Μαζί με το «Ε» σήμερα, ο διευθυντής του Ωδείου «Νίκος Σκαλκώτας», Γιώργος Παζαΐτης. Ερχόμενος κάθε εβδομάδα στη Μυτιλήνη από την Αθήνα τα τελευταία 17 χρόνια, έχει συμβάλει σημαντικά, με την πρωτοβουλία του για την ίδρυση του Ωδείου, στη μουσική παιδεία του νησιού. Με αφορμή και τη συμμετοχή της Χορωδίας «Νίκος Σκαλκώτας» που διευθύνει στο 1ο Ελληνοτουρκικό Εμπορικό και Πολιτιστικό Φεστιβάλ, στη μαρίνα Μυτιλήνης, μας μιλάει σήμερα για τη δική του πορεία στη μουσική, για το Ωδείο και για τις άλλες δραστηριότητες που διοργανώνει.


Κύριε Παζαΐτη, η μουσική ήταν πάντα η βασική σας ενασχόληση;
«Αυτό που έχω κάνει πολύ στη ζωή μου, είναι μουσική και αθλητισμός. Έκανα τέσσερα χρόνια ενόργανη γυμναστική και μετά ήμουν για οκτώ χρόνια στον Παναθηναϊκό.»

Δύσκολα συνδυάζονται, πάντως, αυτά τα δύο.
«Α, είναι πάρα πολύ ωραία. Νους υγιής, εν σώματι υγιεί. Η μουσική είναι καλλιέργεια για το πνεύμα και ο αθλητισμός καλλιέργεια για το σώμα. Με βοήθησε πολύ ο συνδυασμός και μάλιστα άντλησα πολλά στοιχεία από τον αθλητισμό για τη μουσική. Η μουσική είναι το σώμα μας. Και με τον αθλητισμό το γνωρίζουμε καλύτερα.»

Η μουσική και η ίδρυση του Ωδείου

Με τη μουσική πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε;
«Από μικρός, από το Δημοτικό. Ξεκίνησα με διάφορους δασκάλους και τελείωσα στο Ελληνικό Ωδείο με το Χαράλαμπο Μεταξόγλου και θεωρητικά με την Ουρανία Ιωαννίδου και το Γιώργο Γεωργιάδη. Μετά, συνέχισα κλασσική κιθάρα στην Ισπανία, με το Χοσέ ντε Ροντρίγκο, τον καλύτερο μαθητή του Σεγκόβια, του πατέρα της κιθάρας. Για την κιθάρα, άφησα τελικά τον αθλητισμό που έκανα μέχρι τότε, που τον λάτρευα. Συνέχισα όμως με “σότοκαν” καράτε, που δεν έχει βία, αλλά σχετίζεται με την ισορροπία σώματος και νου.»

Πότε αρχίσατε να διδάσκετε;
«Άρχισα να διδάσκω το 1970, συνειδητοποιώ τώρα ότι έχω κλείσει ήδη 41 χρόνια. Ξεκίνησα στο Ελληνικό Ωδείο στην Κολιάτσου, στο Εθνικό Ωδείο Παγκράτι και στο Μαρούσι και το 1974, αφού είχα κάνει διάφορες άλλες δουλειές για να σπουδάσω την αδελφή μου, αποφάσισα να τραβήξω το δρόμο μου. Με ό,τι λεφτά είχα, αποφάσισα να ανοίξω το πρώτο δικό μου Ωδείο, παράρτημα του Εθνικού Ωδείου.»

Το πρώτο Ωδείο «Νίκου Σκαλκώτα» πότε ιδρύθηκε;
«Ήταν το 1981. Το όνομα το εμπνεύστηκα γιατί μικρός, ενώ βρέθηκα κοντά στο τελευταίο σπίτι του Σκαλκώτα, άκουσα κάποιον να λέει “εδώ έμενε το ζητιανόξυλο”, αναφερόμενος στο βιολί του. Πρέπει να σας πω ότι ο Σκαλκώτας ήταν η μεγαλύτερη μορφή συνθέτη που έζησε στον κόσμο. Όπως συνέθετε αυτός, 20 χρόνια μετά άρχισε να συνθέτει όλος ο κόσμος. Ήταν μεγάλο όνομα στο εξωτερικό, ήρθε στην Ελλάδα και έπεσε σε μεγάλη κατάθλιψη, αφού απογοητεύτηκε από τις κλίκες του χώρου, και πέθανε από κήλη. Όταν σπούδασα στο Ωδείο και συνειδητοποίησα τι ήταν ο Σκαλκώτας, έφερα βαρέως αυτό που άκουσα: “το ζητιανόξυλο”. Και αποφάσισα να ιδρύσω ένα Ωδείο στο οποίο θα έδινα το όνομά του. Και ήταν το πρώτο ωδείο που είχε όνομα.»

Διδάσκοντας στη Μυτιλήνη

Ποια χρονιά και με ποια αφορμή έγινε το παράρτημα της Μυτιλήνης;
«Είχα 10 παραρτήματα, σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Είχα ένα μαθητή από τη Μυτιλήνη, το Νίκο το Γιαμαλή, που ερχόταν στην Αθήνα μια φορά το μήνα κι έκανε μαθήματα. Θέλησα να το στηρίξω και να κάνω ένα παράρτημα εδώ, ήταν η εποχή που αναπτυσσόμασταν. Όσο περνούσαν τα χρόνια, όμως, συνειδητοποίησα ότι δε συνάδει η ποσότητα με την ποιότητα. Για δικούς μου προσωπικούς λόγους, παρ’ όλο που έκλεισα τα άλλα παραρτήματα, επέλεξα να κρατήσω τη Μυτιλήνη για να φεύγω τη μισή εβδομάδα από την Αθήνα, να αλλάζω τον… αέρα μου, να μπορώ να ισορροπώ. Επί 17 χρόνια έρχομαι κάθε εβδομάδα.»

