Μέσα στο αεροπλάνο τρέλαναν τον κόσμο απ’ τη φασαρία που γράφει και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Έλληνες, φοιτητές, μεταξύ είκοσι πέντε και είκοσι οχτώ, με σκουφιά, μουσάκι, πλεκτά κασκόλ, τρακτερωτά μποτάκια και συμπεριφορά νηπιαγωγείου. Τα γέλια, τις συζητήσεις και τις αντιδράσεις τους τις μοιράστηκαν με ένα ολόκληρο αεροπλάνο, χωρίς μάλιστα να τους το ζητήσει κανένας από τους απηυδισμένους επιβάτες. Φώναζαν, ξεκαρδίζονταν, μάλωναν δήθεν, ανταλλάσσοντας τη γνωστή προσφώνηση, δεν άφησαν κανέναν να κοιμηθεί στη διάρκεια του ταξιδιού, έκαναν δύο παιδάκια να ξεσπάσουν σε γοερά κλάματα, γιατί τους πήραν για πλάκα τα παιχνίδια τους, ανακοίνωναν ηρωικά τις προσωπικές τους ιστορίες, εξέθεταν όλες τις αδιάκριτες και γαργαλιστικές λεπτομέρειες, αν φυσικά έλεγαν την αλήθεια και στην καλύτερη περίπτωση σχεδίαζαν φωναχτά πάντα φάρσες που ταιριάζουν σε επτάχρονα.

Τους φόρτωνα με χαρακτηρισμούς, από μέσα μου βέβαια, κάθε δέκα λεπτά. Μάταια προσπαθούσα να συγκεντρωθώ στην ανάγνωση του μαρτυρίου του Ζήνωνα του Ελεάτη, σε μια λογοτεχνική μάλλον αφήγηση. Δε με άφηναν να απολαύσω, ούτε να στοχαστώ. Δοκίμαζαν γυναικεία κραγιόν από τα αφορολόγητα και παρακαλούσαν να πιουν σαμπάνια από το γοβάκι της αεροσυνοδού. Κάθε φορά που ο ένας αποκαλούσε τον άλλον με τη γνωστή προσφώνηση, είσαι, απαντούσα μέσα μου, είσαι δεν είσαι; Γιατί λοιπόν να μην το παινευόμαστε. Μέσα μου αισθανόμουν ένα είδος απογοήτευσης με τα φυντάνια που μας αντιπροσώπευαν στο εξωτερικό. Φαντάζομαι πάντα τον Έλληνα φοιτητή σοβαρότερο. Πρόκειται για χτυπητή περίπτωση κάφρων σκεπτόμουν. Ασύλληπτα ανάγωγων κάφρων.

Το ταξίδι κάποτε ολοκληρώθηκε, το αεροπλάνο τροχοδρόμησε και βρεθήκαμε να περιμένουμε τις αποσκευές μας στον κυλιόμενο ιμάντα του αεροδρομίου. Τα ρεμάλια εκεί κοντά. Ξαφνικά τους βλέπω να επιτίθενται στα καρότσια. Αφού πραγματοποίησαν καθένας τους υπέροχες βόλτες ουρλιάζοντας και ξεσηκώνοντας τον κόσμο, ξαφνικά ξεπέζεψαν και άρχισαν να μοιράζουν τα καρότσια στους τέως συνεπιβάτες τους. Άρχισα να σκέπτομαι τι ετοιμάζουν, όταν ο ένας με πλησίασε: Πάρτε, κυρία, μού είπε με μια φωνή που τώρα ανέδυνε ειλικρινή ευγένεια. Τον κοίταξα καχύποπτα. Πώς θα έπρεπε να αντιδράσω για να μη μου βγει σε κακό; Μου χαμογέλασε. Έτσι για να εξιλεωθούμε για τη φασαρία. Και για να προβάρουμε την εργασία του μέλλοντος. Θα παρέχουμε υπηρεσίες. Ας συνηθίσουμε από τώρα.

Ένα τέταρτο αργότερα με το καρότσι γεμάτο, κατευθύνομαι προς το ασανσέρ του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού στο Ελσίνκι. Οι νεαροί είναι σκαρφαλωμένοι στα κάγκελα, πίσω από τα οποία δεν προχωρά το καρότσι. Πριν προλάβω να φορτωθώ την πραμάτεια μου, ορμούν στο καρότσι, φορτώνονται τα πράγματα και μπαίνουν μαζί μου στο ασανσέρ. Αρχίζω να ανησυχώ ότι θα έχω προβλήματα. Το ίδιο κάνουν και σε μία κυρία, επίσης Ελληνίδα, που ταξιδεύει με το παιδί της. Φτάνουμε στην αποβάθρα και τοποθετούν τα πράγματα στο βαγόνι. Μας χαμογελούν ναζιάρικα. Γιατί το κάνετε; ρωτάω. Γιατί μας αρέσει να υπηρετούμε τις κυρίες μου απαντά ο πιο ηχηρός, κάνει μια βαθιά υπόκλιση και εξαφανίζεται από μπροστά μας.

