Μέρες του 1978. Μια απροσδόκητη συνάντηση με τον Ανδρέα Παπανδρέου

«Είχαν σχολάσει απ’ το Μαράσλειο Διδασκαλείο, η ώρα θα ήταν εννιά το βράδυ και στα καταστήματα γύρω από την πλατεία Κολωνακίου, οι θαμώνες ήταν αραιοί. Το φθινόπωρο ξεψυχούσε αλλά τα φύλλα των δέντρων δεν είχαν πάρει ακόμα το ανοιχτό κίτρινο που τόσο του άρεσε.

Ωστόσο το κρύο απ’ αυτή την ώρα και μετά, γινόταν αισθητό και το πουλόβερ έπρεπε να είναι τουλάχιστον ριγμένο στους ώμους.

Μέρες του 1978 (2)

Μετεκπαιδευόταν στο Μαράσλειο Διδασκαλείο και παράλληλα φοιτούσε στην Πάντειο, στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών. Θα ‘ταν, δεν θα ‘ταν σαράντα χρονών.

Εκείνο το βραδάκι με μια μεγάλη παρέα συναδέλφων, είχαν αποφασίσει να φάνε σε κάποιο ταβερνάκι στου Βύρωνα στο οποίο σύχναζαν φοιτητές της Νομικής και του Πολυτεχνείου ως επί το πλείστον.

Ήταν η εποχή που κυριαρχούσαν τα μακριά μαλλιά, τα γένια, τα αμπέχονα, τα μακριά κόκκινα κασκόλ και τα άρβυλα σε άνδρες και γυναίκες.

Το ταβερνάκι ανάλογα διακοσμημένο με τις φωτογραφίες του Τσε και του Άρη να κυριαρχούν, του Αλιέντε με το πιστόλι στο χέρι έξω από το Προεδρικό Μέγαρο της Χιλής, σε φωτογραφία η αιματοβαμμένη σημαία του Πολυτεχνείου και άλλα πολλά. Το προτιμούσαν αυτό το ταβερνάκι οι μετεκπαιδευόμενοι γιατί είχε καλή και σχετικά φθηνή κουζίνα, υπέροχο χύμα κρασί και καλή παρέα. Υπήρχε ακόμα ένας βασικός λόγος που προτιμούσαν το ταβερνάκι του Βύρωνα. Το φοιτηταριό τούς ήθελε για παρέα του και τους τιμούσε με τον τρόπο του.

Μετά τις δώδεκα κάθε βράδυ, τα τραπέζια του μικρού χώρου αδελφώνονταν και τότε άρχιζε το τραγούδι με αντάρτικα πρώτα, Λοΐζο, Θεοδωράκη, Παπάζογλου, Τσιτσάνη και ό,τι άλλο θες.

Εμάς δεν μας απασχολούσε η ώρα διάλυσης γιατί κάναμε μάθημα 2-8 το απόγευμα. Όμορφα χρόνια, αξέχαστα. “Ένδοξη” παρένθεση στη ζωή μου!

Παρά την προχωρημένη… ηλικία τους, οι μετεκπαιδευόμενοι είχαν και ζούσαν την ψυχολογία του “μαθητή” μ’ όλα τα σχετικά επακόλουθα…

Μέρες του 1978 (3)

Κατηφόριζαν, που λέτε, από το Κολωνάκι να βγούνε στην Αμαλίας, να περάσουν απέναντι και δια της Φορμίωνος να φτάσουν στο στέκι τους.

Η ώρα θα ήταν περίπου εννιά, είχαν ανάψει όλα τα φώτα, ο αρχοντομαχάλας στην πιο καλή του ώρα. Πάνω σ’ αυτή την στιγμή άκουσε την κραυγή:

- Πρόεδρε, ο Παπανδρέου!

Στρέφει το βλέμμα στο δρόμο και βλέπει μια παμπάλαια μαύρη “Μερσεντές” να ρολάρει προς την Αμαλίας. Μπροστά ήταν ο οδηγός, δίπλα στον οδηγό ένας γεροδεμένος κοντός ανθρωπάκος και πίσω δεξιά καθόταν ο Ανδρέας Παπανδρέου. Έτρεξε προς το μέρος τους.

Για καλή του τύχη, άναψε κόκκινο φανάρι και το όχημα σταμάτησε υποχρεωτικά. Κρατούσε την τσάντα του μπροστά στο στήθος όταν τους πλησίασε. Ο “κοντός” χάραξε λίγο το τζάμι του και του λέει επιτακτικά:

- Άφησε την τσάντα σου να πέσει κάτω και ακούμπησε τα χέρια σου στο αυτοκίνητο.

