Η πάλη της μνήμης κατά της λήθης

01/07/2012 - 05:56
Πολλοί, πνευματικοί άνθρωποι, προοδευτικοί και οπωσδήποτε ανοιχτόμυαλοι, είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην τεχνολογική πρόοδο. Αυτό ξεκινά από παλιά. Κάπου έχω διαβάσει πως ο Σωκράτης αποστρεφόταν το γράψιμο, γιατί αδυνάτιζε τη μνήμη των ανθρώπων,
Πολλοί, πνευματικοί άνθρωποι, προοδευτικοί και οπωσδήποτε ανοιχτόμυαλοι, είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην τεχνολογική πρόοδο. Αυτό ξεκινά από παλιά. Κάπου έχω διαβάσει πως ο Σωκράτης αποστρεφόταν το γράψιμο, γιατί αδυνάτιζε τη μνήμη των ανθρώπων, εφόσον γράφοντας κάτι δεν είχαν ανάγκη να το συγκρατούν στη μνήμη τους. Υποστήριζε επίσης πως απόψεις, ιδέες και αντιλήψεις, ενώ με την προφορική τους ανάπτυξη παραμένουν ζωντανές και επιδεκτικές αλλαγής, με την καταγραφή τους «απολιθώνονται» κατά κάποιον τρόπο. Όπως ξέρουμε άλλωστε, ο ίδιος δε μας άφησε κανένα γραπτό του κείμενο.
Την τεχνολογική πρόοδο, την οποία όπως γράφω πιο πάνω αποστρέφονται ή απορρίπτουν τελείως πολλοί πνευματικοί άνθρωποι, κατατάσσω πρώτη την Πληροφορική, την κατεξοχήν τεχνολογία της εποχής μας, με όλα όσα σχετίζονται με αυτήν: υπολογιστές, ιστολόγια, ψηφιοποίηση, διαδίκτυο. Βέβαια οι άνθρωποι που σκέφτονται έτσι, δεν είναι νέοι. Έχουν προ πολλού περάσει τον Μαλέα της πεντηκονταετίας και αν ζούσαν πριν από έναν αιώνα θα τους έλεγαν «γέρους», όπως έλεγαν τον Γέρο του Μωριά, που όταν νικούσε στα Δερβενάκια ήταν 53 χρονών!
Όμως η Πληροφορική αποτελεί για όσους ασχολούνται με το διάβασμα, το γράψιμο και τα συναφή, πολύτιμο, ανεκτίμητο θα έλεγα, εργαλείο. Για να καταλάβετε: αυτό που γράφω για τον Σωκράτη, το διάβασα στο πολύτιμο και πολύτομο βιβλίο του Γουίλ Ντυράν «Παγκόσμια Ιστορία του Πολιτισμού». Σε ποιο σημείο του όμως; Άντε να ψάξεις σε δώδεκα χοντρούς τόμους για να το βρεις. Ενώ αν το είχα ψηφιοποιημένο, θα μπορούσα με τρεις πληκτρολογήσεις να το εντοπίσω. Όπως τόσο εύκολα μπορώ να βρω σε ποιο απόσπασμα του Δημόκριτου αναφέρεται η λέξη «ευεστώ» ή σε ποια ποιήματα της Σαπφώς μνημονεύεται «α σελάνα».
Και τούτο γιατί διαθέτω ένα λαμπρό εργαλείο, το πρόγραμμα TLG = Thesaurus Linguae Grecae (θησαυρός της ελληνικής γλώσσας), που περιέχει ψηφιοποιημένα όλα τα κείμενα των συγγραφέων της Αρχαιότητας και του πρώιμου Μεσαίωνα, από τον Όμηρο ως την Άννα Κομνηνή. Αν είχα τα κείμενα αυτά τυπωμένα σε βιβλία, θα έπιαναν τα ράφια βιβλιοθήκης που θα κάλυπτε τον τοίχο του γραφείου μου, ενώ ψηφιοποιημένα χωράνε σε μια δισκέτα διαμέτρου 12 εκατοστών και βάρους λίγων γραμμαρίων.

Η Πληροφορική λοιπόν βοηθά τη μνήμη και καταπολεμά τη λήθη, μεταφορικώς δε στηρίζει την αλήθεια αφού α-λήθεια είναι η άρνηση της λήθης. Αυτό το ξέρουν όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα, ανεξάρτητα πώς τιτλοφορούνται. Γι’ αυτό μισούν τη αλήθεια, καταπολεμούν τη μνήμη και επιδιώκουν να επιβάλουν τη λήθη στα πλήθη που κυβερνάνε, καταφεύγοντας σε μεθόδους και τεχνικές, που μόνο η φαντασία του Όργουελ θα μπορούσε να γεννήσει. Η απλούστερη μέθοδος φυσικά είναι να απαγορέψουν τη διδασκαλία της ιστορίας στα σχολεία ή να τη διδάξουν παραποιημένη.
Αυτό βέβαια είναι το λιγότερο. Πολλά τέτοια καθεστώτα «ξαναγράφουν» την ιστορία της χώρας που κυβερνούν, διαγράφοντας όσα κεφάλαιά της τους ενοχλούν ή εξαφανίζοντας κάθε ίχνος των ανεπιθύμητων προσώπων. Από τον Γκαίμπελς, που είχε «εξαφανίσει» τον Χάινε και τον Φρόυντ από όλα τα σχετικά με τη γερμανική λογοτεχνία ή επιστήμη επίσημα βιβλία, ως τον Μάο, που είχε διατάξει να εξαφανιστούν όλες οι φωτογραφίες των «τριών της Σαγκάης» (μεταξύ των οποίων ήταν και η γυναίκα του), γιατί τόλμησαν να έχουν διαφορετική άποψη από τον Μεγάλο Τιμονιέρη.
Με την εξάπλωση όμως της Πληροφορικής όλοι αυτοί τα βρήκαν πολύ σκούρα. Το Διαδίκτυο είναι απολύτως ανεξέλεγκτο και κάθε προσπάθεια των αγιατολάδων τού Ιράν ή των κυβερνητών της Κίνας να το ελέγξουν ή να περιορίσουν τη χρήση του έχει αποτύχει. Και δεν είναι πια υπόθεση λίγων τύπων που παθιάζονται με τη νέα τεχνολογία, αλλά υπόθεση όλης της νεολαίας. Οι εξεγέρσεις που ανατρέψανε τα καθεστώτα της Τυνησίας και της Αιγύπτου σε μεγάλο βαθμό οφείλουν την επιτυχία τους στη νέα αυτή τεχνολογία.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey