Σχεδόν όσο και ο χρυσός, αφού ένα γραμμ. χρυσού κοστίζει κι αυτό περίπου1000 λίρες. Η αιτία της θεαματικής ανόδου, πέρα απ τα γνωστά του πληθωρισμού είναι η μείωση της παραγωγής και τα ανεβασμένα εργατικά. Οι μέχρι τώρα έρευνές και από Πανεπιστήμια έδειξαν ότι οι κουκουναριές προσβάλλονται από ένα παράσιτο που προέρχεται από τη Ν. Αμερική και δεν βρέθηκαν ακόμη αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης. Η σκληρή δουλειά αποτρέπει τους νέους να ασχοληθούν και όσοι το κάνουν (κυρίως ραβδιστάδες) το έχουν ως δεύτερη εργασία. Κάπου 16 - 17 χωριά στα βουνά Κόζακ (μεταξύ Περγάμου - Αϊβαλιού όπου παράγεται το 80% του κουκουναριού στη χώρα) στηρίζουν την επιβίωσή τους στη παραγωγή του. Οι κουκουνάρες συλλέγονται, έως και τέλος Νοεμβρίου κατ’ έτος, καφεπράσινες, κλειστές, είτε με σκάλες ή με ραβδιά, δυστυχώς επειδή δεν υπάρχουν τα απαραίτητα εργατικά χέρια τα δένδρα πήραν πολύ ύψος και καθίσταται ακόμη δυσκολότερη η συλλογή του καρπού. Μετά τις φυλάνε σε κλειστές αποθήκες και περίπου τον Ιούλιο, με τις ζέστες, τις απλώνουν στον ήλιο για να ανοίξουν και πάρουν τα κουκουνάρια, τα οποία πλένονται και οδηγούνται στους σπαστήρες, για να πάρουν το προϊόν όπως το ξέρουμε στην αγορά. «Τσαμφιστικ» το ονομάζουν, δηλαδή φιστικί απ’ τα τσάμια (πεύκα) και την κουκουνάρια gozalak ,ίσως από εκεί να βγαίνει και η λέξη «γκουγκζέλα» που χρησιμοποιούμαι στη Λέσβο. Ο όρος κουκουνάρα μάλλον βγαίνει απ το αρχαιοπρεπές κόκκος , που έδωσε το όνομα του στον καρπό, το φαγώσιμο τμήμα του οποίου και οι τούρκοι το αποκαλούν «κιουνάρ», δηλαδή «Κουκνάρ- κουκουνάρι», για να κάνουμε και λίγη ετυμολογία!