Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Με έλλειψη προσωπικού, αλλά και οικονομικών πόρων - στοιχείων απαραίτητων προκειμένου να συνεχίσει να παράγει έργο - απειλείται η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης, ένας χώρος που περιλαμβάνει πολλά ιστορικά και πολύτιμα τεκμήρια και έχει αποτελέσει, από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, κέντρο πολιτισμού για την πόλη της Μυτιλήνης και τη Λέσβο ολόκληρη.
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης στεγάζεται σε παλιό αρχοντικό. Ο πρώτος πυρήνας βιβλίων δημιουργήθηκε το 1940, ενώ στη συνέχεια εμπλουτίστηκε και με μερικές εκδόσεις του 18ου και του 17ου αιώνα, με τις πρώτες βάσεις οργάνωσης Δημοτικής Βιβλιοθήκης να τίθενται το 1945, όταν και μεταφέρθηκε στο σημερινό της χώρο, την πρώην κλινική Δούκαρου.
Στο χώρο αυτό μεταφέρθηκε και τμήμα της πολύτιμης συλλογής βιβλίων του καθηγητή Δημητρίου Βερναρδάκη, ενώ ακολούθησαν πολλές δωρεές βιβλίων.
Από το 1952 η βιβλιοθήκη έγινε Δημόσια, ενώ συνέχισε να εμπλουτίζεται, μέσω δωρεών και αγορών, με βιβλία που ξεπέρασαν τους 100.000 τίτλους, καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος τομέων που αφορούσαν στην ανθρώπινη γνώση.
Ο Γρηγόρης Σκαλόπουλος είναι φιλόλογος που για ένα χρόνο πήρε απόσπαση στη Βιβλιοθήκη από την οργανική του θέση στο Ίππειος, προκειμένου να μάθει το πρόγραμμα ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης και οργάνωσης βιβλίων. Όπως λέει, τους εκπαιδευτικούς δεν τους ενθαρρύνει το γεγονός ότι κατά την απόσπασή τους σε βιβλιοθήκες δεν παίρνουν τα μόρια της οργανικής τους θέσης
Ανοιχτή σε όλους
Σήμερα, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης περιλαμβάνει μια ευρεία ποικιλία συλλογών, ανάμεσα στις οποίες αυτές βιβλίων που χρονολογούνται από το 1583 έως και το 1889, αλλά και τις πρώτες εκδόσεις κάποιων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας, περίπου 2.500 τίτλους που ανήκουν στην τοπική συλλογή λεσβιακών έργων, ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, βιβλία για παιδιά και νέους, συλλογές Κοινωνιολογίας, Ιστορίας και Ελληνικής Φιλολογίας, πλήρεις σειρές σύγχρονου τοπικού Τύπου από το 1962 έως σήμερα και αρχείο τοπικού Τύπου από τις αρχές του 20ού αιώνα, καθώς και Φύλλα Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) από το 1952 έως σήμερα.
Η μηχανοργάνωσή της, η οποία ξεκίνησε το 1992, σήμερα έχει τελειώσει όσον αφορά στο δανειστικό τμήμα της και τη συλλογή λεσβιακών βιβλίων και περιοδικού Τύπου, ενώ συνεχίζεται και για τα υπόλοιπα τμήματα, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση του κοινού στο υλικό της, αφού αυτή γίνεται πλέον και ηλεκτρονικά.
Η Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης αποτελεί, έτσι, έναν ανοιχτό χώρο, μια λαϊκή βιβλιοθήκη, που φιλοξενεί καθημερινά πολύ κόσμο, από μαθητές μέχρι συγγραφείς δοκιμίων και βιβλίων.
«Ο κόσμος έρχεται τόσο για να δανειστεί βιβλία, όσο και για να περιηγηθεί στο ίντερνετ, αφού η Βιβλιοθήκη διαθέτει εννιά υπολογιστές που η χρήση τους είναι δωρεάν. Αποτελεί έναν πόλο έλξης για τα παιδιά, αλλά και για καθηγητές, τουρίστες, μετανάστες κ.λπ., ενώ ειδικά το καλοκαίρι οι δανεισμοί βιβλίων είναι πάρα πολλοί. Ακόμη και οι φοιτητές, οι οποίοι έχουν μια πολύ καλά οργανωμένη δική τους βιβλιοθήκη, χρησιμοποιούν συχνά στοιχεία από το λεσβιακό αρχείο, για βιβλιογραφία την οποία δεν μπορούν να βρουν οπουδήποτε αλλού», εξηγεί η διευθύντρια της βιβλιοθήκης, Μύρνα Μπλάνη.
