Την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2023, στις 9:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων της Γενικής Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με τίτλο «Καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς του Βορείου Αιγαίου», την οποία διοργανώνει η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η ημερίδα διοργανώνεται στο πλαίσιο των ενεργειών δημοσιότητας/πληροφόρησης της πράξης «Καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με τη χρήση αναδυόμενων τεχνολογιών και καινοτόμων εφαρμογών ΤΠΕ», ενταγμένης στο Ε.Π. «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020», με κωδικό ΟΠΣ 5030500.

Στόχος του έργου

Στο πλαίσιο των εργασιών του Υποέργου 1 με τίτλο «Ιστορική τεκμηρίωση, καταγραφή και αποτύπωση μνημείων της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου», της ενταγμένης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020» πράξης «Καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με τη χρήση αναδυόμενων τεχνολογιών και καινοτόμων εφαρμογών ΤΠΕ», πραγματοποιήθηκε καταγραφή ακινήτων μνημείων και ιστορικών κτηρίων της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς, δηλαδή κτηρίων και κατασκευών μεταγενέστερων του 1830, σε 16 οικισμούς στο σύνολο των 9 νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, συμπεριλαμβανομένης και μίας (1) θεματικής ενότητας, αυτής των Υδρόμυλων της Ικαρίας.

Ειδικότερα, οι οικισμοί, ανά περιφερειακή ενότητα (Π.Ε.), όπου πραγματοποιήθηκαν οι καταγραφές είναι:

• Για την Π.Ε. Λέσβου, η Μυτιλήνη, η Καλλονή, η Μήθυμνα, ο Μανταμάδος και ο Πολιχνίτος.
• Για την Π.Ε. Χίου, η πόλη της Χίου, ο Κάμπος, τα Ψαρά και οι Οινούσσες.
• Για την Π.Ε. Σάμο, το Πυθαγόρειο και το Καρλόβασι.
• Για την Π.Ε. Λήμνου, η Μύρινα και ο Άγιος Ευστράτιος.
• Για την Π.Ε. Ικαρίας, ο Άγιος Κήρυκος, ο Έυδηλος και οι Φούρνοι.

Στόχος της καταγραφής ήταν η δημιουργία μιας συνολικής δυναμικής βάσης γεωχωρικών δεδομένων, με μία διακριτή ψηφιακή ταυτότητα για κάθε κτήριο, η οποία περιλαμβάνει γεωχωρικά, ιστορικά και αρχιτεκτονικά δεδομένα, φωτογραφική αποτύπωση και συλλογή στοιχείων σχετικά με τα πολεοδομικά του χαρακτηριστικά, τη μορφολογία του, την παθολογία του, την κατάσταση διατήρησής του, κ.α.

Η ψηφιακή καταγραφή αφορούσε συνολικά σε περίπου 2500 κτήρια, όπου λόγω του μεγάλου αριθμού των κτηρίων στην πράξη υλοποιήθηκαν έξι (6) επιμέρους βάσεις γεωχωρικών δεδομένων (6 διαφορετικοί ιστότοποι), αλληλένδετες μεταξύ τους, μία για κάθε περιφερειακή ενότητα και μία επιπλέον για τους Υδρόμυλους της Ικαρίας, δημιουργώντας έτσι ένα δυναμικό ψηφιακό αποθετήριο καταγραφής, τεκμηρίωσης και διάσωσης του νεότερου κτηριακού αποθέματος.

Η λειτουργία του ψηφιακού αποθετηρίου ή αλλιώς της Πύλης Γεωχωρικών Πληροφοριών (http://gis.ynmteba.gr) βασίζεται στη δυναμική άντληση δεδομένων από τις βάσεις γεωχωρικών δεδομένων. Η διάχυση των γεωχωρικών δεδομένων πραγματοποιείται με τη μορφή χαρτών. Μέσω της Πύλης Γεωχωρικών Πληροφοριών, εκτός από τα βασικά χαρτογραφικά εργαλεία οπτικής παρουσίασης και πλοήγησης, προσφέρονται και λειτουργίες μέτρησης αποστάσεων και εμβαδών, αναζήτησης πληροφοριών, καθώς και αναγνώρισης γεωχωρικών αντικειμένων με ταυτόχρονη εμφάνιση των αντίστοιχων περιγραφικών πληροφοριών.

Στη Λέσβο

Στο πλαίσιο των εργασιών του Υποέργου 1 με τίτλο «Ιστορική τεκμηρίωση, καταγραφή και αποτύπωση μνημείων της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου», της ενταγμένης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο 2014-2020» πράξης «Καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με τη χρήση αναδυόμενων τεχνολογιών και καινοτόμων εφαρμογών ΤΠΕ», πραγματοποιήθηκε καταγραφή ακινήτων μνημείων και ιστορικών κτηρίων της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς, δηλαδή κτηρίων μεταγενέστερων του 1830, σε πέντε (5) οικισμούς της νήσου Λέσβου και συγκεκριμένα στη Μήθυμνα, στο Μανταμάδο, στον Πολιχνίτο, στην Καλλονή και στη Μυτιλήνη. Ειδικότερα, καταγράφηκαν στη Μυτιλήνη 400 κτήρια, στην Καλλονή 131 κτήρια, στον Πολιχνίτο 227 κτήρια, στο Μανταμάδο 205 κτήρια και στη Μήθυμνα 158 κτήρια.

Στόχος της καταγραφής είναι η δημιουργία μίας συνολικής δυναμικής ψηφιακής γεωβάσης δεδομένων, με μία διακριτή ψηφιακή ταυτότητα για κάθε κτήριο, η οποία περιλαμβάνει γεωχωρικά, ιστορικά και αρχιτεκτονικά δεδομένα, φωτογραφική αποτύπωση και συλλογή στοιχείων σχετικά με τα πολεοδομικά του χαρακτηριστικά, τη μορφολογία του, την παθολογία του, την κατάσταση διατήρησής του, κ.α.