Αν παρακολουθήσει κάποιος τα δελτία ειδήσεων των 8 ή διαβάσει εφημερίδες, μαυρίζει η ψυχή του γι’ αυτά που διαρρέονται ως μελλούμενα για τον καθένα ξεχωριστά, αλλά και για τη χώρα μας γενικότερα.
Ποιος, αλήθεια, περίμενε ότι τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα θα ζούσαμε μέρες των αρχών του προηγούμενου, που ακόμη καλά-καλά τουλάχιστον τα νησιά μας δεν ήταν καν στον εθνικό κορμό. Φέτος συμπληρώθηκε ένας αιώνας από την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό και την ένταξή μας στο ελληνικό κράτος, γεγονός που εκ των πραγμάτων αποτελεί τεράστιας σημασίας εξέλιξη για την περιοχή και τους κατοίκους της.

Όταν αυτή είναι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, αλλά και η ιστορική σημασία της συγκυρίας που βιώνουμε μ’ όλα αυτά που συμβαίνουν, ως κοινωνία, αλλά και ο καθένας ατομικά, αναζητά χείρα βοηθείας και στήριξης για να μπορέσει - τουλάχιστον ψυχολογικά - να «κρατηθεί» και να μην καταρρεύσει απ’ το κλίμα απαισιοδοξίας που υπάρχει διάχυτο, αλλά και που πολλοί συνειδητά επιχειρούν να σπείρουν στον κοινωνικό ιστό.
Σ’ αυτή, λοιπόν, τη συγκυρία η αυτοδιοίκηση, ως ο κοντινότερος στον πολίτη θεσμός, πρέπει να παίξει το ρόλο της, κινητοποιώντας όλες τις δυνάμεις της και πρωτοστατώντας σε πρωτοβουλίες και δράσεις που στοχεύουν στο να κρατηθεί η κοινωνία όρθια και να μη λυγίσει εξ αιτίας των επιπτώσεων της πρωτόγνωρης, τουλάχιστον για τις νεώτερες γενιές, γενικευμένης κρίσης.

Αυτήν τη διάσταση οφείλουν να μην την ξεχνούν οι τοπικοί άρχοντες, σ’ όποια βαθμίδα κι αν βρίσκονται, γιατί σ’ αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, εκ της θέσεώς τους μπορούν να κάνουν πολλά στην κατεύθυνση που προαναφέραμε. Ειδικά στις μικρές κοινωνίες, στα χωριά και τους οικισμούς της υπαίθρου, ίσως οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης φαντάζουν σαν η μόνη σανίδα σωτηρίας για όσους έχουν πράγματι ανάγκες και νιώθουν ξεχασμένοι και απόκληροι.

Γι’ αυτό, όταν και τα μεγάφωνα των χωριών ανακοινώνουν, για παράδειγμα, ότι δε θα μαζευτούν τα σκουπίδια γιατί δε θα κινηθούν τα απορριμματοφόρα λόγω έλλειψης καυσίμων, ή ότι δεν μπορούν να σταλούν στη Μυτιλήνη οι εξετάσεις του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» για τον ίδιο λόγο, ή ακόμη χειρότερα ότι δεν μπορούν να πάρουν φάρμακα λόγω της γνωστής διελκυστίνδας με τους φαρμακοποιούς, το μήνυμα που εκπέμπεται, προκαλεί πανικό σ’ έναν κόσμο που αισθάνεται ήδη εγκαταλελειμμένος και μόνος. Αν μάλιστα περιδιαβείς και τα σοκάκια και τους δρόμους των χωριών - και δυστυχώς εσχάτως και της Μυτιλήνης - θα διαπιστώσεις σκοτάδια και ερημιά, αφού για μεγάλο διάστημα δημόσιοι λαμπτήρες δεν ανάβουν και δεν έχουν αντικατασταθεί, γεγονός που δείχνει εμπράκτως την εγκατάλειψη.

Δεν είναι, λοιπόν, τα πολλά και καλά που δίνουν την αίσθηση ότι «εδώ είμαστε», αλλά τα απλά και καθημερινά, για τα οποία όμως αυτοί που έχουν ρόλο, θα πρέπει να φροντίσουν να τα εξασφαλίσουν πριν προκύψει πρόβλημα. Διαφορετικά η ανασφάλεια, κυρίως των αδύναμων ανθρώπων, αλλά και η απαξίωση της αυτοδιοίκησης, είναι τέτοια, που προκαλεί κλίμα ανησυχίας, αν όχι πανικού. Κι όμως, αυτά τα απλά και καθημερινά είναι που δίνουν τον τόνο σε μια τοπική κοινωνία και την αίσθηση ότι το... κράτος, με την ευρεία έννοια (η αυτοδιοίκηση εν προκειμένω), είναι παρόν και δρα. Ειδικά αυτή την περίοδο που η κρίση έχει προκαλέσει πλείστα όσα προβλήματα και έχει διαταράξει τον κοινωνικό ιστό, οι όποιες δυσλειτουργίες στα απλά και καθημερινά, έρχονται πολλαπλασιαστικά να προκαλέσουν αναταραχή και να δημιουργήσουν αίσθημα ανασφάλειας.

Κανείς θεσμικός παράγοντας, λοιπόν, αν σέβεται την αποστολή του, δεν μπορεί να λειτουργεί σα να μη συμβαίνει τίποτα, υποτιμώντας τη σημαντικότητα των απλών και καθημερινών που χρειάζεται ο ξεχασμένος κυρίως πολίτης. Γι’ αυτό και επιβάλλεται θεσμοί όπως ο Δήμος και κατ’ επέκταση τα τοπικά συμβούλια στα χωριά, λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, να μην εμφανίζονται ανίκανοι να δράσουν, γιατί τότε οι αληθινά... αδύναμοι πραγματικά τα χάνουν, μ’ απρόβλεπτες συνέπειες. Νιώθουν ότι δεν έχουν από πού να πιαστούν. Και αυτή η εξέλιξη δε νομίζουμε να τιμά κανέναν και πάντως δεν μπορεί να αποτελεί ζητούμενο εν έτει 2012.