Όπως λέει η ίδια, συχνά γίνονται και επισκέψεις σχολείων, που έρχονται να γνωρίσουν τον κόσμο των βιβλίων.
Η ξενάγηση των μαθητών, σύμφωνα με την κ. Μπλάνη, θα γινόταν πολύ πιο πλήρης εφόσον υπήρχε η δυνατότητα να τους δείχνεται το πώς να αναζητούν τα βιβλία που θέλουν μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της Βιβλιοθήκης.
«Χωρίς μόνιμο προσωπικό δεν μπορούμε να παραγάγουμε πολιτισμικό έργο», τονίζει η διευθύντρια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Μυτιλήνης, Μύρνα Μπλάνη
… και προβλήματα
Ωστόσο, η κανονική ψηφιοποίηση που ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Βορείου Αιγαίου με το έργο - το οποίο αφορούσε επιλεγμένο αρχείο - αυτήν τη στιγμή να έχει ολοκληρωθεί, δεν μπορεί να συνεχιστεί λόγω απουσίας πόρων.
Επιπλέον, όπως υποστηρίζει η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης, η σημερινή έλλειψη προσωπικού που αντιμετωπίζει το ίδρυμα όχι μόνο δεν επιτρέπει το να συνεχιστεί η βάση δεδομένων που έχει αρχίσει, αλλά επιπλέον δεν τους εξασφαλίζει τα τυπικά προσόντα που απαιτούνται για την ένταξή τους σε κάποιο σχετικό πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα, τον περασμένο Μάιο συνταξιοδοτήθηκε ένας μόνιμος υπάλληλος, ενώ άλλοι δύο πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν μέσα στο επόμενο διάστημα. Επιπλέον, οι τρεις υπάλληλοι που αυτήν τη στιγμή απασχολούνται μέσω Stage και με τους οποίους υπήρξε άριστη συνεργασία, πρόκειται να φύγουν μετά το καλοκαίρι, αφού λήγει η σύμβασή τους, ενώ την ίδια εποχή λήγει και η απόσπαση του φιλολόγου που επίσης βοηθάει στη Βιβλιοθήκη. Το γεγονός αυτό αφήνει τη Βιβλιοθήκη μόνο με δύο άτομα μόνιμου προσωπικού, την ίδια την κ. Μπλάνη και μια δόκιμη υπάλληλο που έχει προσληφθεί ως καθαρίστρια και εκκρεμεί η νομιμοποίησή της, γεγονός που δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα ως προς τη λειτουργία της.
«Πάντα είχαμε πρόβλημα, αλλά αυτήν τη στιγμή είναι μεγάλο, αφού στερούμαστε μόνιμο διοικητικό προσωπικό. Η έλλειψη προσωπικού φέρνει κι άλλα προβλήματα, αφού αυτό αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο μας», συνεχίζει η ίδια. «Εάν υπήρχε μόνιμο προσωπικό, θα μπορούσαμε να κάνουμε κάποια πράγματα έστω και με λίγους πόρους. Χωρίς αυτό, όμως, βρισκόμαστε σε τέλμα, καθώς δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε πολιτιστική δουλειά. Εξάλλου, η Βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο μια δημόσια υπηρεσία, αλλά ένα πολιτιστικό ίδρυμα. Είχα την ευτυχία να έχω πολύ καλούς συνεργάτες και τώρα μου “κόβουνε τα χέρια”.»
Η Πηνελόπη Γεωργαντή (διοικητική υπάλληλος), η Πηνελόπη Ζούρου (βιβλιοθηκονόμος) και ο Μιχάλης Σπανός (οικονομολόγος) είναι οι τρεις απασχολούμενοι στη Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης με Stage, οι συμβάσεις των οποίων λήγουν στα τέλη του καλοκαιριού. Έχοντας αγαπήσει αυτό στο οποίο προσφέρουν, οι ίδιοι υποστηρίζουν πως η Βιβλιοθήκη μπορεί να γίνει ακόμη καλύτερη, εφόσον εξασφαλιστούν μόνιμοι υπάλληλοι
Απουσία ΑμΕΑ
και κινητής βιβλιοθήκης
Η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης τονίζει, επιπλέον, το σημαντικό πρόβλημα πρόσβασης που ισχύει για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ) όσον αφορά στο χώρο του κτηρίου. Όπως εξηγεί, παρ’ όλο που μέσω του Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» η Βιβλιοθήκη διαθέτει εδώ και καιρό ειδικούς υπολογιστές για τυφλά ή παραπληγικά άτομα, αυτοί δε χρησιμοποιούνται από κανέναν, αφού δεν εξασφαλίστηκε παράλληλα η κατασκευή ειδικής μπάρας-ανελκυστήρα που θα τα βοηθάει να ανέβουν τις εξωτερικές σκάλες του κτηρίου.
