«Μείναμε λίγοι στα χωριά μας για να είμαστε μόνοι», υπογραμμίζει κατά την συνέντευξή του στο «Ε» ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού και Περιβαλλοντικού Συλλόγου «ΔΡΥΣ» Σκαλοχωρίου, Χρήστος Χατζηλίας, επισημαίνοντας την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των μικρών κοινωνιών και της ενίσχυσης των συλλογικών προσπαθειών σε μια εποχή που αυτές βάλλονται, όπως τονίζει, προκειμένου ο κάθε άνθρωπος να απομονωθεί χωρίς να μπορεί να φωνάξει με την ένταση που πρέπει τόσο όσο να ακουστεί η φωνή των «θέλω» εκείνων που συνηγορούν στην άνθιση μιας καλύτερης εποχής.

Αφορμή για την συνέντευξη στάθηκε η πρόσφατη σηματοδότηση μονοπατιών στο Σκαλοχώρι. Συγκεκριμένα την Κυριακή 26 Μαρτίου 2023 ο Πολιτιστικός - Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σκαλοχωρίου «Δρυς» πραγματοποίησε την σήμανση του μονοπατιού των νερόμυλων στην περιοχή των Κάτω Μύλων του Σκαλοχωριού. Η τοποθέτηση των πινακίδων έγινε από την Κάτω Βρύση στο γεφύρι του Καραλή, στους Αγίους Αποστόλους, στον Άγιο θεράποντα και τις πηγές, στους νερόμυλους και τους καταρράκτες μέχρι την αγία Μελάνη και τον τελευταίο νερόμυλο κυκλικής διατομής. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εξέφρασε ο Σύλλογος στα μέλη που στήριξαν τη δράση ανάδειξης του μονοπατιού των νερόμυλων, στο Σκαλοχωρίτη ξυλουργό Γιάννη Σαμαρά που έκοψε τα ξύλα και στον Δήμο Δυτικής Λέσβου για τη βοήθεια που παρείχε στη δαπάνη εκτύπωσης των πινακίδων σήμανσης. Στόχος του Συλλόγου η ένταξη των μονοπατιών του χωριού στο Δίκτυο περιπατητικών διαδρομών του Δήμου.

«ΔΡΥΣ» Σκαλοχωρίου

Το 2008 ιδρύεται στο Σκαλοχώρι ο Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογος «ΔΡΥΣ» αφού τα ιδρυτικά μέλη είχαν προηγουμένως εντοπίσει την απουσία ενός συλλόγου που θα μπορούσε να δώσει οντότητα στα πολιτιστικά - περιβαλλοντικά και κοινωνικά δρώμενα του χωριού αλλά και της ευρύτερης περιοχής, όπως εξιστορεί στο «Ε» ο σημερινός πρόεδρος Χρήστος Χατζηλίας.

Η μόλυνση των ποταμιών από τυροκομεία της περιοχής ήταν το πρώτο θέμα με το οποίο ήρθε αντιμέτωπος ο Σύλλογος εν τη γενέσει του, και φρόντισε να αναδείξει το πρόβλημα, να προτείνει λύσεις, να συμμετέχει σε συσκέψεις και να καταφύγει τελικά σε διοικητικά μέτρα για την εξεύρεση λύσης σε μια ιστορία που κράτησε κοντά 10 χρόνια. «Όλη αυτή η προσπάθεια να εμποδίσουμε την ρύπανση των πηγών και των ρεμάτων της θαλάσσιας περιοχής του χωριού μας κόστισε σε ενέργεια, σε χρήματα, σήμανε για τα μέλη του συλλόγου ψυχολογική φθορά». Μετά από 10 χρόνια λοιπόν ταλαιπωρίας ο Σύλλογος πέτυχε τον σκοπό του να μην πετιούνται ανεξέλεγκτα τα απόβλητα των τυροκομείων της περιοχής. Η προσπάθεια αυτή δεν ήταν εύκολη, καθώς όπως επεσήμανε ο Σύλλογος ήρθε αντιμέτωπος με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα και παγιωμένες αντιλήψεις, ωστόσο κατάφερε να κερδίσει αυτή την μάχη ούτως ώστε να επιτευχθεί το αυτονόητο: να μην πετάγονται απόβλητα των τυροκομείων ανεξέλεγκτα. «Αναστράφηκε η κατάσταση η οποία ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη για την περιοχή μας και παράλληλα ασχολιόμασταν και με περιβαλλοντικές δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος με δεντροφυτεύσεις, με προβολές ταινιών, με θεατρικά έργα που φιλοξενούσαμε με έξοδα του «ΔΡΥΣ», δηλαδή καταφέραμε να σταθούμε με αξιοπρέπεια στην εποχή της λαίλαπας των μνημονίων και σε μια εποχή που βάλλονταν κάθε είδους συλλογικότητα.(..) Νομίζω ότι είμαστε μια δύναμη πολιτιστική, περιβαλλοντική και είμαστε πλέον αναγνωρίσιμοι στον χώρο μας, στην περιοχή μας στην Δυτική Λέσβο αλλά και στο νησί ολόκληρο».

