Κι ενώ στην Ευρώπη οι προβλέψεις ως προς τις αγοραπωλησίες των ξενοδοχείων κάνουν λόγο για αύξηση το 2010 μετά τη «βουτιά» του 50% το 2009, στη μικρή, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ελληνική αγορά, οι Έλληνες ξενοδόχοι έχουν βάλει πωλητήριο σε ουκ ολίγα ξενοδοχεία, χωρίς ωστόσο να βρίσκουν αγοραστές.
Τουλάχιστον ένα στα δέκα ελληνικά ξενοδοχεία υπολογίζονται ότι έχουν αναρτήσει... πωλητήριο, αν συνυπολογισθούν και οι αγγελίες στα μεγάλα sites ακινήτων στο ίντερνετ, αλλά και σε sites του εξωτερικού: Από τις 9.500 μονάδες που υπολογίζονται στη χώρα μας πάνω από 1.000 πωλούνται αυτήν τη στιγμή, στην πλειονότητά τους μικρά και μεσαία, ενώ οι μεγαλύτερες μονάδες είτε πωλούνται σε sites του εξωτερικού είτε μέσω των μεγάλων κτηματομεσιτικών γραφείων. Από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις, αυτή του ιστορικού «Miramare» της Κέρκυρας, το οποίο είχε αγορασθεί πριν από χρόνια από τους αδελφούς Σούρλα και τώρα έχει βγει στην αγορά σε μεγάλο site του εξωτερικού με τίμημα 42 εκατ. ευρώ.

Για τις μεγαλύτερες αλυσίδες, πάντως, αυτό που αναφέρεται κατά κόρον είναι ότι είναι πολύ δύσκολη η πώλησή τους, δεδομένων των υψηλών δανείων με τα οποία βαρύνονται. Έτσι, παρά την υψηλή προσφορά, οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές δεν εμφανίζονται και τόσο πρόθυμοι να προχωρήσουν σε αγορές, επιλέγοντας άλλες εναλλακτικές: Ένα σύνηθες «εργαλείο» που φαίνεται ότι επιλέγουν εσχάτως είναι αυτό της μακροχρόνιας μίσθωσης π.χ. για περίοδο 10 - 15 ετών, με προοπτική αγοράς για το μέλλον.

Οι νέες τάσεις στην αγορά
Οι διεθνείς εταιρείες συμβούλων ακινήτων χαρακτηρίζουν το 2010 έτος-πρόκληση για τον ξενοδοχειακό κλάδο, εκτιμώντας ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη κινητικότητα στον κλάδο και αύξηση των αγοραπωλησιών ξενοδοχείων σε όλη την Ευρώπη. Οι λόγοι; Καλύτερες οικονομικές συνθήκες, βελτίωση της ψυχολογίας των υποψήφιων επενδυτών, αλλά και αύξηση του αποθέματος στην αγορά, κυρίως λόγω των μονάδων που βγαίνουν στο «σφυρί» από τις εταιρείες που έχουν «στριμωχθεί» οικονομικά. Για το 2009, οι αγοραπωλησίες ξενοδοχείων στην Ευρώπη έφθασαν κοντά στα τρία δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας βουτιά 50% σε σχέση με το 2008.
Όσον αφορά τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, από το δεύτερο μισό του 2008 και έπειτα διαμορφώθηκαν νέες τάσεις στην αγορά: Οι τουρίστες πλέον έχουν την τάση να ταξιδεύουν σε πολύ πιο κοντινές αποστάσεις ως προς τον τόπο διαμονής τους ή ακόμη και στον ίδιο τον τόπο διαμονής τους (staycation), ξοδεύουν πολύ λιγότερα, για πολύ πιο περιορισμένο χρονικό διάστημα, κλείνοντας κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή ταξιδιωτικά πακέτα και μειώνοντας τη συχνότητα των ταξιδιών τους. Οι «τουρίστες στον τόπο τους», μάλιστα, έφθασαν να αντισταθμίσουν ως ένα βαθμό τις απώλειες των ξενοδόχων από τους ξένους τουρίστες σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες!
Τα ξενοδοχεία και κυρίως οι υπερπολυτελείς μονάδες, εξ αιτίας της εξάρτησής τους από τον επιχειρηματικό τουρισμό και την εύπορη πελατεία, «χτυπήθηκαν» τα μάλα από την κρίση, όπως επίσης και οι πόλεις-τουριστικοί προορισμοί που δέχονταν πολλούς επισκέπτες από τη Μεγάλη Βρετανία.
Δύο έρευνες από μεγάλες, διεθνείς εταιρείες συμβούλων ακινήτων αποτυπώνουν αυτήν τη στιγμή την κατάσταση στην αγορά.