Τέλος, λόγω έλλειψης προσωπικού, από το Σεπτέμβριο του 2008 έχει σταματήσει και η λειτουργία της Κινητής Βιβλιοθήκης, η οποία είχε ξεκινήσει μέσω βιβλιοαυτοκίνητου που μετέφερε βιβλία σε όλη την έκταση της Λέσβου.
«Η Κινητή μας Βιβλιοθήκη ήταν από τις πρώτες που έγιναν στην Ελλάδα και πήγε πολύ καλά όσο λειτούργησε», λέει η κ. Μπλάνη. «Είχαμε 170 δανειστικά κέντρα σε όλο το νησί, που περιελάμβαναν από νηπιαγωγεία μέχρι ΚΑΠΗ. Δυστυχώς, παρ’ όλο που είναι κάτι το οποίο λείπει από το νησί και έχει μεγάλη ζήτηση, αυτήν τη στιγμή δε λειτουργεί.»
Σήμερα το υπουργείο Παιδείας, στο οποίο υπάγεται η Βιβλιοθήκη, έχει ζητήσει την ενοποίηση των βιβλιοθηκών Μυτιλήνης και Χίου κάτω από την πύλη της Εθνικής Βιβλιοθήκης, κάτι που όμως απαιτεί καλές τεχνολογικές δυνατότητες. Αυτήν τη στιγμή, ωστόσο, η Δημόσια Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης είναι «ορατή» σε δύο ιστοχώρους: στο www.cplm.com/, που είναι η ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης, και στο http://publiclibs.ypepth.gr/, όπου βρίσκεται το αρχείο των εφημερίδων.
H Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό κάθε μέρα από τις 8 μέχρι τη 1:30 το μεσημέρι, ενώ τις Τρίτες και τις Πέμπτες λειτουργεί και από τις 5 έως τις 8:30 το απόγευμα.
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης στεγάζεται σε παλιό αρχοντικό. Ο πρώτος πυρήνας βιβλίων δημιουργήθηκε το 1940, ενώ στη συνέχεια εμπλουτίστηκε και με μερικές εκδόσεις του 18ου και του 17ου αιώνα, με τις πρώτες βάσεις οργάνωσης Δημοτικής Βιβλιοθήκης να τίθενται το 1945, όταν και μεταφέρθηκε στο σημερινό της χώρο, την πρώην κλινική Δούκαρου.
Στο χώρο αυτό μεταφέρθηκε και τμήμα της πολύτιμης συλλογής βιβλίων του καθηγητή Δημητρίου Βερναρδάκη, ενώ ακολούθησαν πολλές δωρεές βιβλίων.
Από το 1952 η βιβλιοθήκη έγινε Δημόσια, ενώ συνέχισε να εμπλουτίζεται, μέσω δωρεών και αγορών, με βιβλία που ξεπέρασαν τους 100.000 τίτλους, καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος τομέων που αφορούσαν στην ανθρώπινη γνώση.
Ο Γρηγόρης Σκαλόπουλος είναι φιλόλογος που για ένα χρόνο πήρε απόσπαση στη Βιβλιοθήκη από την οργανική του θέση στο Ίππειος, προκειμένου να μάθει το πρόγραμμα ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης και οργάνωσης βιβλίων. Όπως λέει, τους εκπαιδευτικούς δεν τους ενθαρρύνει το γεγονός ότι κατά την απόσπασή τους σε βιβλιοθήκες δεν παίρνουν τα μόρια της οργανικής τους θέσης
Ανοιχτή σε όλους
Σήμερα, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης περιλαμβάνει μια ευρεία ποικιλία συλλογών, ανάμεσα στις οποίες αυτές βιβλίων που χρονολογούνται από το 1583 έως και το 1889, αλλά και τις πρώτες εκδόσεις κάποιων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας, περίπου 2.500 τίτλους που ανήκουν στην τοπική συλλογή λεσβιακών έργων, ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, βιβλία για παιδιά και νέους, συλλογές Κοινωνιολογίας, Ιστορίας και Ελληνικής Φιλολογίας, πλήρεις σειρές σύγχρονου τοπικού Τύπου από το 1962 έως σήμερα και αρχείο τοπικού Τύπου από τις αρχές του 20ού αιώνα, καθώς και Φύλλα Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) από το 1952 έως σήμερα.
