Σύνταξη: Ανδρονίκη Κουτσαβλή  Ι Οπτικοακουστικό Υλικό: Αρετή - Μαρία Κατσαρίδου 

Το 13% των 16χρονων στην Ελλάδα έχει κάνει έστω μία φορά χρήση παράνομης ουσίας, το 11% έχει κάνει χρήση κάνναβης, 1 στους 3 εφήβους θεωρεί εύκολο να βρει κάνναβη αν το θελήσει, το 2% αναφέρει χρήση κάνναβης σε πολύ μικρή ηλικία κάτω των 13 ετών, το  11% από τους 16χρονους έχει κάνει χρήση κάποιας εισπνεόμενης ουσίας που κυκλοφορεί νόμιμα στον εμπόριο για να φτιαχτεί, το 15% έχει κάνει χρήση μη ιατρική χρήση συνταγογραφούμενων ψυχοδραστικού φαρμάκου, ενώ το 92% των 16χρονων στην Ελλάδα χαρακτηρίζουν εύκολο να βρουν αλκοόλ αν το θελήσουν.. Αυτά δείχνουν, μεταξύ άλλων, τα στοιχεία πανελλήνιας έρευνας που αντιπροσωπεύουν ποσοστιαία και την κατάσταση στο  νησί μας.

Στα προαναφερόμενα στοιχεία έγινε μνεία κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχωρήθηκε από την υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης ΠΝΟΗ, Σοφία Κιστάνη και την πρόεδρο του LESVOS RUNNERS Ελένη Δαγκλή, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την  Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών  και των γενικότερων δράσεων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση εξαρτησιογόνων ουσιών. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί από το Κέντρο Πρόληψης Πνοή σε συνεργασία με τον ΕΟΠΑΕ και τον σύλλογο RUNNERS εκδήλωση στις 26 Ιουνίου και ώρα 20:00 στο χώρο του Δημοτικού Γηπέδου Μυτιλήνης.

Η 26η Ιουνίου έχει καθιερωθεί από τον Ο.Η.Ε. ως Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της παράνομης διακίνησής τους. «Η χρήση και διακίνηση ναρκωτικών δεν είναι ένα ατομικό πρόβλημα αλλά ένα βαθιά κοινωνικό φαινόμενο που απαιτεί συντονισμένη και συνεχόμενη προσπάθεια. Η πιο ανθρωποκεντρική και ελπιδοφόρα στρατηγική είναι η πρόληψη, διότι αν προλάβουμε δεν θα χρειαστεί να θεραπεύσουμε» ανέφερε μεταξύ άλλων η κα Κιστάνη και σε άλλο σημείο πρόσθεσε ότι σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης για τα Ναρκωτικά & την Τοξικομανία τα πιο αποτελεσματικά προγράμματα πρόληψης είναι αυτά που ενδυναμώνουν την συμμετοχή, την δημιουργία και την σύνδεση με θετικούς φορείς όπως είναι οι αθλητικοί φορείς .

Σε αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκε ένα γκράφιτι - σχέδιο της κ. Ε. Ρουσόπουλου  στην είσοδο του   γηπέδου με το φετινό  μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών   «Πνοή μας, η πρόληψη» «Αυτό για να υπενθυμίσουμε ότι κάθε μέρα η πρόληψη είναι επιλογή, δύναμη και αξιοπρέπεια. Δεν είναι απλά ζωγραφική, είναι παρέμβαση – κουλτούρα. Είναι η αντιστροφή των αρνητικών μηνυμάτων που κυκλοφορούν στον δημόσιο χώρο και στις κοινότητες των νέων».

Η εκδήλωση

Σύμφωνα με το πρόγραμμα θα απευθύνουν χαιρετισμούς εκπρόσωπος του ΔΣ του Κέντρου Πρόληψης ΠΝΟΗ, ο Δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας καθώς και εκπρόσωποι άλλων φορέων. Θα ακολουθήσουν τα αποκαλυπτήρια του σχεδίου και εν συνεχεία ομιλίες για την πρόληψη κατά των εξαρτησιογόνων ουσιών μέσα από τις δράσεις της Πνοής καθώς και για την σημασία της πρόληψης στην αντιμετώπιση των εξαρτητικών συμπεριφορών. Ακόμη θα πραγματοποιηθεί συμβολικό περπάτημα και τρέξιμο για μικρούς και μεγάλους παρέα με τα μέλη του Συλλόγου δρομέων Λέσβου Lesvos Runners, ενώ θα υπάρχει και περίπτερο της ΠΝΟΗΣ για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων.

