Όντας συλλογικώς αδιόρθωτοι, εκεί το ’χαμε - εδώ το ’χαμε, πορευόμαστε για μια ακόμα φορά προς τις εκλογές χρησιμοποιώντας ως κώδικα σκέψης το ποδοσφαιρικό ανάλογο της πολιτικής διαπάλης. Δε λέω, η κλασσική αυτή μεταφορά, αποδεδειγμένα επιτυχής με όρους κομματοκρατίας επί 35 - 40 χρόνια τώρα, διευκολύνει τη δουλειά του πολιτικο-μεντιακού συμπλέγματος, κάνοντας πιο απλοϊκά, άρα ευμεταχείριστα, τα πράγματα στη χώρα των «διεφθαρμένων οπαδών». Η έμπρακτος τεκμηρίωση των παραπάνω είναι η χρήση από τον κ. Σαμαρά της έκφρασης «η αγωνία του Παπανδρέου πριν το πέναλτι…» σε πρόσφατη δημόσια προεκλογική του συγκέντρωση - και βεβαίως η μέχρις εξαντλήσεως αναπαραγωγή και αναμετάδοσή της από όλο τους πολιτικούς «σπορτκάστερς».
Πλην όμως, θεωρώ το όλον ποδοσφαιρικό σχήμα απολύτως αποτυχημένο στην ουσία του: στη διαδικασία τού πέναλτι, αυτός που αγωνιά είναι ο επιθετικός κι όχι ο τερματοφύλακας! Το μόνο που διακινδυνεύει ο τερματοφύλακας, σ’ αυτήν τη στημένη διαδικασία, είναι να γίνει ήρωας, αν αποκρούσει. Κανείς δε θα τον κατηγορήσει εάν δεχθεί το γκολ. Αντίθετα, ο επιθετικός αν χάσει το πέναλτι, διασύρεται ως μοιραίος χασογκόλης, κατ’ ελάχιστον. Χρόνια στα γήπεδα, αυτό έχω αποκομίσει ως συμπέρασμα… Εσείς, τι λέτε, σύντροφοι στις Θύρες;
Όντας φίλαθλος κι όχι οπαδός, καίτοι διαβιών υπό καθεστώς παράγκας, μ’ απασχολεί ιδιαίτερα η στρατηγική των συγκρουόμενων «προπονητών». Επιδιώκουν να κερδίσουν ένα κυριακάτικο ματσάκι - έστω και ντέρμπυ, ώστε να ηδονισθούν εφήμερα οι Θύρες, ή να πάρουν το πρωτάθλημα; Πολύ φοβούμαι ότι ισχύει το πρώτο, γι’ αυτό άλλωστε κατεβάζουν κι αυτές τις περίεργες ενδεκάδες… Αυτό όμως που ξεχνούν είναι ότι το πρώτο θύμα, όταν η ομάδα δεν παίζει μπάλα, είναι οι ίδιοι οι προπονητές! Πρέπει να είσαι «Μουρίνιο» ώστε να χάνεις και να παραμένεις στη θέση σου. Εκτός κι αν προσβλέπεις στη θέση του «Βαλβέρδε»: κάποτε να σε ξαναπροσλάβουν ως σωτήρα, άλλως ως διαρκές πολιτικό κεφάλαιο! Ψάχνω όμως να βρω Μουρίνιο στο πρωτάθλημα και Μουρίνιο δε βρίσκω, άντε να εντοπίσω κάνα «Νιόπλια»…
Κι οι φίλαθλοι, τι νιώθουν οι φίλαθλοι όταν καλούνται από τον κανονισμό διεξαγωγής των αγώνων, κάθε τέσσερα χρόνια, να κτυπήσουν το «πέναλτι»; Γιατί το ποδόσφαιρο είναι λαϊκό, συμμετοχικό άθλημα: αυτήν τη λεπτή διαφορά φαίνεται να μην αντιλαμβάνονται οι «προπονητές». Νομίζω ότι οι φίλαθλοι αρχίζουν να διαπιστώνουν ότι ο αγώνας είναι «σικέ»: οι ομάδες, με μύρια όσα ευγενή ή ολιγότερον ευγενή τεχνάσματα προσπαθούν να παραμείνουν στη Super League. Σιγά τ’ αυγά, αν υποβιβασθεί ο π.χ. Πανσερραϊκός ή αν ανέβει π.χ. η Δόξα Δράμας. Μπάλα στην Ελλάδα δε βλέπουμε, άλλωστε το λέει κι επί έτη ο φιλόσοφος Γεωργίου…