Η μέρα προχωρά. Η καινούρια πόλη, οι εκκρεμότητες που διευθετούνται, η εκπαιδευτική επιμόρφωση, οι καινούργιοι συνάδελφοι, με κάνουν να ξεχάσω εντελώς την πρωινή συνάντηση. Λίγες μέρες αργότερα η ομάδα μας αποφασίζει να εξερευνήσει ένα από τα αξιοθέατα της πόλης, το κάστρο στο νησάκι Σουομελίνα, στα ανοιχτά της φινλανδικής πρωτεύουσας. Αγναντεύουμε την παγωμένη θάλασσα με το καραβάκι που μας μεταφέρει στην απέναντι στεριά, όταν ακούω από μακριά τη ελληνική προσφώνηση μαζί με γέλια και ουρλιαχτά. Είναι τα ξεφτέρια μας, με τα οποία φαίνεται οι δρόμοι μας είναι γραφτό να διασταυρώνονται συχνά. Στα είκοσι λεπτά της διαδρομής είναι περιττό να επαναλάβω τι ακούμε όλοι. Έξω από την καμπίνα των επιβατών, στο κατάστρωμα, εκτελούν με ακριβείς συγχρονισμούς κυβιστήσεις ταχυδακτυλουργικές, αφήνοντας αλλαλαγμούς. Τα βλέμματά μας συναντιούνται κάποια στιγμή. Είμαστε σαλτιμπάγκοι, γεννημένοι υπηρέτες ξένων αφεντάδων ουρλιάζει ο γνωστός μου άγνωστος, κάνοντας όλη την ομάδα των εκπαιδευόμενων εκπαιδευτικών από δεκατρείς ευρωπαϊκές χώρες να με κοιτάζει εξεταστικά.

Το νησί είναι μάλλον απομονωμένο. Εκτός από τους ελάχιστους κατοίκους, μοναδικοί επισκέπτες που πατούν το πόδι τους το μεσημέρι οι επιβάτες του τουριστικού πλοιαρίου. Οι νεαροί πηδούν πρώτοι στη στεριά και εξαφανίζονται με χορευτικές πιρουέττες. Σε δευτερόλεπτα χάνονται από τα μάτια μας. Από την ομάδα ακούω μερικά αρνητικά και άλλα τόσα ειρωνικά σχόλια για την καταγωγή τους να συνοδεύουν την αποδημία τους. Ανηφορίζουμε προς το κεντρικό μνημείο του νησιού, περνώντας ανάμεσα σε ολισθηρά μονοπάτια, γεμάτα λάσπη και χιόνι. Ξαφνικά ακούγονται κραυγές. Κάποιος ζητά βοήθεια. Δε φαίνεται κανείς. Από ένα ύψωμα διακρίνω την ομάδα των νεαρών να σέρνουν από τους αγκώνες έναν γιαπωνέζο, προς την έξοδο, ακολουθούμενοι από τη γυναίκα του που ουρλιάζει γοερά. Η αποστολή μας παγώνει. Δεν ξέρω τι να σκεφτώ. Καθώς η περίεργη ακολουθία πλησιάζει το τοπίο ξεκαθαρίζει: ο άντρας είναι πληγωμένος: από το αριστερό του πόδι τρέχει αίμα, το παντελόνι του έχει σκιστεί. Οι νεαροί τον κουβαλούν όπως-όπως. Σας χρειάζεται να καλέσουμε την αστυνομία τους λέει θυμωμένα ένας Ολλανδός. Όχι την αστυνομία, ένα ασθενοφόρο γρήγορα, απαντά ο γνωστός αρχηγός της παρέας. Η γυναίκα τους ακολουθεί ημίτρελη. Κάποιος αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει τις συνεννοήσεις. Όλη η αποστολή συγκεντρώνεται στο λιμάνι, κοντά στον χτυπημένο. Σιγά-σιγά αρχίζει να ξεκαθαρίζει τι έχει συμβεί. Ο εξηντάρης κύριος γλίστρησε, στην προσπάθειά του να πάρει μία φωτογραφία πανοραμική και κρεμάστηκε στο κενό. Η γυναίκα του έβαλε τις φωνές. Η παρέα των νεαρών ήταν κοντά. Κατάφεραν να τον κρατήσουν και να τον ανεβάσουν πάνω, τον φορτώθηκαν στον ώμο τους και τον μετέφεραν στο κοντινότερο σημείο, από το οποίο θα μπορούσε να τον παραλάβει ασθενοφόρο. Μου μένει το βλέμμα της γυναίκας του, όταν τους κοιτά. Είναι ματιά ευγνωμοσύνης.

Όταν η κατάσταση αποκαθίσταται, συνεχίζουμε την πεζοπορία. Φτάνουμε στο σημείο του ατυχήματος. Γλιστρά πάρα πολύ. Μια παρέα νεαροί φωνακλάδες και φαινομενικά χωρίς ευγένεια και κοινωνικό σεβασμό, κρεμάστηκαν από χιονισμένα βράχια, για να σώσουν έναν άνθρωπο. Είναι οι ίδιοι που πριν λίγη ώρα έστηναν αυτοσχέδιο πρωτόγονο χορό, αλλαλάζοντας μπροστά στα έκθαμβα μάτια μας. Αυτοί που δεν άφησαν άνθρωπο να ησυχάσει στο ταξίδι. Οι υπηρέτες ξένων αφεντάδων. Οι άρπαγες των παιδικών παιχνιδιών. Οι αυτόκλητοι μεταφορείς αποσκευών. Οι ανεύθυνοι, ανώριμοι και κακομαθημένοι Έλληνες της επόμενης γενιάς. Αποφασίζω να περιορίσω δραστικά όλα τα στερεότυπα που κουβαλώ μέσα μου.