Το κάθε λιμάνι είναι ένας οργανισμός με τη δική του σχετική αυτονομία, αλλά και την ταυτόχρονη σύνδεση με την πόλη, αναπτύσσοντας έντονους δεσμούς εξάρτησης και στενές λειτουργικές σχέσεις μεταξύ τους.

Ο επανασχεδιασμός του Λιμένα, επομένως, επηρεάζεται από τη λειτουργία του σε σχέση με την Πόλη. Η αποκατάσταση του εγκαταλελειμμένου Λιμενικού κενού πραγματοποιείται με τη χρήση συμβατών δραστηριοτήτων που προσφέρουν περισσότερες θέσεις εργασίας και αύξηση των εισοδημάτων (πχ Χρήσεις Αναψυχής, Πολιτισμού, Τουρισμού). Σε μερικές περιπτώσεις η Πόλη επεκτείνεται πάνω στο θαλάσσιο μέτωπο.

Εμβληματικά κτίρια, ως σημαντικά μνημεία της Πόλης, ανακαινίζονται και φιλοξενούν καινούριες χρήσεις και άμεσες λειτουργίες, οι οποίες εξυπηρετούν ένα εξυγιασμένο περιβάλλον για την Πόλη.

Ουσιαστικά, αυτός είναι ο βαθύτερος στόχος των Αναπλάσεων. Η τοπική ανάπτυξη και η περιβαλλοντική αναβάθμιση. Η προσέλκυση επενδύσεων από όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους δίνει στο λιμάνι έναν νέο οικονομικό ρόλο. Αυτόν του λιμανιού ως επιχείρηση.

Στη σύσκεψη που είχε συγκληθεί το Μάρτιο του 2016 στην Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, με προεδρεύοντα τον τότε Γενικό Γραμματέα, είχαν παρευρεθεί ο Δήμαρχος, ο τεχνικός προϊστάμενος του Δήμου, ο Γενικός Γραμματέας του ΕΟΤ, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιέρας, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, εκπρόσωποι Τοπικών Πρακτορείων κρουαζιέρας, τοπικοί φορείς εμπόρων κ.α. Παρόντων των ανωτέρων κυρίων παρουσιάσθηκε ένα ολοκληρωμένο project από τους κυρίους Haim Koen, λιμενολόγο - «Σύμβουλοι Μηχανικοί» και Καραβατάκη Παράσχο, εκπρόσωπο του Αρχιτεκτονικού Γραφείου Μελετών «ARCH - MID», το οποίο συμπεριελάμβανε όλες τις παρεμβάσεις που θα έπρεπε να υλοποιηθούν στις ήδη υπάρχουσες υποδομές του Λιμανιού της Μυτιλήνης. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της αναλυτικής παρουσίασης αποφασίσθηκε ομόφωνα να προωθηθεί το εν λόγω Project στους μελετητές που είχαν αναλάβει την εκπόνηση του Master Plan, προκειμένου να συμπεριληφθούν στην αναβάθμιση των υπαρχουσών υποδομών στο Λιμάνι, ως κεντρική θαλάσσια Πύλη Εισόδου του Νησιού.

Παρατηρήσεις επί του νέου Master Plan

1. Οι προτάσεις των παραπάνω δεν αξιοποιήθηκαν επαρκώς με αποτέλεσμα οι λύσεις που δόθηκαν στην περίμετρο του κυρίως λιμένα να υλοποιηθούν μόνο επιφανειακά και σε σημεία με πολλά ερωτηματικά.
2. Η προταθείσα νέα χωροθέτηση δύο μεγάλων κρουαζιερόπλοιων εν σειρά εκτός του λιμένα ήταν σωστή, αλλά παρ’ όλα αυτά αναφέρθηκε ως μελλοντική εναλλακτική λύση η αρχική πρόταση για σχεδόν κάθετο εξωτερικό προβλήτα στην ρίζα εξωτερικά του προσήνεμου μώλου, αγνοώντας την σμίκρυνση της δεύτερης θέσης κρουαζιερόπλοιου της νέας πρότασης.
3. Τα επικίνδυνα φορτία διοχετεύονται στην πόλη αφού διανύσουν όλο το μήκος του προσήνεμου μόλου εν μέσω επιβατών των πλοίων της ακτοπλοΐας και μακριά από την υπηρεσία πυρόσβεσης.
4. Αναφορικά με το κτίριο του κολυμβητηρίου προτείνεται η κατεδάφιση του λόγω στατικής ανεπάρκειας, ενώ εξ’ όσων γνωρίζουμε, πριν λίγα χρόνια, επί δημαρχίας Βουνάτσου, είχε ανατεθεί σε καθηγητή Στατικών του ΕΜΠ να γνωμοδοτήσει για το εν λόγω κτίριο με θετικά αποτελέσματα. Στην σημερινή πρόταση δεν έχει ληφθεί υπ’ όψιν ο υπολογισμός του κόστους, κατεδάφισης του υπάρχοντος κτιρίου και η ανέγερση ενός νέου, που τυχόν υπερβαίνει το κόστος για την ανακαίνισή του. Επίσης ας μην ξεχνάμε πως πρόκειται για ένα κτίριο εμβληματικό, στην είσοδο του λιμένα που σε συνάρτηση με το διατηρητέο πέτρινο κτίριο-αποθήκη της Ένωσης Συνεταιρισμών, μπορεί κάλλιστα να χρησιμεύσει στην τουριστική κίνηση, για την αναμονή και εξυπηρέτηση των επισκεπτών εκτός schegen, καθώς και των κατοίκων της πόλης με διάφορες δραστηριότητες π.χ. πολιτιστικές, εμπορικές, εκθεσιακές κλπ.

Όραμα και σχεδιασμός

Οι αναπλάσεις αυτές είναι προφανές ότι απαιτούν μεγάλα κονδύλια. Αυτό προϋποθέτει συχνά την αναγκαιότητα για σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) με στόχο:

- Να υπάρχει ένα όραμα για το λιμάνι και την ευρύτερη παραλιακή μετώπη. Να καλλιεργηθεί η αρμονική συνύπαρξη της λιμενικής και της αστικής ακτής που θα εξασφαλίζει τη βιώσιμη λιμενική αξιοποίηση της πρώτης και την οικονομική και κοινωνική αναζωογόνηση της δεύτερης.

- Χρειάζεται καλός λιμενικός σχεδιασμός, με τη συνεργασία όλων των δημόσιων φορέων και της τοπικής κοινωνίας, που θα λαμβάνει υπ’ όψιν του τόσο το συνολικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί το λιμάνι, όσο και τις μη ναυτιλιακές λειτουργίες και δράσεις του (εκθεσιακός χώρος, αναψυχή, κ.λπ.).

- Η διοίκηση του λιμανιού να λαμβάνει υπ’ όψιν της τη δυναμική της πόλης μέσα στην οποία λειτουργεί, ώστε να κατανοεί θετικά τις αγωνίες και τις απόψεις της τοπικής κοινωνίας.

Συνοψίζοντας, σήμερα το λιμάνι χρειάζεται την υποστήριξη της Πόλης όσο ποτέ άλλοτε. Αν η πόλη επιθυμεί να επωφεληθεί από το λιμάνι και αντίστροφα, το αίτημα αυτό θα πρέπει να καταλήγει σε θετικό πρόσημο.

Κηφισιά, 27/3/2019