BNP Paribas Real Estate
Έτσι, σύμφωνα με τη BNP Paribas Real Estate, ο κλάδος των ξενοδοχείων θα αντιμετωπίσει φέτος σημαντικές προκλήσεις, τη στιγμή που οι επενδύσεις στις πέντε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές διαμορφώθηκαν το 2009 στα επίπεδα των 2,7 δισ. ευρώ.
Από τα 18,7 εκατομμύρια δωμάτια ανά τον κόσμο, η Ευρώπη διαθέτει αυτήν τη στιγμή μερίδιο αγοράς της τάξεως του 32%. Το 2009, οι 27 χώρες της Ε.Ε. είχαν 147.000 ξενοδοχεία, εκ των οποίων ποσοστό 68% είναι συγκεντρωμένο σε πέντε αγορές: Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Μεγάλη Βρετανία.
Παρά το γεγονός ότι στο τελευταίο τρίμηνο του 2009 το κλίμα άρχισε σιγά-σιγά να βελτιώνεται, το περασμένο έτος αποτέλεσε τη χειρότερη χρονιά της τελευταίας 15ετίας όσον αφορά τις αφίξεις διεθνών τουριστών. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι οι αφίξεις διεθνών τουριστών έφθασαν τα 880 εκατομμύρια, σημειώνοντας πτώση 4%, ενώ κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών μόνο το 2003 είχε σημειωθεί πτώση κι αυτή ήταν μικρότερη αφού είχε διαμορφωθεί στο 1,5%.
Οι ευρωπαϊκές χώρες επηρεάσθηκαν περισσότερο από άλλες αγορές, π.χ. στην Ασία ή την Αμερική, με τον αριθμό των διεθνών τουριστών να εμφανίζεται μειωμένος κατά 6% στη βόρεια Ευρώπη, ενώ στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη το συγκεκριμένο ποσοστό διαμορφώθηκε σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα.
Ο τουρισμός αναψυχής αποδείχθηκε πιο ισχυρός σε σχέση με τον επιχειρηματικό τουρισμό που επηρεάσθηκε περισσότερο από την κρίση, αφού έχει να κάνει και με τις περικοπές των εξόδων από πλευράς των μεγάλων εταιρειών.
Στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές, η Μεγάλη Βρετανία ευνοήθηκε λόγω της χαμηλής συναλλαγματικής ισοτιμίας της στερλίνας και για το λόγο αυτό ο τουρισμός αναψυχής αυξήθηκε κατά 4% σε σχέση με το 2008. Ωστόσο, ο επιχειρηματικός τουρισμός σημείωσε κάθετη πτώση 22%.
Από την άλλη, η Ισπανία, λόγω της εξάρτησής της από τη Μεγάλη Βρετανία όσον αφορά τον τουρισμό, είχε πτώση των αφίξεων 9%, ενώ η Ιταλία, που δεν έχει εξαρτήσεις από συγκεκριμένες χώρες όσον αφορά τον τουρισμό, επηρεάσθηκε λιγότερο. Στη Γερμανία, η μείωση 3% των διεθνών αφίξεων αντισταθμίσθηκε από τον ισχυρό εγχώριο τουρισμό, ενώ η Γαλλία αντιμετώπισε το πρόβλημα της Ισπανίας, έστω κι αν στηρίχθηκε και αυτή από τον εγχώριο τουρισμό.
Όσον αφορά τη διείσδυση νέων αλυσίδων στην ευρωπαϊκή αγορά, παρά την ύφεση, υπήρξε αύξηση στην Ευρώπη το 2009 3%, σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο έτος.
Οι αναλυτές της BNP Paribas Real Estate καταλήγουν επισημαίνοντας ότι για το 2010 αναμένεται αργή και σταδιακή ανάκαμψη σε ποσοστά κάτω από τα επίπεδα-ρεκόρ του 2008, που δεν πρόκειται να ξεπερασθούν πριν από το 2011.