Τι εξέλιξη έχει το Ωδείο όλα αυτά τα χρόνια; Οι μαθητές αυξάνονται ή μειώνονται;
«Δυστυχώς μειώνονται, κι αυτό γίνεται για δύο λόγους. Δε θα κρύψω ότι έρχονται δάσκαλοι, αναλαμβάνουν μαθητές και στη συνέχεια τους παίρνουν για ιδιαίτερα. Αυτός είναι ένας πολύ βασικός λόγος που χάνουμε μαθητές. Κατά τα άλλα, όλοι οι καθηγητές που διδάσκουν στο Ωδείο είναι πολύ αξιόλογοι, ενώ κάθε εβδομάδα τρεις καθηγητές ερχόμαστε από Αθήνα.»

Ο δεύτερος λόγος που μειώνονται οι μαθητές, ποιος είναι;
«Το ότι είναι μειονότητα αυτοί που ασχολούνται με την κλασσική μουσική. Αν καταλάβαιναν τόσο οι μικροί, όσο και οι μεγάλοι, την ευεργετική επίδραση της μουσικής, θα ήταν αλλιώς τα πράγματα. Έχουν γίνει πολλές μελέτες, που έχουν αποδείξει πως τα παιδιά που ασχολούνται με τη μουσική γίνονται ευφυέστερα. Για να μην αναφέρω τη μουσικοθεραπεία και την επίδρασή της.»

Δραστηριότητες και εμφανίσεις

Πέρα από τα μαθήματα, έχετε συμμετάσχει και σε άλλες δραστηριότητες.
«Ναι, σε αρκετές. Θέλω να φαίνομαι με τα έργα και όχι με τα λόγια. Με το Ωδείο έχουμε διοργανώσει Πολιτιστική Άνοιξη και Πολιτιστικό Χειμώνα, έχουμε κάνει πριν χρόνια το γύρο της Μυτιλήνης με ποδήλατα, συμβολικά για την Ειρήνη, διοργανώνουμε εκδηλώσεις, εκθέσεις ζωγραφικής, γλυπτικής, καλλιτεχνικούς αγώνες, συναυλίες κ.ά..»

Είστε δοσμένος στη μουσική και τον πολιτισμό;
«Ναι, αγαπώ πολύ αυτό που κάνω. Πιστεύω πως καθένας γεννιέται για ένα πράγμα. Εμένα με συνεπαίρνει αυτός ο χώρος. Η διδασκαλία, το να έχεις απέναντί σου μικρά παιδιά και να τους μαθαίνεις πράγματα.»

Μιλήστε μας για τη χορωδία «Νίκος Σκαλκώτας».
«Η χορωδία “Νίκος Σκαλκώτας” ξεκίνησε σα χορωδία του Ωδείου πριν από 16 χρόνια, αλλά από το 2004 είναι ανεξάρτητη, έχοντας γίνει αστικός μη κερδοσκοπικός σύλλογος. Η έδρα είναι εδώ, είμαι ο μαέστρος της χορωδίας κι έχουμε γυρίσει πολλά μέρη της Ελλάδας. Έχουμε πάρει βραβεύσεις σε φεστιβάλ του εξωτερικού, στο Ολυμπιακούς Αγώνες Χορωδιών Γκρατς πήραμε το 2008 χάλκινο δίπλωμα στην κατηγορία a capella, συμμετείχαμε το 2010 στους 6ους Ολυμπιακούς Αγώνες Χορωδιών που έγιναν στην Κίνα.»

Με τη χορωδία «Νίκος Σκαλκώτας» συμμετέχετε και στο 1ο Ελληνοτουρκικό Εμπορικό και Πολιτιστικό Φεστιβάλ. Πώς σας φαίνεται η συγκεκριμένη πρωτοβουλία;
«Ναι, συμμετέχουμε με επτά κομμάτια γνωστών Ελλήνων συνθετών, όπως ο Χατζιδάκις, ο Λοΐζος κ.ά., και θα τελειώσουμε με το “Τραγούδι του Αρχιπελάγους», των Οδυσσέα Ελύτη και Ηλία Ανδριόπουλου. Θεωρώ πως ό,τι βοηθάει το εμπόριο, είναι θετικό. Και θα πρέπει να καταλάβουμε πως με την Τουρκία έχουμε πολύ περισσότερα που μας ενώνουν, παρά που μας χωρίζουν. Ο αέρας που φυσάει εδώ, είναι ο ίδιος που έρχεται από εκεί. Τα ψάρια που ψαρεύουμε, ο ήλιος που μας φωτίζει, είναι ο ίδιος. Αν το είχαν καταλάβει αυτό και οι πολιτικοί, δε θα είχαμε πολέμους. Οπότε, τέτοιες προσπάθειες σίγουρα βοηθάνε, αρκεί να γίνονται πραγματικά γι’ αυτόν το σκοπό και όχι για πολιτικές βλέψεις και προβολή. Θα πρέπει να μάθουμε οι Έλληνες να είμαστε ενεργοί πολίτες και όχι να παρασυρόμαστε. Ο ενεργός πολίτης, όμως, δε συμφέρει στο κράτος.»