Μαζί με την Άνοιξη και τα χελιδόνια, έγινε για μια ακόμα φορά η μετακίνηση των επισκεπτών του Πάσχα προς την πατρογονική τους, ως επί το πλείστον, εστία. Είναι κι αυτό μια από τις πασχαλινές μαγείες καθώς συγγενείς και φίλοι ανασταίνουν ψυχικούς δεσμούς και συνευρέσεις που εκ των πραγμάτων διασπώνται από την απόσταση που επιβάλλουν οι επιλογές ζωής των «μεταναστευσάντων». Σ’ αυτό το χαλαρό κλίμα, γύρω από τραπέζια, σ’ εκκλησιές, μ’ επισκέψεις και κεράσματα, κουβέντες δίνουν και παίρνουν. Ο παρατηρητής βρίσκει την ευκαιρία να δει, να διαισθανθεί το κλίμα των αντιλήψεων που επικρατούν πέρα του καθημερινού περίγυρου και χώρου του.
Ως τέτοιος παρατηρητής, κατέγραψα και «κωδικοποίησα» μια σειρά από στοιχεία. Η βασική παρατήρηση αφορά στις θέσεις των «αυταπατηθέντων» των εκλογών του 2015. Δεν παρουσιάζει καθαυτό ενδιαφέρον η τάση των «κοψοχέρηδων», αυτοί πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν, έναντι οποιουδήποτε κυβερνητικού σχηματισμού. Αντιθέτως, ενδιαφέρον όντως παρουσιάζει το «αφήγημα» όσων επιμένουν στην ορθότητα της τότε επιλογής τους επενδύοντας την με ιδεολογικά στοιχεία -κυρίως αυτών που δεν προέρχονται από το 4% του λεγομένου Συνασπισμού. Το πρώτο στοιχείο είναι η συμμαχία του Τσίπρα με τον Καμμένο. Επαναλαμβανόμενο επιχείρημα στις συζητήσεις ήταν ότι η «εταιρική σχέση μαζί του κάνει κακό στο κόμμα (Σύριζα)… αλλά κάνει καλό στη χώρα…». Το δεύτερο στοιχείο είναι η «καθαρή έξοδος από τα μνημόνια». Το τρίτο στοιχείο είναι η πολιτική και κομματική δράση της ομάδας του Μαξίμου. «Είναι ν’ απορείς» που λέει και το τραγούδι, για το πού οδηγεί ο συνδυασμός των στοιχείων αυτών αλλά και η ανελαστική πεποίθηση της ορθότητας της ψήφου από πολλούς υποστηρικτές της, σε μια συζήτηση.
Για παράδειγμα: δεν καταλαβαίνουν ή δε θέλουν να ομολογήσουν ότι το επιχείρημα περί τη σχέση «Αριστεράς» με τον Καμμένο οδηγεί λογικά, νομοτελειακά στην παραδοχή ότι η καθαυτό πολιτική του Σύριζα κάνει κακό στη χώρα. Το επιχείρημα αυτό δικαιώνει τον Καμμένο, με το τραινάκι και το σπασμένο χεράκι του Αλέξη, που κρατά στις ράγες τη χώρα, τον οποίο όμως ταυτόχρονα απορρίπτουν μετά ιδεολογικής βδελυγμίας. Δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι το Μνημόνιο του Τσίπρα τελειώνει επειδή λήγει η σχετική σύμβαση -και οι δανειστές θέλουν να κλείσουν αυτό το κεφάλαιο όπως-όπως- κι ότι ο Τσακαλώτος δηλώνει ότι η τρέχουσα διαπραγμάτευση αφορά στη μεταμνημιονιακή επιτήρηση: με άλλα λόγια, πέραν των αχρείαστων δεινών της τελευταίας τριετίας, διαπραγματευόμαστε ένα νέο «μνημόνιο» χωρίς χρηματοδότηση όμως. Δεν καταλαβαίνουν επίσης -κι εδώ υπάρχει έντονη ιδιοτέλεια του κάθε συζητητή- ότι οι κουβέντες για το ποιός διορίσθηκε σε μια θέση ευθύνης, πού μετακινήθηκε ο άλλος, ποιός απομακρύνθηκε από την τάδε θέση, ποιός εμφανίσθηκε από το πουθενά, ουσιαστικά παραπέμπουν σε λειτουργία «Αυλής». Αυλικοί περί τον Τσίπρα, όπως στις κλασσικές εκδοχές αυταρχικών καθεστώτων του παρελθόντος. Όλο αυτό το κομματικό -και πελατειακό- πηγαινέλα ουδεμία σχέση έχει με το πρότυπο της φιλελεύθερης Ευρώπης, την οποία παραδόξως έχουν πλήρως κι ανενδοίαστα οικειοποιηθεί, αν μάλιστα το θέμα της συζήτησης πάει και στα ελληνοτουρκικά, με χαλαρότητα προσφεύγουν στην ομπρέλα του ΝΑΤΟ και την κάλυψη των Αμερικανικών βάσεων!
Όποιος επιχειρήσει να οργανώσει και να ερμηνεύσει αυτό το ανερμάτιστο μείγμα, σε ένα συμπέρασμα μόνο θα καταλήξει: πλήρης από-πολιτικοποίηση της κυβερνητικής στόχευσης του Σύριζα, εξάντληση εντός των κομματικών στεγανών των ιδεολογικών ζητημάτων και μόνο ζητούμενο, η προστασία του θώκου της «Αυλής».
Η δεύτερη βασική παρατήρηση αφορά στην Αντιπολίτευση. Δυστυχώς, διέκρινα ότι αναπτύσσεται σε μερικούς υποστηρικτές της η ανακλαστική αντίδραση στο διχαστικό «Ή εμείς, ή αυτοί» του Τσίπρα. Κι αυτή είναι: «ή αυτοί, ή εμείς». Όση σημασία έχει η στρατηγική νίκη των φιλελεύθερων και αμιγώς φιλευρωπαϊκών δυνάμεων, άλλη τόση έχει η ένταξη ενός ηττημένου Σύριζα σε μια μετεκλογική ισορροπία και συνομιλία πολιτικών δυνάμεων εντός του Κοινοβουλίου κι όχι στα κάγκελα.
Φοβούμαι ότι ο συνδυασμός των δύο παρατηρήσεων είναι επικίνδυνος για το μέλλον. Και με τα μυαλά που κουβαλούν αρκετοί, φαίνεται ότι βγαίνουμε από την πολυετή κρίση, με φόρα, ώστε να την επαναφέρουμε…