Προτάσεις για τη σταδιακή αντικατάσταση του δημοτικού φωτισμού με φωτιστικά υψηλής ενεργειακής κλάσης, τύπου led, επεξεργάζεται το τελευταίο διάστημα η Δημοτική Αρχή Μυτιλήνης και μάλιστα στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχε προγραμματισθεί η συζήτηση του θέματος και η λήψη σχετικής απόφασης, με εισήγηση του αντιδημάρχου Τεχνικών Υπηρεσιών Στρατή Τζιμή. Το θέμα ωστόσο αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή από τον ίδιο τον αντιδήμαρχο με την αιτιολογία ότι επιθυμεί να εξετάσει λίγο καλύτερα το ζήτημα και πιθανόν να διερευνήσει και άλλες προτάσεις.

Προσπάθεια και επί Γαληνού

Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογη προσπάθεια είχε επιχειρήσει και η προηγούμενη δημοτική αρχή, μέσω ειδικού προγράμματος δανεισμού από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων την περίοδο εκείνη υλοποιούσε σχετικό πρόγραμμα για την αντικατάσταση των φωτιστικών σε δήμους της χώρας. Μάλιστα για το συγκεκριμένο θέμα είχαν πραγματοποιηθεί και ειδικές ενημερώσεις στην Αθήνα στις οποίες είχαν συμμετάσχει στελέχη της Δημοτικής Αρχής Γαληνού. Παρά το γεγονός ότι η προσπάθεια υλοποίησης του έργου προχώρησε αρκετά, εντούτοις ο δανεισμός δεν ολοκληρώθηκε ποτέ αφού η Οικονομική Υπηρεσία σύμφωνα με πληροφορίες αξιολόγησε εντελώς διαφορετικά την όλη κατάσταση και δεν θέλησε να συνεργαστεί.

Πιθανολογείται μάλιστα ότι θεώρησε την όλη διαδικασία ως υψηλού ρίσκου και δεν θέλησε να βάλει το δήμο σε περιπέτειες. Οι υποστηριχτές ωστόσο της προσπάθειας ισχυρίστηκαν ότι πρόκειται για μια επένδυση απολύτως ασφαλής η οποία μέσα σε πολύ λίγο διάστημα θα απέδιδε σημαντικά οφέλη στα ταμεία του δήμου.

Τρία σενάρια υλοποίησης

Το ζήτημα της αντικατάστασης των φωτιστικών επανήλθε στην επικαιρότητα με τη δημοτική αρχή Κύτελη η οποία εξετάζει σοβαρά την υπόθεση και μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες ήδη έχει επεξεργαστεί τρεις επιλογές για την υλοποίηση του έργου. Μάλιστα όπως αναφέρεται σε πρώτη φάση η αντικατάσταση του φωτισμού θα πραγματοποιηθεί πιλοτικά σε μία Δημοτική Ενότητα, εκτός Μυτιλήνης και σταδιακά αν διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχουν προβλήματα θα επεκταθεί σε ολόκληρο το Δήμο.

Ειδικότερα οι προτάσεις που ετοιμάζεται η Δημοτική Αρχή να καταθέσει ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου είναι οι εξής:

Με ίδιους πόρους

Χρηματοδότηση της επένδυσης από «Ίδιους Πόρους». H διαδικασία θα υλοποιηθεί με το καθεστώς Προμήθειας - Εγκατάστασης, η συνολική εγγύηση του εξοπλισμού και των αυτοματισμών που θα επιλεγούν θα διέπεται από τις διαδικασίες προμήθειας του δημόσιου τομέα και η συνολική ευθύνη της συντήρησης και της λειτουργίας θα γίνεται από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου. Εάν επιλεγεί αυτή η λύση, ο Δήμος αναλαμβάνει το σύνολο της ευθύνης για τον έλεγχο του συστήματος οδοφωτισμού και την τήρηση των όρων της εξοικονόμησης.

