητά. Δέχεστε προσφορές γι’ αυτά τα άμοιρα παιδιά από τους πολίτες;
«Ναι. Ρούχα, παπούτσια, εσώρουχα, τρόφιμα. Προπάντων όμως ψυχαγωγία, την έχουν περισσότερο ανάγκη.»