Οι ογδοντάχρονοι εθελοντές, με μια μεγάλη σακκούλα σκουπιδιών στα χέρια, που κράταγαν και οι δυο μαζί, καθάριζαν τη μικρή διαμορφωμένη γωνιά του χωριού που φιλοξενεί τη μέρα στα παγκάκια του, κάτω απ’ τον παχύ ίσκιο της ακακίας, τους περαστικούς και το βράδυ τη μικρομέγαλη πιτσιρικαρία του χωριού, που θέλει το δικό της χώρο αλλά κοντά στους χώρους των μεγάλων.

- Θα ‘ρθει και η επιτροπή (για το γεωπάρκο της Λέσβου) στο Μουσείο μας, να μη μας δει με τέτοια χάλια, μου εκμυστηρεύτηκαν.

«Να μη μας δει». Βλέποντας ακατάστατη τη γωνιά αυτή του χωριού τους, βλέποντας ακατάστατο το χωριό τους, ένιωθαν στη συνείδησή τους ότι έβλεπαν αυτούς τους ίδιους. Μέσα τους οι ογδοντάχρονοι «νεολαίοι» ταύτιζαν το χώρο με τον εαυτό τους. Το χώρο που μεγάλωσαν, που έπαιξαν, που χάρηκαν, που έκλαψαν, που ερωτεύτηκαν, που δούλεψαν, που δημιούργησαν, που προσέφεραν (έστω κι αν κάποτε ξενιτεύτηκαν), τον ταύτιζαν με το «είναι» τους. Με την ψυχή τους, τα βιώματά τους, τα όνειρα για τα παιδιά και τα εγγόνια τους, μα και για τους ίδιους.

Το χώρο αυτόν τον είχαν προσφέρει κάποιοι και τον είχαν αξιοποιήσει άλλοι για να μορφύνουν το χωριό, να εξυπηρετήσουν τον περαστικό, να κοινωνικοποιήσουν - μέσα απ’ την παρέα και τη συναναστροφή - τον πιτσιρικά. Χωρίς ίδιο όφελος, μα για την τοπική κοινωνία, για το χωριό τους, επομένως και για τον εαυτό τους. Γιατί κι αυτοί ταυτίζουν το χώρο με τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος χωρίς το σωστό χώρο, δεν μπορεί να αισθανθεί άνετα, να ονειρευτεί και να δημιουργήσει, και ο πιο όμορφος χώρος αν δε φιλοξενεί τον άνθρωπο, δεν αναδεικνύει την ομορφιά του. Και λέγοντας σωστό και όμορφο χώρο, δεν εννοούμε τον πολυτελή. Εννοούμε το ζεστό, τον καθαρό και το νοικοκυρεμένο.

Αυτή είναι η μια πάστα ανθρώπων σε κάθε τοπική κοινωνία, οι κάθε λογής εθελοντές. Κάθε ηλικίας, ανεξάρτητα από «πτυχία», άσχετα με την οικονομική επιφάνειά τους. Μαζί τους βέβαια και αυτοί που, βλέποντας το χώρο σαν προέκταση του εαυτού τους, στο βαθμό που τους αναλογεί, απολαμβάνουν τη χρήση του ανταποδίδοντας τη φροντίδα και περιποίησή του.

Απέναντι τους - δυστυχώς -, όσοι νομίζουν ότι ο χώρος είναι υποχρεωμένος να τους υπηρετεί. Να τους προσφέρει τον ίσκιο και τον καθαρό αέρα του, τη μυρουδιά των λουλουδιών και των υγραμένων πευτσίκανων, την ηρεμία του γαλάζιου και την ξεκούραση του πράσινου, τη δροσιά του νερού και το κελάηδημα του πουλιού. Να τους εξυπηρετεί για να ληστέψουν τα κρινάκια του, να πετάξουν το αδειανό κουτί του αναψυκτικού που απόλαυσαν, στη ρίζα του πεύκου ή στο βότσαλο της ακρογιαλιάς, να αφήσουν τη σακκούλα με τα σκουπίδια τους, να πετάξουν τον παλιό καναπέ τους. Να τους δώσει και να τον πληγώσουν. Και δυστυχώς είναι πολλοί! Η νοοτροπία, η ίδια. Το αποτέλεσμα, ανάλογο των «δυνατοτήτων» που έχει ο καθένας. Ο βιομήχανος τα απόβλητα στο ρυάκι, ο «νοικοκύρης» τη σακκούλα στο δασάκι. Η καμινάδα του εργοστασίου καταστρέφει το όζον, το αποτσίγαρο λίγα στρέμματα δάσους. Το αποτέλεσμα, δυσανάλογο. Η νοοτροπία, στη βασική συνιστώσα της, η ίδια.

Το τρίγωνο κλείνει μια μερίδα «αρχόντων». Τοπικών, περιφερειακών ή κεντρικών. Αυτοί το χώρο, το περιβάλλον το βλέπουν ως ένα πεδίο πολιτικής ή μάλλον μικροκομματικής πρακτικής. Να ψηφίζουν νόμους και να αφήνουν παράθυρα. Να διευκολύνουν τους ημετέρους και να καταταλαιπωρούν τους αδύναμους και προπαντός τους αντιπάλους. Να ξοδιάζουν για το περιβάλλον εκεί που είναι ο «δικός τους» και να εφευρίσκουν τον εθελοντισμό για να καλύψει την ανικανότητά τους. Να κλείνουν χωματερές και να λειτουργούν ακόμα. Να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για την παράβαση ενός φτωχού ιδιώτη και οι ίδιοι να παρανομούν ασύστολα. Και γι’ αυτό κάθε τόσο να παραπέμπεται η χώρα μας στα αρμόδια ευρωπαϊκά δικαστήρια και να πληρώνει δυσβάσταχτα πρόστιμα. Να κάνουν πως νοιάζονται για το περιβάλλον με τα λόγια και να αδιαφορούν με τις πράξεις.

Το σκορ 1-2 και το περιβάλλον είναι χαμένο. Μια ομάδα πολιτών το προστατεύει και δυο το καταδυναστεύουν. Γι’ αυτό κείτεται πληγωμένο και μας πληγώνει!