Την πρώτη Έκθεση Αξιολόγησης Διαχειριστικής επάρκειας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.) εξέδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) από την οποία προέκυψε η πιστοποίηση επτά Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.), μεταξύ των οποίων και η ΔΕΔΑΠΑΛ ΑΕ, από τους συνολικά 14 Φορείς της χώρας, σύμφωνα με τα ελάχιστα κριτήρια που καθορίζονται από τον Νόμο 5037/2023 (ΦΕΚ Α’78/28.03.2023) και την Κοινή Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΣΔΥΥ/53924/460 (ΦΕΚ Β’3309/18.05.2023).

Η Τεχνική επάρκεια που απέκτησε μέσα από αυτή την διαδικασία η ΔΕΔΑΠΑΛ ΑΕ, σηματοδοτεί όπως εξηγεί ο πρόεδρός της, Γιώργος Αλεξίου, ότι η εταιρεία είναι σε θέση να εκπονεί τεχνικές μελέτες & να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις με τους Δήμους, με θετικά αποτελέσματα ως προς την λειτουργία της και στην ποιότητα των παρεχόμενων προς τους πολίτες υπηρεσιών.

«Αν ενταχτούμε στην συνέχεια στα μεγάλα έργα διαχείρισης αποβλήτων σημαίνει ότι τα τέλη που πληρώνουν σήμερα οι δημότες θα μειωθούν και  ο δήμος θα μπορεί να έχει και άλλα έσοδα (..) Θεωρούμε ότι είμαστε σε ένα καλό δρόμο, αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε τέλειοι, αλλά ότι προχωράμε καλά με στόχο να βελτιωθούμε ακόμη περισσότερο». 

Η βελτίωση περιλαμβάνει την πρόσληψη επιπλέον επιστημονικού προσωπικού, ενώ ήδη, όπως επισήμανε, τρέχουν οι διαδικασίες πρόσληψης 3 μόνιμων υπαλλήλων (δύο Περιβαλλοντολόγων και ενός Οικονομολόγου), ενώ το προσεχές διάστημα αναμένεται να προκηρυχτούν 8 θέσεις επιστημονικού προσωπικού με σύμβαση εργασίας διάρκειας 2 ετών.

Σε καλό στάδιο όπως είπε σε απάντησή του βρίσκεται η μελέτη του έργου «Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων» που θα ονομαστεί Μονάδα Ανάκτησης Ανακύκλωσης. Στόχος της λειτουργίας των μονάδα αυτών είναι η επεξεργασία των ανακυκλώσιμων υλικών, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, μονάδων κομποστοποίησης για τα τρόφιμα για την παραγωγή λιπασμάτων. Για την υλοποίηση του έργου ζητείται από την επιχείρηση χρηματοδοτικό εργαλείο του ΕΣΠΑ ή εθνικών πόρων. Στόχος, όπως είπε ο κ. Αλεξίου, είναι η ανακύκλωση και μέσα από αυτή παραγωγή υλικών που θα αποτελέσουν έσοδο, τόσο για την επιχείρηση όσο και για τους δήμους, από την αξιοποίησή τους. «Σκοπός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να αλλάξει το τοπίο της διαχείρισης απορριμμάτων» επισημάνοντας ότι η ΕΕ «τιμωρεί» οικονομικά την Ελλάδα η οποία επιλέγει σε μεγάλο ποσοστό την ταφή των απορριμμάτων.

«Πράγματι το μεγάλο στοίχημα της Ευρώπης είναι η μείωση του όγκου σκουπιδιών» είπε προσθέτοντας ακολούθως ότι η ΔΕΔΑΠΑΛ εξετάζει στρατηγικές ως προς αυτό το σκέλος, ωστόσο σε κάθε περίπτωση τονίζεται ότι στην σωστή διαχείριση των σκουπιδιών σημαντικό ρόλο παίζει το ποσοστό των οικολογικών ευσυνείδητων πολιτών. Παράλληλα σε άλλο σημείο πρόσθεσε ότι αναζητείται χρηματοδοτικό εργαλείο για να τεθεί σε λειτουργία η μονάδα κομποστοποίησης της επιχείρησης, ενώ ζητείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και χρηματοδότηση για ένταξη εξοπλισμού και μηχανήματα.

