Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός

Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Στο 4ο κείμενο για τον Λέσβιο Πρύλι, τον μάντη της Ίσσας, του 12ου αιώνα π.Χ. περιγράφω έναν αστεροειδή που μου υπέδειξε ως Αστρομέρεια, η Ερατώ.
Οι Αστεροειδείς, που ονομάζονται και μικροί πλανήτες, αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία πολυάριθμων μικρών σωμάτων του ηλιακού μας συστήματος. Περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο και συγχρόνως γύρω από τα διαδοχικά σημεία της τροχιάς ενός πλανήτη έτσι ώστε ο Ήλιος, ο πλανήτης και ο αστεροειδής να βρίσκονται συνέχεια στις κορυφές ενός ισοπλεύρου τριγώνου, σε μια θαυμαστή ευσταθή βαρυτική ισορροπία που την εξήγησε το 1772 ο Γάλλος μαθηματικός Joseph Lagrange.
Οι τρωικοί αστεροειδείς είναι κοντά στους πλανήτες Δία, Ποσειδώνα, Άρη και Γη. Μέχρι το 1984 ήταν γνωστοί 69 από αυτούς.
Οι Τρωικοί Αστεροειδείς του Δία χωρίζονται σε δύο ομάδες. Εκείνοι που προηγούνται της κίνησης του Δία ονομάζονται «ηγούμενα μέλη» ή μέλη του «ελληνικού στρατοπέδου» και τους δίνονται ονόματα Ελλήνων του Τρωικού Πολέμου: Αχιλλεύς, Αγαμέμνων, Οδυσσεύς, Νέστωρ, Αίας, Διομήδης, Μενέλαος. Εκείνοι που περιφέρονται σαν να είναι αντίπαλοι με τους προηγούμενους και έπονται της κίνησης του Δία, ονομάζονται «επόμενα μέλη» ή μέλη του «τρωικού στρατοπέδου» και τους δίνονται τα ονόματα Τρώων ηρώων: Πρίαμος, Αινείας, Αγχίσης, Τρωίλος.
Πριν η παραπάνω πρακτική των επιστημόνων που ανακάλυπταν έναν νέο αστεροειδή γίνει κανόνας, είχαν ονομασθεί δύο αστεροειδείς, ο «624 Έκτωρ» στο ελληνικό στρατόπεδο και ο «617 Πάτροκλος» στο τρωικό. Το πρόβλημα της κατ’ εξαίρεσιν ονομασίας καλύφθηκε με το να διατηρήσουν οι δύο αστεροειδείς την ονομασία τους, αλλά συγχρόνως να αποκαλούνται «κατάσκοποι» των αντίπαλων στρατοπέδων.
Στην από τη NASA δημοσιευμένη διπλανή εικόνα του πλανητικού συστήματος του Ήλιου, με τους πλανήτες Ερμή, Αφροδίτη, Γη, Άρη και Δία, η θέση των τρωικών αστεροειδών του Δία τονίζεται με πράσινο χρώμα. Δεξιά του Δία βρίσκεται το ελληνικό στρατόπεδο (Greeks) και αριστερά του το τρωικό (Trojans).
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1973, στο Αστεροσκοπείο Palomar της Καλιφόρνιας, ανακαλύφθηκε, εμπρός του Δία, ως μέλος του ελληνικού στρατοπέδου, ένας νέος τρωικός αστεροειδής, που καταγράφηκε στα επιστημονικά αρχεία ως: «7543 Prylis (1973 SY)» προς τιμήν του Λέσβιου μάντη, του γιου της Νύμφης Ίσσας και του θεού Ερμή. Τα στοιχεία του αστεροειδή Πρύλι παρατίθενται στο Jet Propulsion Laboratory του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνιας.
Είναι εντυπωσιακό το ότι οι αστροφυσικοί προκειμένου να ονομάσουν έναν αστεροειδή του Δία, που βρέθηκε στο ελληνικό στρατόπεδο, επέλεξαν τον Πρύλι, τον γιο του θεού Ερμή και της νύμφης Ίσσας, αν και οι συμπατριώτες του Λέσβιοι πολεμούσαν, μαζί με τους συγγενείς τους Τρώες, εναντίον των Αχαιών.
Τον επέλεξαν επειδή δώρα δεχθείς από τον σοφό Έλληνα Παλαμήδη, άλλαξε στρατόπεδο και προφήτευσε ενώπιον των αρχηγών των Ελλήνων στην Ίσσα, που πήγαν εκεί για να μάθουν τον τρόπο αλώσεως της Τροίας, υποδεικνύοντας την κατασκευή του δούρειου ίππου, καθώς καταγγέλλει η Κασσάνδρα, η κόρη του Πριάμου, στο ποίημα «Αλεξάνδρα», που έγραψε ο Λυκόφρων ο Χαλκιδεύς τον 4ο αιώνα π.Χ..
Το 2012, ανασύροντας από την Ελληνική Γραμματεία τον Λέσβιο Πρύλι, τον μάντη του Τρωικού Πολέμου, του 1183 π.Χ., ως φυσικός, οφείλω να μνημονεύσω τους αστροφυσικούς Cornelis van Houten, Ingrid van Houten-Groeneveld και Tom Gehrels, που ανακάλυψαν το 1973 τον Πρύλι, τον τρωικό αστεροειδή του Δία!

Άρης Κυριαζής
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.