Κινδυνεύει το κτήριο της παλιάς χωροφυλακής

Παράλληλα ο Σύλλογος κατάφερε να αναπαλαιώσει το ιστορικό κτήριο της παλιάς χωροφυλακής που του παραχωρήθηκε από την Κοινότητα και μετέπειτα Δήμο και με δαπάνες και του Συλλόγου έγινε χώρος φιλοξενίας όλων των Σωματείων. «Δυστυχώς το κτήριο αυτό τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει προβλήματα στατικότητας. Προσπαθήσαμε με τον Δήμο, με την ΔΑΕΦΚ, με την Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων να το συντηρήσουμε, ωστόσο θέλει πολλά χρήματα και δεν τα καταφέραμε. Είμαστε σε αυτό το δρόμο τώρα. Ελπίζουμε να το προλάβουμε γιατί είναι και επικίνδυνο πλέον το κτήριο».

Ανάδειξη Μονοπατιών και Υπαίθριο Μουσείο Πέτρας

«Στραφήκαμε στην ανάδειξη μονοπατιών της περιοχής μας, τα παλιά μονοπάτια για τα οποία αξίζει τον κόπο να ενεργοποιηθούμε και υπάρχουν πάρα πολλά σε όλα τα χωριά. Προσπαθήσαμε να στήσουμε ένα υπαίθριο Μουσείο Πέτρας με εκθέματα που έχουν να κάνουν με την Πετραδική, μια τέχνη των χωριών της περιοχής μας, της Ανεμώτιας πρωτίστως και της Φίλιας και του Σκαλοχωρίου και όλων των χωριών της γειτονιάς μας. Είμαστε σε έναν καλό δρόμο. Συνεργαζόμαστε με τον Διευθυντή του Μουσείου Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, Νικόλα Ζούρο, ο οποίος επιμελείται της συγκεκριμένης μελέτης».

«Είμαστε λίγοι για να είμαστε μόνοι»

«Ακόμη προωθούμε την εξωστρέφεια και θέλουμε την εξωστρέφεια και την συνεργασία με τα γειτονικά χωριά. Προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τα σύνορα και τα στερεότυπα με τους Σκαλοχωρίτες στο Σκαλοχώρι τους, τους Ανεμωτίσους στην Ανεμώτια τους και τους Φιλιανούς στην Φίλια τους. Δεν έχει πλέον νόημα να είναι ο καθένας μόνος του. Μείναμε λίγοι στα χωριά μας, μείναμε λίγοι για να είμαστε μόνοι. Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια προωθούμε συνεργασίες και με την ΚΟΙΝΣΕΠ «Ηφαίστειο Ανεμώτιας» και με τον Σύλλογο Αμπελουργών Ανεμώτιας, με τον Πεζοπορικό Σύλλογο Ορειάς, με συλλόγους από την Αθήνα όπως ο Βριλησσός».