«Ο Μυριβήλης έχει σφραγίσει τη μνήμη και την ψυχή μου…»

01/07/2012 - 05:56
Τα παιδικά της χρόνια έχουν σημαδευτεί από τις διηγήσεις του παππού της και τις βόλτες που την πήγαινε στη Συκαμνιά και τη Σκάλα της.
Το «Ε» με την εγγονή του Στρατή Μυριβήλη, Χριστίνα Αγγελοπούλου - Μυριβήλη

Τα παιδικά της χρόνια έχουν σημαδευτεί από τις διηγήσεις του παππού της και τις βόλτες που την πήγαινε στη Συκαμνιά και τη Σκάλα της. Τώρα, σε ώριμη πια ηλικία, μόνιμη κάτοικος της Βουλιαγμένης, η ίδια προσπαθεί να διασώσει και να διαδώσει όσο μπορεί το έργο του, για να το γνωρίσουν ακόμη περισσότερο και οι νέες γενιές. Η Χριστίνα Αγγελοπούλου - Μυριβήλη, εγγονή του μεγάλου Λέσβιου συγγραφέα, μιλάει σήμερα στο «Ε» για τις αναμνήσεις της από τον παππού της, το «δωμάτιό» του που έχει δημιουργηθεί στη Συκαμνιά με αντικείμενα του ίδιου, αλλά και το βάρος της κληρονομιάς ενός τέτοιου ονόματος, που η ίδια φροντίζει να τιμήσει όπως του πρέπει.

Κυρία Αγγελοπούλου, ζήσατε αρκετά χρόνια τον παππού σας; Τι θυμάστε από αυτόν;
«Τον έζησα μέχρι τα 13 μου χρόνια και ήμουν και το μοναδικό από τα τρία εγγόνια του που είχε αυτήν τη χαρά. Οι θύμισες είναι πάρα πολλές. Τον ζούσα επί καθημερινής βάσεως, τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Μυτιλήνη, όπου περνούσαμε τα καλοκαίρια μας. Θυμάμαι τους περιπάτους στα καλντερίμια του Μολύβου και της Συκαμνιάς, τα μπάνια στην παραλία της Κάγιας, τις βόλτες στα βράχια της Παναγιάς της Γοργόνας, απ’ όπου βλέπαμε τα γρι-γρι και μου μιλούσε για ζωή των ψαράδων. Ο Μυριβήλης, έχει σφραγίσει τη μνήμη και την ψυχή μου. Στα παιδικά μου χρόνια ήταν ο δικός μου παππούς, που δεν ήξερα τότε πόσο μεγάλος ήταν στην Ελλάδα. Το ανακάλυψα μεγαλώνοντας και βλέποντας και η ίδια το έργο του. Τότε, παλιά, με έπαιρνε αγκαλιά και μου έλεγε ένα παραμύθι απ’ το μυαλό του, που το συνέχιζε για χρόνια. Ήταν ένα παραμύθι με λυρικά, λαογραφικά στοιχεία και με μια ηρωίδα, που ήταν πάντα η Χριστίνα και αντιμετώπιζε όλες τις περιπέτειες. Την ιστορία αυτή δεν ξέρω πόσα χρόνια μου την έλεγε. Με έπαιρνε αγκαλιά σε μια κόκκινη πολυθρόνα στην οποία καθόταν πάντα, και μου τη συνέχιζε. Μου δημιουργούσε έτσι μια πολύ μεγάλη ασφάλεια και με ταξίδευε με τη φωνή του στο μαγικό κόσμο του παραμυθιού…»