Η μηχανοργάνωσή της, η οποία ξεκίνησε το 1992, σήμερα έχει τελειώσει όσον αφορά στο δανειστικό τμήμα της και τη συλλογή λεσβιακών βιβλίων και περιοδικού Τύπου, ενώ συνεχίζεται και για τα υπόλοιπα τμήματα, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση του κοινού στο υλικό της, αφού αυτή γίνεται πλέον και ηλεκτρονικά.
Η Βιβλιοθήκη της Μυτιλήνης αποτελεί, έτσι, έναν ανοιχτό χώρο, μια λαϊκή βιβλιοθήκη, που φιλοξενεί καθημερινά πολύ κόσμο, από μαθητές μέχρι συγγραφείς δοκιμίων και βιβλίων.
«Ο κόσμος έρχεται τόσο για να δανειστεί βιβλία, όσο και για να περιηγηθεί στο ίντερνετ, αφού η Βιβλιοθήκη διαθέτει εννιά υπολογιστές που η χρήση τους είναι δωρεάν. Αποτελεί έναν πόλο έλξης για τα παιδιά, αλλά και για καθηγητές, τουρίστες, μετανάστες κ.λπ., ενώ ειδικά το καλοκαίρι οι δανεισμοί βιβλίων είναι πάρα πολλοί. Ακόμη και οι φοιτητές, οι οποίοι έχουν μια πολύ καλά οργανωμένη δική τους βιβλιοθήκη, χρησιμοποιούν συχνά στοιχεία από το λεσβιακό αρχείο, για βιβλιογραφία την οποία δεν μπορούν να βρουν οπουδήποτε αλλού», εξηγεί η διευθύντρια της βιβλιοθήκης, Μύρνα Μπλάνη.
Όπως λέει η ίδια, συχνά γίνονται και επισκέψεις σχολείων, που έρχονται να γνωρίσουν τον κόσμο των βιβλίων.
Η ξενάγηση των μαθητών, σύμφωνα με την κ. Μπλάνη, θα γινόταν πολύ πιο πλήρης εφόσον υπήρχε η δυνατότητα να τους δείχνεται το πώς να αναζητούν τα βιβλία που θέλουν μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της Βιβλιοθήκης.
«Χωρίς μόνιμο προσωπικό δεν μπορούμε να παραγάγουμε πολιτισμικό έργο», τονίζει η διευθύντρια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Μυτιλήνης, Μύρνα Μπλάνη
… και προβλήματα
Ωστόσο, η κανονική ψηφιοποίηση που ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Βορείου Αιγαίου με το έργο - το οποίο αφορούσε επιλεγμένο αρχείο - αυτήν τη στιγμή να έχει ολοκληρωθεί, δεν μπορεί να συνεχιστεί λόγω απουσίας πόρων.
Επιπλέον, όπως υποστηρίζει η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης, η σημερινή έλλειψη προσωπικού που αντιμετωπίζει το ίδρυμα όχι μόνο δεν επιτρέπει το να συνεχιστεί η βάση δεδομένων που έχει αρχίσει, αλλά επιπλέον δεν τους εξασφαλίζει τα τυπικά προσόντα που απαιτούνται για την ένταξή τους σε κάποιο σχετικό πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα, τον περασμένο Μάιο συνταξιοδοτήθηκε ένας μόνιμος υπάλληλος, ενώ άλλοι δύο πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν μέσα στο επόμενο διάστημα. Επιπλέον, οι τρεις υπάλληλοι που αυτήν τη στιγμή απασχολούνται μέσω Stage και με τους οποίους υπήρξε άριστη συνεργασία, πρόκειται να φύγουν μετά το καλοκαίρι, αφού λήγει η σύμβασή τους, ενώ την ίδια εποχή λήγει και η απόσπαση του φιλολόγου που επίσης βοηθάει στη Βιβλιοθήκη. Το γεγονός αυτό αφήνει τη Βιβλιοθήκη μόνο με δύο άτομα μόνιμου προσωπικού, την ίδια την κ. Μπλάνη και μια δόκιμη υπάλληλο που έχει προσληφθεί ως καθαρίστρια και εκκρεμεί η νομιμοποίησή της, γεγονός που δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα ως προς τη λειτουργία της.