Cushman & Wakefield
Οι επενδύσεις σε ξενοδοχεία στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής παρουσίασαν πτώση 50% το 2009, σύμφωνα με μελέτη της διεθνούς εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield. Ο συνολικός όγκος των επενδύσεων διαμορφώθηκε στα 3,2 δισ. ευρώ το 2009, έναντι 6,4 δισ. ευρώ το 2008, εκ των οποίων το ήμισυ περίπου αφορούσε ακίνητα εταιρειών που αντιμετώπιζαν προβλήματα. Οι επενδύσεις το 2009 σημείωσαν πτώση 85% σε σχέση με τα επίπεδα ρεκόρ των 19,8 δισ. ευρώ που ήταν ο επενδυτικός όγκος το 2007.
Παρά το γεγονός ότι η βρετανική αγορά αντιμετώπισε τη δυσκολότερη συγκυρία των τελευταίων τριών ετών, ήταν η πιο δυναμική αγορά στην Ευρώπη με συνολικά 935 εκατ. ευρώ που επενδύθηκαν στον κλάδο των ξενοδοχείων. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει ποσοστό 29% επί του συνόλου, έστω κι αν είναι μειωμένο κατά 50% σε σχέση με το 2008. Γαλλία και Γερμανία ήταν οι επόμενες πιο ενεργές αγορές, με επενδύσεις αντίστοιχα 520 εκατ. ευρώ και 300 εκατ. ευρώ.

Τα σημαντικότερα deals
Ποιο ήταν το σημαντικότερο deal της περασμένης χρονιάς; Η πώληση του «Radisson Blu Hotel» στο Αμβούργο (560 δωματίων) από τη The Azure Group, στην Invesco Real Estate, έναντι 155 εκατ. ευρώ. Η αμέσως επόμενη μεγάλη συμφωνία αφορά την αγορά του «Aviemore Highland Resort» στη Σκωτία από τη MacDonald Ηotels, έναντι τιμήματος ύψους 152 εκατ. ευρώ.
Οι αναλυτές της Cushman & Wakefield επισημαίνουν ότι το 2009 χαρακτηρίστηκε από μία σημαντική πτώση όσον αφορά την παρουσία ξένων επενδυτών στην Ευρώπη προς όφελος των ευρωπαϊκών εταιρειών. Οι αμερικανικές επενδύσεις σε ξενοδοχεία στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 68%, στα 252 εκατ. ευρώ, ενώ μικρή μείωση 14% είχαν οι επενδύσεις από εταιρείες της Μέσης Ανατολής - αν και οι προβλέψεις ως προς τις τελευταίες για το τρέχον έτος αναφέρουν ότι θα έχουν ισχυρή παρουσία στην ευρωπαϊκή αγορά, λόγω της ταχύτερης ανάκαμψης των οικονομιών τους.
Οι πωλήσεις από προβληματικές εταιρείες, όπως προαναφέρθηκε, ήταν στο 50% επί του συνόλου, με το ποσοστό αυτό να βαίνει αυξανόμενο φέτος. Μάλιστα, η Cushman & Wakefield επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι μεγάλα χαρτοφυλάκια που αποκτήθηκαν το 2005 θα βγουν φέτος προς πώληση, προς εξυπηρέτηση δανείων.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Nick Pattie, managing director της Cushman & Wakefield Hospitality: «Η ανάγκη για αναχρηματοδότηση των δανείων που ελήφθησαν όταν η αγορά στα ξενοδοχεία ήταν σε αύξουσα πορεία μπορεί να ενισχύσει τις αγοραπωλησίες ξενοδοχείων το 2010 και μάλιστα έχουν εμφανισθεί αυτή την περίοδο ουκ ολίγοι επενδυτές που κυνηγούν τέτοιου είδους ευκαιρίες».

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

*ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