Μιλώντας για το Μυριβήλη
Πώς είναι να φέρει κανείς ένα τόσο βαρύ όνομα;
«Είναι μια κληρονομιά βαριά, αλλά παράλληλα και πολύ ιδιαίτερη, που μου δημιουργεί την ανάγκη να συνεχίσω και να μην αφήσω να σβήσει το όνομά του από την παγκόσμια σφαίρα - κάτι που δεν πρόκειται άλλωστε να γίνει ποτέ. Θέλω να προσπαθήσω να τον γνωρίσω και στις καινούργιες γενιές, γιατί μέχρι τώρα, όποτε γνωρίζω ανθρώπους που μαθαίνουν πως είμαι η εγγονή του, το δέος, η χαρά και η συγκίνηση που βλέπω στα πρόσωπά τους και το πώς μου συμπεριφέρονται, μου γεννά αυτή την υποχρέωση. Δεν είναι τυχαίο ότι την εποχή αυτή που είναι κρίσιμη και σκοτεινή, ο λόγος του Μυριβήλη εξακολουθεί να είναι επίκαιρος και με πολύ μεγάλη βαρύτητα. Σε μια παλιά του συνέντευξη του ‘45, άλλωστε, όταν τον ρώτησαν τι ευχόταν για τον τόπο του, είχε πει: “Τι να εύχομαι; Πίστη. Να πιστεύουμε φανατικά στη φυλή που ανήκουμε, στη γλώσσα που μιλάμε, στις παραδόσεις μας και στο αιώνιο ελληνικό κύτταρο που κινείται μέσα στο αίμα μας. Αν το νιώσουμε αυτό σαν έναν τίτλο υπέρτατης ευγένειας, αυτό και μόνο φτάνει, για να είμαστε συγχρόνως άξιοι Έλληνες και άξιοι άνθρωποι. Ανθρωπιά θα πει ελληνικότητα. Η φιλοδοξία μας είναι να ταυτίσουμε πάλι αυτές τις δύο έννοιες.” Τα λόγια του αυτά μου φαίνονται σαν ένας πυρσός, αφού παρ’ όλο που τα έλεγε πριν από τόσα χρόνια, τώρα φαντάζουν τόσο επίκαιρα.»
Τι άνθρωπος ήταν ο Στρατής Μυριβήλης;
«Ήταν ένας γλυκός, πράος, ήρεμος και πολύ τρυφερός άνθρωπος. Ήταν ευαίσθητος, είχε πολύ λεπτό χιούμορ και πολλές φορές αγαθή, αλλά και ειρωνική διάθεση. Ήταν ειλικρινής και ό,τι πίστευε, το υποστήριζε με πάθος. Πιστός στους φίλους του και μεγαλόψυχος στους αντιπάλους του. Ένας μεγάλος συγγραφέας, που η αξία και το ταλέντο του έχουν αναγνωριστεί παγκοσμίως και ο οποίος αναγνωρίζεται μέχρι τώρα. Δεν είναι τυχαίο που ακόμη μεταφράζονται βιβλία του στο εξωτερικό.»
Υπάρχει κάποιο διήγημά του που αγαπάτε περισσότερο;
«Όποτε διαβάζω τα βιβλία του, που τα διαβάζω ξανά και ξανά, ανακαλύπτω πάντα και κάτι καινούργιο, κάτι που δεν το είχα προσέξει παλιότερα. Το αγαπημένο μου όμως είναι “Ο Βασίλης ο Αρβανίτης”, γιατί εκεί δείχνει τη λεβεντιά, την ελληνικότητα, την τόλμη του άντρα που πάλευε και δεν το έβαζε κάτω. Για μένα, είναι το αριστούργημά του. Και το “Η ζωή εν τάφω”, που θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα αντιπολεμικά βιβλία που έχουν γραφτεί στην παγκόσμια ιστορία τον περασμένο αιώνα. Χωρίς να θέλω να μειώσω και τα διηγήματά του στα “Χρωματιστά Βιβλία”, άλλοτε γραμμένα με χιούμορ, άλλοτε με πολύ μεγάλη ελληνικότητα. Έχει πολλά διηγήματα που πραγματικά σε αγγίζουν.»
Εσείς έχετε κληρονομήσει, έστω και λίγο, το γονίδιο της συγγραφής;
«Όχι. Ασχολούμαι όμως με τον πολιτισμό όλη μου τη ζωή, ζω μέσα και γύρω από αυτόν. Στην Αθήνα διατηρώ εδώ και 10 χρόνια μια Λέσχη Ανάγνωσης, μέσα από την οποία προσπαθώ να προωθήσω την αγάπη των ανθρώπων για το διάβασμα, που κατά τη γνώμη μου ανοίγει την ψυχή και μας κάνει πιο πλούσιους. Παράλληλα, πραγματοποιούμε εκεί και διάφορα πολιτιστικά δρώμενα, καθώς και ξεναγήσεις και επισκέψεις σε Μουσεία. Η μεγάλη μου έννοια, ωστόσο, είναι να μπορέσουμε να προωθήσουμε το Μουσείο της Συκαμνιάς. Σαν οικογένεια έχουμε κάνει αυτήν την αρχή και ελπίζουμε να αξιοποιηθεί περισσότερο και να ενταχθεί σε προγράμματα. Όπως ισχύει για τον Παπαδιαμάντη, τον Ξενόπουλο κ.ά. για άλλες περιοχές, ο Μυριβήλης είναι ένας “ζωγράφος”, που το μοντέλο του ήταν η Λέσβος. Δεν το περιγράφει μόνο, το εξιδανικεύει, όλο το έργο του θυμίζει τη Λέσβο. Και είναι απαραίτητο να υπάρχει ένα σημείο αναφοράς για το Μυριβήλη στον τόπο του.»