Δεν τον πήρε στα σοβαρά, έμεινε ακίνητος στη θέση του και χαμογέλασε χαζά. Τότε ο “κοντός” βάζει το χέρι στο σακάκι και στο φως του φαναριού γυάλισε το “σιδερικό”. Αυτομάτως η τσάντα έπεσε στο πεζοδρόμιο και τα χέρια βρέθηκαν ακουμπισμένα στο αμάξι πάνω από την πίσω πόρτα.

Τότε ο Αντρέας άνοιξε το πίσω τζάμι και κοιτάζοντας τον ίσα στα μάτια, ρώτησε:

Μέρες του 1978 (4)

- Γιατί σε απεκάλεσαν πρόεδρο;

- Είμαι πρόεδρος των 450 δασκάλων που μετεκπαιδεύονται στο Μαράσλειο Διδασκαλείο.

- Και από ποια πόλη κατάγεστε;

- Από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.

- Πολύ ωραία, πολύ ωραία.

- Και πού αποβλέπει η μετεκπαίδευση που κάνετε;

- Επιμορφώνει στελέχη και οι σπουδαστές επιλέγονται με εξετάσεις.

- Είστε λοιπόν η αφρόκρεμα του κλάδου σας.

- Δεν θα τόλεγα. Υπάρχουν αρκετοί στον κλάδο μας με μεγάλες ικανότητες.

Τον κοίταξε εξεταστικά και χαμογέλασε.

- Πώς σε λένε;

Είπε το όνομα του.

- Και από πού είσαι;

- Από τη Μυτιλήνη

- Το ξέρεις ότι πατέρας μου, ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα από το νησί σας;

- Το ξέρω. Ο πατέρας μου ήταν κομματάρχης του.

Όση ώρα μιλούσε με τον Αντρέα, ο “κοντός” είχε στρέψει το μισό του σώμα προς το μέρος του και το χέρι του δεν έφευγε από το “σιδερικό”. Φαίνεται ότι ο κ. Παπανδρέου είδε τις φοβισμένες ματιές του, γι’ αυτό απευθυνόμενος στον σωματοφύλακα του, είπε:

- Κώστα ηρέμησε.

Ίσως να μην συγκράτησα καλά το όνομα. Πάνε αρκετά χρόνια από τότε. Μπορεί και να τον έλεγαν Πέτρο.

Ο “κοντός” τότε και μόνο γύρισε μπροστά του και τον άφησε ήσυχο.

- Άκουσε σύντροφε πρόεδρε. Να πεις στους δασκάλους ότι σε λίγον καιρό θα έλθουμε στην εξουσία. Η κυβέρνηση μου θα προσέξει ιδιαίτερα την οικονομία, την υγεία και την Παιδεία και θα χρειαστούμε τη βοήθεια σας.

- Μάλιστα κύριε πρόεδρε.

- Άκουσε, αυτά που σου είπα να τ’ ανακοινώσεις στο αμφιθέατρο να τ’ ακούσουν όλοι.

- Θα το κάνω κ. πρόεδρε.

Εν τω μεταξύ είχε ανάψει το πράσινο και το όχημα ξεκίνησε. Εκείνος μάζεψε την τσάντα του και ετοιμάστηκε να πάει στους συναδέλφους του που τον περίμεναν.

Τότε ο “κοντός” ανοίγει ολότελα το τζάμι του αυτοκινήτου, βγάζει έξω την κεφάλα του και λέει:

- Συγγνώμη σύντροφε.

- Κάνε τη δουλειά σου, είπε νευριασμένα.

Όταν όμως η “Μερσεντές” χάθηκε ολότελα από μπροστά του, δεν άντεξε και κραύγασε εκ τους ασφαλούς:

- Άι στο δι…λο “κοντέ”, με κοψοχόλιασες!

Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που μίλησε και είδε από τόσο κοντά τον Αντρέα. Άλλη φορά δεν είχε τη δυνατότητα.

Κράτησε το λόγο του. Σε μια εκδήλωση στο αμφιθέατρο της Σχολής, ανακοίνωσε ό,τι του είπε ο Αντρέας και την τρομάρα που πήρε με τον “κοντό”.

Ακούστηκαν πολλά χειροκροτήματα και πολλά “ου”. Ποια ήταν τα περισσότερα, δεν θυμάται. Οι καιροί ήταν ακόμα φορτισμένοι και αβέβαιοι».

Μέρες του 1978. Τέλος

Το διήγημα είναι βιωματικό. Πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Επικοινωνία», που εξέδιδε και επιμελείτο ο φίλος δάσκαλος Γιάννης Αναγνώστου.

Αναδημοσιεύτηκε στο ένθετο περιοδικό «ΒΗΜΑgazino» της εφημερίδας «Το Βήμα» (11-10-2009).

Βρίσκεται κατατεθειμένο στο Ίδρυμα «Ανδρέας Παπανδρέου».