Τα στοιχεία

Η κα Κιστάνη έκανε αναφορά σε στοιχεία ερευνών που έγιναν σε πανελλήνια κλίμακα, που αντιπροσωπεύουν ωστόσο όπως είπε και την κατάσταση στην Λέσβο: «Σημαντική μερίδα 16χρονων μαθητών στην Ελλάδα, αλλά και Πανευρωπαϊκά κάνουν χρήση ουσιών αλκοόλ, καπνίζουν και υιοθετούν συμπεριφορές όπως τυχερά παιχνίδια και υπερβολική ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ένας στους 8  16χρονους, δηλαδή ποσοστό 13% στην Ελλάδα έχει κάνει έστω μία φορά χρήση παράνομης ουσίας, το 11% έχει κάνει χρήση κάνναβης, 1 στους 3 εφήβους θεωρεί εύκολο να βρει κάνναβη αν το θελήσει, το 2% αναφέρει χρήση κάνναβης σε πολύ μικρή ηλικία κάτω των 13 ετών. 11% από τους 16χρονους έχει κάνει χρήση κάποιας εισπνεόμενης ουσίας που κυκλοφορεί νόμιμα στον εμπόριο – κόλλα , βενζίνη, σπρέι- για να φτιαχτεί. Το 15% έχει κάνει χρήση μη ιατρική χρήση συνταγογραφούμενων ψυχοδραστικού φαρμάκου. Ξέρουμε ότι η κατάχρηση αλκοόλ έχει ανέβει  και στην εφηβική ηλικία και γενικότερα στους ενήλικες και θεωρώ γενικότερα ότι στο νησί μας είναι πρόβλημα η κατάχρηση αλκοόλ και στον ενήλικο πληθυσμό και πειραματική χρήση σε ότι έχει να κάνει με τους εφήβους.

Αυτό που φάνηκε αυξημένο δεν ήταν η κατάχρηση αλκοόλ από τους εφήβους αλλά η δοκιμαστική χρήση ή χρήση αλκοόλ σε εβδομαδιαία βάση ήταν αρκετά αυξημένη. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε ούτε για κατάχρηση ούτε για εξάρτηση που σημαίνει ότι όπως είπε και ο Σύλλογος Γονέων υπάρχει διαθεσιμότητα και υπάρχει και πρόσβαση (..)

Το 92% των 16χρονων στην Ελλάδα χαρακτηρίζουν εύκολο να βρουν αλκοόλ αν το θελήσουν. (..) Το κάπνισμα επίσης έχει αυξηθεί γιατί το 2019 στην αντίστοιχη έρευνα το 43% των εφήβων είχε αναφέρει ότι έχουν καπνίσει ενώ το 2024 το 54% (..)Οι έφηβοι έχουν στραφεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο και θεωρούν άφοβο και υπάρχουν έφηβοι που ξεκινούν κατευθείαν χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου ή ατμίσματος (..) το 36% των 16χρονων έχει στοιχηματίσει σε τυχερά παιχνίδια τον τελευταίο χρόνο.  Η ενασχόληση με τυχερά παιχνίδια έχει αυξηθεί και στον ενήλικο πληθυσμό λόγω της εύκολης πρόσβασης που υπάρχει μέσω διαδικτύου και της μεγάλης διαφήμισης  που υπάρχει σε πλατφόρμες στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης.  (..) 1 στα 5 περίπου παιδιά ασχολείται υπερβολικά με τα τυχερά παιχνίδια (..)Δεν είναι μόνο εξαρτησιογόνες οι παράνομες ουσίες  είναι και οι νόμιμες και από τις νόμιμες ουσίες καπνό και αλκοόλ χάνονται οι περισσότερες ζωές παγκοσμίως. Άρα πρέπει να μας ενδιαφέρει τι σημαίνει εξαρτητικού τύπου συμπεριφορά και πέρα από τις ουσίες ποιες άλλες συμπεριφορές μπορούν να οδηγήσουν σε εξάρτηση.(..) όπως είχε πει και ο Καθηγητής  Βιοψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Γεώργιος Παναγής, που είχαμε τη χαρά να έχουμε λίγο πριν το Πάσχα: Οι βλαπτικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο δημιουργούνται και μέσω άλλων εξαρτητικών συμπεριφορών όπως είναι η ενασχόληση με τυχερά παιχνίδια και με το διαδίκτυο. Αυτό δείχνουν και οι έρευνες».