Το «δωμάτιο» της Συκαμνιάς
Μια που το αναφέρατε, μιλήστε μας λίγο περισσότερο για το «δωμάτιο» του παππού σας στο Λαογραφικό Μουσείο της Συκαμνιάς.
«Αυτήν τη στιγμή υπάρχει η Αίθουσα Μυριβήλη, με όλα τα αντικείμενά του και κάποια χειρόγραφα, που ανήκαν στην οικογένειά μου και τα δωρίσαμε στο Μουσείο. Ουσιαστικά πρόκειται για το δωμάτιό του ατόφιο, με τα χειρόγραφά του, τις πρωτότυπες εκδόσεις των βιβλίων του, το κοστούμι που φορούσε στις επίσημες εκδηλώσεις κ.ά..»
Δεν ήταν δύσκολο να αποχωριστείτε κι εσείς και ειδικά η μητέρα σας όλα αυτά τα προσωπικά αντικείμενα;
«Ήταν πολύ δύσκολο, ειδικά για τη μητέρα μου. Θεώρησε όμως κι εκείνη ότι όφειλε να γυρίσουν τα πράγματα στο χωριό του πατέρα της, ώστε να μπορούν να είναι κτήμα όλων των Ελλήνων και των ξένων και όχι μόνο δικό μας. Όταν φτιάξαμε την αίθουσα, η ευθύνη που νιώθαμε ήταν πολύ μεγάλη, το ίδιο και η συγκίνησή μας. Την ίδια συγκίνηση νιώθω το καλοκαίρι, που βρίσκομαι στη Μυτιλήνη και βλέπω τους επισκέπτες να έρχονται με τη μετάφραση των βιβλίων του στον τόπο και να διαβάζουν τη “Δασκάλα με τα Χρυσά Μάτια” στις γλώσσες τους.»
Τι ακούτε από τους επισκέπτες της αίθουσας;
«Μόνο θετικά σχόλια. Ο Σύλλογος Γυναικών Συκαμνιάς “Η Αγία Φωτεινή”, που είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία της, διατηρεί ένα βιβλίο επισκεπτών και όσα γράφονται μέσα είναι διθυραμβικά. Φέτος το καλοκαίρι, δεχτήκαμε και τα συγχαρητήρια του δημάρχου Λέσβου, που το επισκέφτηκε επίσης. Θα πρέπει να τονίσω τη μεγάλη βοήθεια και την αγάπη που δείχνουν οι άνθρωποι του χωριού και οι γυναίκες του Συλλόγου, αλλά και ο Σύλλογος Σκαμνιωτών Αθήνας, που έχουν όλοι τους αγκαλιάσει πολύ το Μουσείο και προσπαθούν να το προβάλλουν με οποιονδήποτε τρόπο. Θέλουμε να το κάνουμε γνωστό στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας, να ενταχθεί σε εκπαιδευτικά προγράμματα. Κατά τη γνώμη μου, θέλει μεγαλύτερη μέριμνα από το κράτος.»
Εσείς, τι σχέδια έχετε για το Μουσείο;
«Θεωρώντας πως θα πρέπει οπωσδήποτε να προβληθεί και να γίνει όσο το δυνατόν περισσότερο γνωστό, θα με ενδιέφερε πολύ κάτι που έχουμε συζητήσει και με τους συλλόγους του χωριού και των Αθηνών: να μπορέσουμε να καθιερώσουμε τα “Μυριβίλεια”, μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις, που δε θα γίνονται αναγκαστικά μόνο το καλοκαίρι. Παράλληλα, να μπορούμε να κάνουμε κάποια συνέδρια, ώστε το Μουσείο να γίνει έναυσμα για να έρθει περισσότερος κόσμος στην περιοχή. Υπάρχουν τρόποι που μπορούμε να βάλουμε ο καθένας μας το λιθαράκι μας στον πολιτισμό…»

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey