Παρακολουθώ από κοντά διάφορους «Ομίλους Σκέψης» αθεϊστών ή αγνωστικιστών που έχουν φτιαχτεί από νέους ανθρώπους. Έχω την υποχρέωση να στοχάζομαι αυτά που αντικρίζω, ακόμα και όταν δε με εκφράζουν ή ακόμα και όταν αντιτίθεμαι πλήρως με αυτά. Ετούτη είναι η πάγια θέση του επιστήμονα και δε γίνεται να αλλάξει.
Σε ορισμένα πολύ λεπτά αλλά και κεφαλαιώδους σημασίας ζητήματα, όπως αυτό της ύπαρξης ή ανυπαρξίας) Θεού, οι συζητήσεις πάντα ήταν σφοδρές, οι αντιπαραθέσεις έντονες, και ανάμεσα στα διασταυρούμενα ξίφη ο ρόλος του νηφάλιου επιστήμονα πάντοτε ήταν άχαρος. Κυρίως γιατί ο επιστήμονας είναι άνθρωπος και σαν άνθρωπος μπροστά στη συμπυκνωμένη ανοησία θεϊστών και μερικών που αυτοαποκαλούνται άθεοι, δε γίνεται πάντα να παραμένει νηφάλιος!
Το επιχείρημα υπέρ του θεϊσμού στηρίζεται τελικά στο ότι στον αγώνα της λογικής και της πίστης, η πίστη υπερτερεί ως «μια λογική πολλά βήματα μπροστά από τη λογική της επιστήμης». Ο ανθρώπινος νους δέχεται αυτό το καταφανές παράλογο ως μια υπερβατική πραγματικότητα και επαναπαύεται. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια είναι έτοιμος να δεχτεί υπάρξεις θεών και δαιμόνων, θαυμάτων, οσίων, αγίων κ.τ.λ.. Αιώνες επιστημονικής έρευνας, όμως, έχουν καταφέρει να αποδείξουν πως οι θρησκείες δεν είναι εξ ουρανού αλλά εξ ανθρώπων και πως ο άνθρωπος δεν είναι δημιούργημα του Θεού, αλλά το αντίθετο. Τα βήματα ήταν μικρά και επίπονα, οι θρησκείες έκαναν πάντοτε ό,τι μπορούσαν για να εμποδίσουν την ελεύθερη σκέψη και να αντιταθούν στα ευρήματα της επιστήμης. Και αυτό βέβαια όχι για να υπερασπίσουν μια Αλήθεια, αλλά γιατί το εκάστοτε ιερατείο ήθελε να υπερασπιστεί το κύρος και την εξουσία που έχει πάνω στη μάζα των υποταγμένων πιστών. Εξ ου και οι τεράστιες αντιφάσεις στη διδασκαλία και την πρακτική της κάθε «εκκλησίας», εξ ου και τα εγκλήματα, αμέτρητα, που έχουν γίνει στο όνομα του Θεού.

Η μεγαλύτερη ίσως προσφορά της σύγχρονης επιστήμης είναι όχι το ότι έχει καταφέρει να ακυρώσει τις πεποιθήσεις περί Θεού, αλλά το όχι έχει πείσει ένα μεγάλο κομμάτι σκεπτόμενων ανθρώπων πως η ζωή μας δεν είναι ανάγκη να στηρίζεται σε έναν απαρχαιωμένο κώδικα αξιών όπως αυτός εκφράστηκε μέσα από «ιερές γραφές». Η επιστήμη πλέον μπορεί να αρθρώνει ελεύθερα έγκυρο φιλοσοφικό λόγο εναντίον όλου αυτού του συστήματος «θεολογίας» που φτιάχτηκε μέσα στους αιώνες, που αναπτύχθηκε και εκλεπτύνθηκε μόνο και μόνο για να υποστηρίξει παράλογες θέσεις με εντυπωσιακούς αλλά κίβδηλους τρόπους. Η προσφορά των ανθρώπων που εκλαϊκεύουν την επιστήμη μέσα από την προσωπική τους δράση, αλλά και στα πλαίσια ενός ομίλου ή ενός ρεύματος σκέψης ή τέχνης, είναι ανεκτίμητη.
Παρατηρώ, όμως, μια λανθασμένη τεχνική, που δε συνεισφέρει αλλά μάλλον το αντίθετο. Καλώς η κακώς κάποια θρησκευτικά σύμβολα και περσόνες έχουν γίνει μέρος της ταυτότητάς μας. Αυτά τα πράγματα δεν είναι προς συμφέρον κανενός να τα γελοιοποιούμε. Όταν κάνουμε, για παράδειγμα, μια επίθεση στην περσόνα της Παναγίας, είναι φυσικό να προκαλέσουμε αντιδράσεις. Προσοχή: το να εξηγήσουμε νηφάλια και όμορφα την εξελικτική πορείας της «Μητέρας του Θεού» από την αρχαία Μεσοποταμία και μετέπειτα, να δούμε πως στην ουσία έχουμε τη μεταμόρφωση ενός οικότυπου και την εμμονή και φυσική προσκόλληση σε ένα «ιερό» πρότυπο, είναι άλλο πράγμα και άλλο πράγμα το να ζωγραφίζουμε την Παναγία ξεστήθωτη με μπικίνι ή (ας πάμε αλλού) το Μωάμεθ ξεβράκωτο. Πιστεύω ότι τέτοιες κινήσεις δεν έχουν κατάλληλη στόχευση, είναι με λίγα λόγια άχρηστες. Χρήσιμες μόνο σαν αστείο με το οποίο θα γελάσουν κάποιοι. Οι κατ’ όνομα ή πράξη χλιαροί ή σκληροπυρηνικοί πιστοί θα νιώσουν όλοι ανεξαιρέτως θιγμένοι, καθώς θίγεται ένα μέρος της ταυτότητάς τους, θα ταμπουρωθούν αμέσως αμυνόμενοι πίσω από τα κλισέ τους. Κοντολογίς, δε θα έχουμε βοηθήσει κανέναν να σκεφτεί καθαρότερα.
Άσχετα αν οι θέσεις των θεϊστών και των «παπάδων» μάς προσβάλλουν ή όχι, όσοι υπηρετούμε την ελεύθερη σκέψη δε θα πρέπει να υιοθετούμε ακραίες μεθόδους. Όχι γιατί δεν «τους αξίζει», αλλά γιατί δεν εξυπηρετεί το σκοπό μας: το να δείξουμε δηλαδή πως ο στοχασμός και η επιστήμη είναι προτιμότερα από την πίστη και τη θρησκεία.