«Έχουν αυξηθεί τα αιτήματα ψυχολογικών προβλημάτων»

Παράλληλα η κα Κιστάνη, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα τόνισε ότι έχει παρατηρηθεί προς την ΠΝΟΗ σημαντική αύξηση αιτημάτων των ψυχολογικών προβλημάτων διευκρινίζοντας ότι στο κομμάτι των ουσιών ρόλο έχει το πρώην ΚΕΘΕΑ που τώρα όπως και η ΠΝΟΗ έχει ενταχθεί στον ΕΟΠΑΕ. «Υπάρχει πλέον λίστα αναμονής  για να παρακολουθήσει κάποιος μια βραχεία συμβουλευτική – όχι μόνο σε εμάς απ’ ότι φαίνεται και στο Νοσοκομείο υπάρχει πολύ μεγάλη προσέλευση και σε άλλες δομές. Άρα υπάρχει μία κρίση στον ψυχικό κόσμο των ανθρώπων που φαντάζομαι ήρθε μετά τις πολλαπλές κρίσεις που περάσαμε – οικονομική κρίση, πανδημία, μεταναστευτικό- και η οικονομική κρίση συνεχίζεται, ασχέτως αν δεν συζητιέται. Έρχονται άνθρωποι με πολλά οικονομικά προβλήματα και με πολλά κοινωνικά και ξέρετε ότι το κοινωνικό περνάει στο οικογενειακό και το οικογενειακό στο παιδί. Αυτά είναι αλληλένδετα, γιατί ζούμε σε ένα πλαίσιο και οποιαδήποτε αλλαγή μέσα σε αυτό το κοινωνικό πλαίσιο θα επηρεάσει  την οικογένεια και κατ’ επέκταση το παιδί και τον έφηβο» ανέφερε καταλήγοντας, μεταξύ άλλων η κα Κιστάνη.

• Απαγορεύεται απολύτως η χωρίς έγγραφη άδεια, αντιγραφή, αναδημοσίευση, μετάδοση, αναμετάδοση, αναπαραγωγή (εκτός από τις περιπτώσεις που επιτρέπεται από τα εργαλεία κοινής χρήσης που διαθέτουμε),  φόρτωση, αναφόρτωση, διανομή, έκδοση, πώληση, εκμίσθωση, παρουσίαση στο κοινό, δημόσια εκτέλεση, μετάφραση, τροποποίηση ή διασκευή του περιεχομένου του ΕΜΠΡΟΣ. Επίσης απαγορεύεται απολύτως η χωρίς έγγραφη άδεια, εξόρυξη δεδομένων με τη χρήση οποιασδήποτε τεχνολογίας και η λήψη ή αποθήκευσή τους για σκοπούς μηχανικής εκμάθησης τεχνητής νοημοσύνης, όπως ενδεικτικά εκπαίδευσης ή ανάπτυξης μοντέλων, γλωσσών, τεχνολογιών και εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης εν γένει,  η δημιουργία παράγωγων έργων από το περιεχόμενο του ΕΜΠΡΟΣ, η δημιουργία, συσχέτιση, σύνθεση και συνδυασμός για την παραγωγή μεταδεδομένων. Απαγορεύεται επίσης η χρήση λογισμικών για την παράκαμψη των ανωτέρω περιορισμών.