Με δανεισμό

Χρηματοδότηση της επένδυσης με δανεισμό. Η χρηματοδότηση γίνεται μέσω δανεισμού, συνήθως από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και η αποπληρωμή μέσω παρακράτησης των ΚΑΠ ή των λοιπών διαθέσιμων πόρων, ανεξάρτητα του αποτελέσματος της εξοικονόμησης. Σε αυτή την περίπτωση το επιτόκιο αποπληρωμής είναι της τάξης του 3,7% (μεσοσταθμικά), επιλογή περιόδου αποπληρωμής μεταξύ 10 και 20 ετών και επιλογή σταθερού ή κυμαινόμενου επιτοκίου.

Με τη συνεργασία ιδιωτών

Χρηματοδότηση της επένδυσης με μόχλευση πόρων από τον Ιδιωτικό Τομέα, ως Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης.

Η χρηματοδότηση γίνεται με βάση τις διατάξεις του σχετικού νόμου και ειδικότερα για Παροχή Υπηρεσιών Φωτισμού πολυετούς διάρκειας, με αποπληρωμή της αρχικής επένδυσης μέσω των Ανταποδοτικών Τελών αποκλειστικά και μόνο με βάση το αποτέλεσμα στη διάρκεια της επιλεχθείσας Συμβατικής Περιόδου. Ο Φορέας στην περίπτωση αυτή θα έχει σαν όφελος την Εγγυημένη Απόδοση (έκπτωση επί της εξοικονόμησης, ανεξάρτητα του αποτελέσματος το οποίο αφορά τον Ανάδοχο). Το σύνολο του ρίσκου, της ευθύνης λειτουργίας του Συστήματος και της εγγύησης του εξοπλισμού, βαραίνει τον Ανάδοχο για το σύνολο της Συμβατικής Περιόδου.

Μειονεκτήματα των δύο προτάσεων

Σύμφωνα με πληροφορίες η εισήγηση της Δημοτικής Αρχής θα είναι υπέρ της τρίτης επιλογής. Όπως επισημαίνεται στην πρώτη περίπτωση δηλαδή της Χρηματοδότησης απευθείας από το Δήμο, θεωρείται αρκετά δύσκολη η υλοποίηση του έργου με δεδομένο ότι το προσωπικό της Τεχνικής Υπηρεσίας δεν επαρκεί για την ολοκλήρωση, την παρακολούθηση και τη συντήρηση του έργου. Στη δεύτερη περίπτωση η επένδυση θεωρείται υψηλού ρίσκου τη στιγμή μάλιστα που ως ενέχυρο θα μπούνε οι πόροι του Δήμου και οι εισπράξεις από τα Δημοτικά και Ανταποδοτικά τέλη.

Προκρίνεται η τρίτη λύση

Στην τρίτη περίπτωση υλοποίησης του έργου, μέσω ΣΔΙΤ, με τη συνεργασία ιδιωτών , θεωρείται ότι ο Δήμος δεν θα δαπανήσει ούτε ένα ευρώ. Απεναντίας, όλο το κόστος προμήθειας, εγκατάστασης, λειτουργίας και συντήρησης θα βαρύνει τον Ανάδοχο για 10-12 έτη.

Επιπλέον, ο Ανάδοχος θα εγγυηθεί ποσοστό εξοικονόμησης προς όφελος του Δήμου, που συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 10-30% της συνολικής εξοικονόμησης.

Η υπόθεση αυτή, όπως λέχθηκε έχει απασχολήσει και στο πρόσφατο παρελθόν το δήμο, ενώ σε άλλους δήμους της χώρας, σύμφωνα με πληροφορίες ήδη έχει τρέξει με ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Το ζητούμενο είναι ο δημοτικός φωτισμός να είναι επαρκής και σε καλή κατάσταση, λιγότερο ενεργοβόρος, που θα απαλλάσσει το δήμο από το κόστος εγκατάστασης και συντήρησης και που θα εξοικονομεί όφελος και για το δήμο. Προφανώς σωστά επιχειρεί η δημοτική αρχή, τα βήματα να είναι προσεκτικά για να διαπιστωθούν στην πράξη τα όποια οφέλη, αλλά αν πράγματι είναι έτσι όπως διαφαίνεται ανοίγεται ο δρόμος για τέτοιες λύσεις συνολικά, πέρα από τον δημόσιο φωτισμό και για το φωτισμό σε όλα τα δημοτικά κτίρια.