Μετατροπή ΔΕΔΑΠΑΛ σε ΦΟΣΔΑ  Βορείου Αιγαίου

Μετά από νομοθετική ρύθμιση η ΔΕΔΑΠΑ  Λέσβου απορροφά της αντίστοιχες εταιρείες του Βορείου Αιγαίου και μετατρέπεται σε ΦΟΣΔΑ ΒΑ. Σύμφωνα με αυτΉ «Δ.Ε.Δ.Α.Π.Α.Λ. Α.Ε.» και «Διαχείριση Απορριμμάτων Νομού Χίου Α.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «ΔΙ.Α.ΝΟ.Χ. Α.Ε.» συγχωνεύονται με την πρώτη να απορροφά την δεύτερη. Η απορροφώμενη εταιρεία ΔΙ.Α.ΝΟ.Χ. Α.Ε. λύεται χωρίς να τεθεί σε εκκαθάριση και μεταβιβάζει στην απορροφώσα εταιρεία Δ.Ε.Δ.Α.Π.Α.Λ. το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών της. Η ΔΙΑΝΟΧ παύει να έχει νομική υπόσταση και η ΔΕΔΑΠΑΛ μετονομάζεται σε «Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Ανώνυμη εταιρεία Ο.Τ.Α.» με διακριτικό τίτλο «Φο.Δ.Σ.Α. Βορείου Αιγαίου», με χωρική αρμοδιότητα το σύνολο των δήμων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Αυτή η διαδικασία δεν έχει γίνει ακόμα. Έχει ωστόσο συγκροτηθεί τριμελής επιτροπή, όπως είπε ο κ. Αλεξίου, που θα πρέπει μέχρι τέλος Φεβρουαρίου 2025 να καταγράψει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την μετάβαση στο νέο καθεστώς καθώς η συγχώνευση πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι 31/03/2025. Ως προς το νέο λειτουργικό καθεστώς δεν απέκλεισε απαντώντας σε ερώτημα του «Ε» το ενδεχόμενο να μεταφέρονται σκουπίδια από άλλα νησιά του Αιγαίου στην Λέσβο.

Η πιστοποίηση από την ΡΑΑΕΥ

Η Έκθεση της ΡΑΑΕΥ  περιγράφει αναλυτικά την τρέχουσα κατάσταση των 14 Φο.Δ.Σ.Α., επισημαίνει τα σημεία που απαιτούν προσοχή, προτείνει κατευθύνσεις για τη βέλτιστη ανάπτυξή τους και παρουσιάζει επιτυχημένες πρακτικές που έχουν ήδη εφαρμοστεί από Φο.Δ.Σ.Α. στην Ελλάδα.

Από την Έκθεση προκύπτει ως αποτέλεσμα η πιστοποίηση επτά Φο.Δ.Σ.Α. οι οποίοι είναι οι: «Φο.Δ.Σ.Α. Στερεάς Ελλάδας Α.Ε.», «Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας», «Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας – ΔΙ.Α.ΔΥ.ΜΑ. Α.Ε.», «Περιβαλλοντική Αναπτυξιακή Δυτικής Θεσσαλίας Α.Ε. (Π.Α.ΔΥ.Θ. Α.Ε.)», «Φο.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου Α.Ε.», «Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Απορριμμάτων και Περιβαλλοντικής Ανάπτυξης Λέσβου – ΔΕΔΑΠΑΛ ΑΕ» και «Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ανώνυμη Εταιρεία (ΟΤΑ) (ΔΕΔΙΣΑ Α.Ε. (ΟΤΑ))». Η πιστοποίηση έχει χρονική διάρκεια ενός έτους.

Για τη διαπίστωση της διαχειριστικής ικανότητας κάθε Φο.Δ.Σ.Α. ελήφθησαν υπόψη η διοικητική, διαχειριστική, επιχειρησιακή και τεχνική επάρκεια του κάθε Φορέα, καθώς και η χρηματοοικονομική βιωσιμότητα.

Η αξιολόγησή τους έγινε με βάση ποιοτικούς και ποσοτικούς δείκτες αναφορικά με τη διαχείριση διαφορετικών ροών αποβλήτων.

Οι Φο.Δ.Σ.Α. που δεν πιστοποιήθηκαν για τη διαχειριστική τους ικανότητα, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν εντός τριμήνου τα συμπληρωματικά στοιχεία που απαιτούνται για την επάρκεια των υπηρεσιών τους.

Σημειώνεται πως η πιστοποίηση τους αποτελεί την πρώτη εφαρμογή του σχετικού πλαισίου και λαμβάνει χώρα μόλις δύο μήνες από την έναρξη της πλήρους λειτουργίας του Κλάδου Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ.

Η διαδικασία πιστοποίησης διασφαλίζει τη συμμόρφωση των Φορέων σε αυστηρά κριτήρια που αφορούν στην οργάνωση, τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Παράλληλα, στοχεύει στη θεμελίωση ενός πλαισίου που όχι μόνο καταγράφει την υφιστάμενη κατάσταση, αλλά δημιουργεί τις βάσεις για τη συνεχή βελτίωση της λειτουργίας και της αποδοτικότητας των Φο.Δ.Σ.Α. και της συνεργασίας τους με την εποπτευόμενη Αρχή που είναι ο Κλάδος Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ.

Η ΡΑΑΕΥ στέκεται αρωγός στην προσπάθεια ανάπτυξης των Φο.Δ.Σ.Α. και ενισχύει τη διαφάνεια και τη συνεργασία όλων – πολιτών, κοινωνίας, φορέων και κράτους – για την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Σε ότι αφορά στην ΔΕΔΙΣΑ χαρακτηριστικό είναι το τελικό συμπέρασμα της έκθεσης αξιολόγησης στο οποίο αναφέρονται τα εξής:

«Συνολικά, η ΔΕΔΙΣΑ Α.Ε. (ΟΤΑ) αξιολογείται θετικά ως προς τη διαχειριστική του επάρκεια, μετά την υποβολή φακέλου τεκμηρίωσης με σειρά στοιχείων για την παρούσα περίοδο. Με την υλοποίηση συγκεκριμένων, στοχευμένων και ουσιαστικών δράσεων στους επιμέρους τομείς, όπως αυτές περιγράφονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο, ο Φορέας θα μπορέσει να βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα και τη βιωσιμότητα των υπηρεσιών του, συνεχίζοντας να διασφαλίζει τη διαχειριστική του επάρκεια».