Αρκετά όμως με το ποδοσφαιρικό ανάλογο της πολιτικής. Δε χωρά αμφιβολία ότι ο κ. Σαμαράς αριστεύει στην από άμβωνος λογοπλασία, εκεί που καταφανώς χωλαίνει, σε επίπεδο καρικατούρας, ο πολιτικός του αντίπαλος. Το παίζει αυτό το σύστημα, συχνά όμως αναρωτιέμαι εάν αντιλαμβάνεται τους πολιτικούς κινδύνους που ελλοχεύουν όταν αυτή η πρακτική γίνεται άκρατη ή αυτοσκοπός. Ο πολιτικός Λόγος δεν είναι συμπίλημα ωραιοτρόπων λέξεων, είναι αποκλειστικά σύνθεση ιδεών, στόχων, επιχειρημάτων και πρότασης επίτευξης αυτών. Τέλος πάντων: η «περί του πέναλτι» ομιλία του κ. Σαμαρά στηρίχθηκε στην ευκολία του συνειρμού της εικόνας - έκφρασης που έγινε διάσημη από τη γνωστή κινηματογραφική ταινία του Βιμ Βέντερς και που στη συνέχεια ενσωματώθηκε στη συλλογική μνήμη.
Ποιο είναι το διακύβευμα - άλλως το πέναλτι - σ’ αυτές τις εκλογές, για εμένα το φίλαθλο-πολίτη; Προφανώς και δεν είναι το Μνημόνιο! Είναι η διοικητική συγκρότηση του Κράτους, είναι η μεταφορά της ευθύνης του πολιτικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού και της λήψης απόφασης στην Περιφέρεια. Είναι η αποκέντρωση και η ενδυνάμωση της στάσης και των αντιλήψεων των τοπικών κοινωνιών όσον αφορά στο μέλλον τους. Είναι η ανάδυση της Δημοκρατίας, σε μια νέα κοινωνία πολιτών έναντι ενός παρωχημένου Κεντρικού Κράτους και της αθλιοτέρας εκδοχής του, την πολιτικώς υποστηριζόμενη δημοσιοϋπαλληλική γραφειοκρατία. Σε διοικητικά υποδεέστερο επίπεδο, το αυτό ισχύει για τους Δήμους. Εδώ το πρόταγμα είναι η ποιότητα της καθημερινότητας του πολίτη.
Ο Παπανδρέου ασκεί πρωταθλητισμό στο άθλημα της απώλειας ελέγχου και ευκαιριών επί θεμάτων τα οποία αυθεντικά πιστεύει, είμαι βέβαιος. Η πατροκτονία ήταν άλλωστε ανέκαθεν αναγκαία για τους απογόνους, αλλά ταυτόχρονα και σπαρακτικά δύσκολη. Ο Σαμαράς αποδεικνύει, παρά τις τρομερές προκλήσεις και τις αντίστοιχες ευκαιρίες μιας χώρας σε Κρίση, ότι είναι αυτό που ήταν πάντα: αγωνιστής της απόδειξης του «καταλληλότερου». Μέχρις εκεί! Οι λοιποί, τα αυτά!
Κι έτσι, οι «φίλαθλοι» στέκονται άλαλοι, πολύ πιο μπροστά στη συνειδητοποίηση των προκλήσεων του παρόντος και των ελπίδων του μέλλοντος. Ειδικά, εδώ στο Β. Αιγαίο και τη Λέσβο, αν καταλαβαίνω, το άλαλο έχει ως συνώνυμο το Βου-Βό μήνυμα. Αυτοί και ξέρουν και κυρίως έχουν στα πόδια τους πολλή μπάλα στις αλάνες των νησιών… Άρα ξέρουν τι θα πει «πέναλτι», ως ατομική δικαίωση κι όχι ως πρόσταγμα των «προπονητών»…