Την ολοκλήρωση των εργασιών κορνιζώματος των πινάκων του Θεοφίλου ζητά με επιστολή του στην υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός, καθώς φαίνεται ότι το Υπουργείο… νίπτει τα χείρας του με το υπόλοιπο -υπέρογκο- ποσό των 115.000 ευρώ που απαιτείται για το κορνίζωμα των 63 συντηρημένων έργων του λαϊκού μας ζωγράφου.

Σύμφωνα με έγγραφο του προϊσταμένου του Τμήματος Πολιτισμού, έπειτα από επικοινωνία με το Υπουργείο, έγινε σαφές ότι για την ολοκλήρωση ειδικών κορνιζών και στη συνέχεια για το τελάρωμα των 46 πινάκων του Θεοφίλου και άλλων 17 που βρίσκονται στη Μυτιλήνη απαιτείται το ποσό των 115.000 ευρώ και το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει πλέον την οικονομική δυνατότητα της οικονομικής κάλυψης των κορνιζών. Επισημαίνεται ότι χωρίς την ολοκλήρωση αυτών των διαδικασιών, η αποθήκευσή τους σε ειδικό χώρο μπορεί να προκαλέσει νέες φθορές στους πίνακες, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί η συντήρησή τους.

Ο δήμαρχος ξεκαθαρίζει στην υπουργό ότι ο Δήμος Λέσβου αδυνατεί να καταβάλει το ανωτέρω υπέρογκο ποσό για την ολοκλήρωση του έργου, το οποίο είχε αρχικά αναλάβει να καλύψει το Υπουργείο. «Στην παρούσα συγκυρία και έπειτα από το τεράστιο βάρος που σήκωσε και συνεχίζει να σηκώνει ο Δήμος Λέσβου αναφορικά με το μεταναστευτικό ζήτημα, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καλύψει ένα τέτοιο ποσό, το οποίο προκύπτει αιφνίδια χωρίς να έχει προϋπολογιστεί, καθώς το σύνολο της συντήρησης είχε αναλάβει να το καλύψει η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού», επισημαίνει.

Στο πλαίσιο αυτό παρακαλεί θερμά για τις ενέργειες της υπουργού, ώστε να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί από το Υπουργείο η συντήρηση, το κορνίζωμα και το τελάρωμα των έργων του σημαντικότερου Λέσβιου καλλιτέχνη. «Ζητώ την αρωγή σας, καθώς η διατήρηση της τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού μας αποτελεί προτεραιότητα για τη δημοτική αρχή», καταλήγει.

Η συντήρηση

Από το 2012, όπου είχε επισκεφτεί ο τότε υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος το Μουσείο Θεοφίλου και είχε επισημανθεί η αναγκαιότητα βελτίωσης των υποδομών του μουσείου και συντήρησης των έργων που είχαν αρχίσει να καταστρέφονται από την υγρασία καθώς και η ακατάλληλη θέρμανση και φωτισμός, έχει τρέξει πολύ νερό στο αυλάκι. Το θετικό της υπόθεσης είναι ότι έχουν συντηρηθεί πλέον όλοι οι πίνακες του Θεόφιλου με έξοδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Όμως, δεν νοείται ολοκλήρωση αν δεν γίνει το κορνίζωμα, καθώς πάλι τα έργα μένουν έκθετα σε κινδύνους.

Από την άλλη, αξίζει να σημειωθεί ότι και το Μουσείο Θεόφιλου αναβαθμίστηκε, μετά την ένταξη του σχετικού έργου στο ΕΣΠΑ ύψους 170.000 ευρώ, και πλέον σ’ αυτό υπάρχει η κατάλληλη θέρμανση, φωτισμός και στέγη. Αυτό που μένει είναι να φτάσουν όλα τα έργα του Θεόφιλου στο μουσείο από την Αθήνα και να εκτεθούν στο «σπίτι» τους, που βρίσκεται στη Βαρειά από το 1964, αναδεικνύοντας το έργο του λαϊκού μας ζωγράφου χάρη στη συλλογή των έργων και τη δημιουργία του από τον καταξιωμένο τεχνοκριτικό και εκδότη Στρατή Ελευθεριάδη-Teriade.

86 έργα

Τα 86 έργα που ανήκουν στη συλλογή του Μουσείου Θεόφιλου και χρονολογούνται από το 1930 είναι ζωγραφισμένα απευθείας σε ύφασμα, χωρίς την ύπαρξη προετοιμασίας, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα ευαίσθητα σε ορισμένους παράγοντες φθοράς. Επιπλέον, ο προηγούμενος τρόπος στήριξης και ανάρτησης -ήταν προσαρμοσμένα πάνω σε ξύλινα τελάρα με πλαίσιο από κόντρα πλακέ και πλεξιγκλάς- και η έκθεσή τους σε ακτινοβολία και ακατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες επέτειναν τις φθορές. Τέτοιες ήταν η χρωματική αλλοίωση της ζωγραφικής επιφάνειας, η αποδυνάμωση του υφάσματος, οι επιφανειακοί ρύποι, οι οπές από τη δράση εντόμων καθώς και η ανάπτυξη μούχλας στην πίσω όψη ορισμένων έργων.

Η διαδικασία συντήρησης είχε στόχο την αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων (επιφανειακός καθαρισμός, συμπλήρωση περιοχών απώλειας, ράψιμο σε νέες βάσεις υποστήριξης) και βέβαια την πρόληψη πρόκλησης περαιτέρω φθορών στα έργα. Σημαντική είναι, τέλος, και η διαδικασία της εκ νέου ανάδειξης των έργων με τη βελτίωση της μεθόδου ανάρτησης αλλά και την καθιέρωση κατάλληλων μουσειακών προδιαγραφών όσον αφορά το φωτισμό και τα επίπεδα ακτινοβολίας.

Ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού

«Είμαστε ευχαριστημένοι για την ολοκλήρωση της συντήρησης των πινάκων του Θεοφίλου από το Υπουργείο Πολιτισμού, που την ανέλαβε χωρίς κανένα κόστος για το Δήμο Λέσβου. Επίσης, ο Δήμος δεν επιβαρύνθηκε ούτε με τον εκσυγχρονισμό του κτηρίου, που έγινε σύμφωνα με μουσειολογική μελέτη, καθώς εντάχθηκε σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ», λέει στο «Ε» ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Κώστας Αστυρακάκης.

Στο πλαίσιο αυτό και σε ό,τι αφορά το «φλέγον» ζήτημα των εργασιών κορνιζώματος, που κοστίζουν σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού… 115.000 ευρώ, ο κ. Αστυρακάκης αναφέρει: «Από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού είχε γίνει δωρεάν και το τελάρωμα κάποιων έργων που είχαν συντηρηθεί. Ζητάμε, λοιπόν, τώρα -και με επιστολή μου προ δύο μηνών στο Υπουργείο Πολιτισμού- την ολοκλήρωση των έργων με τις διαδικασίες κορνιζώματος και στα υπόλοιπα έργα».