«Πάντα είχαμε πρόβλημα, αλλά αυτήν τη στιγμή είναι μεγάλο, αφού στερούμαστε μόνιμο διοικητικό προσωπικό. Η έλλειψη προσωπικού φέρνει κι άλλα προβλήματα, αφού αυτό αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο μας», συνεχίζει η ίδια. «Εάν υπήρχε μόνιμο προσωπικό, θα μπορούσαμε να κάνουμε κάποια πράγματα έστω και με λίγους πόρους. Χωρίς αυτό, όμως, βρισκόμαστε σε τέλμα, καθώς δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε πολιτιστική δουλειά. Εξάλλου, η Βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο μια δημόσια υπηρεσία, αλλά ένα πολιτιστικό ίδρυμα. Είχα την ευτυχία να έχω πολύ καλούς συνεργάτες και τώρα μου “κόβουνε τα χέρια”.»
Η Πηνελόπη Γεωργαντή (διοικητική υπάλληλος), η Πηνελόπη Ζούρου (βιβλιοθηκονόμος) και ο Μιχάλης Σπανός (οικονομολόγος) είναι οι τρεις απασχολούμενοι στη Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης με Stage, οι συμβάσεις των οποίων λήγουν στα τέλη του καλοκαιριού. Έχοντας αγαπήσει αυτό στο οποίο προσφέρουν, οι ίδιοι υποστηρίζουν πως η Βιβλιοθήκη μπορεί να γίνει ακόμη καλύτερη, εφόσον εξασφαλιστούν μόνιμοι υπάλληλοι
Απουσία ΑμΕΑ
και κινητής βιβλιοθήκης
Η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης τονίζει, επιπλέον, το σημαντικό πρόβλημα πρόσβασης που ισχύει για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ) όσον αφορά στο χώρο του κτηρίου. Όπως εξηγεί, παρ’ όλο που μέσω του Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» η Βιβλιοθήκη διαθέτει εδώ και καιρό ειδικούς υπολογιστές για τυφλά ή παραπληγικά άτομα, αυτοί δε χρησιμοποιούνται από κανέναν, αφού δεν εξασφαλίστηκε παράλληλα η κατασκευή ειδικής μπάρας-ανελκυστήρα που θα τα βοηθάει να ανέβουν τις εξωτερικές σκάλες του κτηρίου.
Τέλος, λόγω έλλειψης προσωπικού, από το Σεπτέμβριο του 2008 έχει σταματήσει και η λειτουργία της Κινητής Βιβλιοθήκης, η οποία είχε ξεκινήσει μέσω βιβλιοαυτοκίνητου που μετέφερε βιβλία σε όλη την έκταση της Λέσβου.
«Η Κινητή μας Βιβλιοθήκη ήταν από τις πρώτες που έγιναν στην Ελλάδα και πήγε πολύ καλά όσο λειτούργησε», λέει η κ. Μπλάνη. «Είχαμε 170 δανειστικά κέντρα σε όλο το νησί, που περιελάμβαναν από νηπιαγωγεία μέχρι ΚΑΠΗ. Δυστυχώς, παρ’ όλο που είναι κάτι το οποίο λείπει από το νησί και έχει μεγάλη ζήτηση, αυτήν τη στιγμή δε λειτουργεί.»
Σήμερα το υπουργείο Παιδείας, στο οποίο υπάγεται η Βιβλιοθήκη, έχει ζητήσει την ενοποίηση των βιβλιοθηκών Μυτιλήνης και Χίου κάτω από την πύλη της Εθνικής Βιβλιοθήκης, κάτι που όμως απαιτεί καλές τεχνολογικές δυνατότητες. Αυτήν τη στιγμή, ωστόσο, η Δημόσια Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης είναι «ορατή» σε δύο ιστοχώρους: στο www.cplm.com/, που είναι η ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης, και στο http://publiclibs.ypepth.gr/, όπου βρίσκεται το αρχείο των εφημερίδων.
H Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό κάθε μέρα από τις 8 μέχρι τη 1:30 το μεσημέρι, ενώ τις Τρίτες και τις Πέμπτες λειτουργεί και από τις 5 έως τις 8:30 το απόγευμα.