Δεκαπενθήμερες επισημάνσεις

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το 178 τεύχος, Απριλίου- Μαΐου- Ιουνίου 2017, του θαυμαστού τριμηνιαίου περιοδικού «Παλμοί της Βατούσας», που εκδίδεται από τον «Πολιτιστικό Σύλλογο των Απανταχού Βατουσαίων Λέσβου», και διακρίνεται ως ένα από τα αρτιότερα έντυπα της Λέσβου τα οποία συνεχίζουν ηρωικά, στηριγμένα αποκλειστικά στις συνδρομές των μελών τους, κόντρα στην απουσία ενίσχυσης από το ελληνικό κράτος και τον δήμο Λέσβου καθώς και από τα αδικαιολόγητα, εδώ και τέσσερα χρόνια, τριπλασιασμένα ταχυδρομικά μεταφορικά των Ελληνικών Ταχυδρομείων.

Οι «Παλμοί της Βατούσας» κυκλοφόρησαν αρχικά ως διμηνιαία εφημερίδα, Δεκεμβρίου 1980-Ιανουαρίου 1981, και επί μια τριετία μέχρι και το δέκατο πέμπτο φύλλο της, Μαΐου-Ιουνίου 1983, Εκδότης-Διευθυντής χρημάτισε ο ποιητής Δημήτρης Νικορέτζος. Από το δέκατο έκτο φύλλο μέχρι το εκατοστό, η εφημερίδα «διευθύνεται από τριμελή επιτροπή του Διοικητικού Συμβουλίου, και από το πρώτο τεύχος της Β΄ περιόδου 1 (101) μέχρι το πρόσφατο 78 (178) κυκλοφορεί ως περιοδικό με την «επιμέλεια ύλης-σελιδοποίησης-έκδοσης» να έχει ο φιλόλογος Γιάννης Μανούκας και την «επιμέλεια σύνταξης-διορθώσεις» ο επίσης φιλόλογος Βαγγέλης Γδοντέλης.

Από το πρόσφατο καλαίσθητο τεύχος, του οποίου το εικονιζόμενο εξώφυλλο κοσμεί η εντυπωσιακή φωτογραφία του δικηγόρου Εμμανουήλ Παπουτσή με τίτλο «Η θάλασσα», επιλέγω λόγω περιορισμένου χώρου να αναφερθώ μόνο σε τέσσερα υπέροχα κείμενα:

α) «Η αγροτική ζωή στην παλιά Βατούσα» του Βαγγέλη Γδοντέλη, όπου καταγράφει: «Τα αλώνια ήταν σταθερά, σε κατάλληλες και επιλεγμένες θέσεις. Ιδανική θέση, για να το πιάνει ο άνεμος, ήταν σ’ ένα ανοιχτό μέρος με όσο το δυνατό ανοιχτό ορίζοντα προς τα βορειοδυτικά. Ο ευνοϊκός άνεμος για το λίχνισμα ήταν ο “ιμπάτς”. Έτσι τον λέγαμε τον βορειοδυτικό άνεμο που φυσούσε συνήθως όταν αλωνίζαμε. Ένα κανονκό αλώνι είχε διάμετρο περίπου 10 μέτρα και η περιφέρειά του, ο “άτζουρας”, ήταν από μεγάλες πέτρες με επίπεδη επιφάνεια προς τα μέσα».

β) «Ιωάννης Παν. Λαδάς (1882-1977), ο διαπρεπής Λέσβιος νομικός και διανοούμενος», που εξελέγη με το κόμμα των Φιλελευθέρων πληρεξούσιος της Λέσβου στις εκλογές της 18ης Δεκεμβρίου 1923 και για τις σπουδές του οποίου ο Γιάννης Μανούκας γράφει: «Τελείωσε το Αρρεναγωγείο της κωμόπολης της Βατούσας, έχοντας τους κορυφαίους τότε δασκάλους Ιάκωβο Αναστασιάδη και τον Φαναριώτη Κωνσταντίνο Αδαμαντίδη. Μετά την αποφοίτησή του θα ακολουθήσει τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη, όπου διατηρούσε ραφείο. Προφανώς τα πρώτα δείγματα ευφυΐας του νεαρού στη Βατούσα θα έκαναν τον πατέρα να φιλοδοξήσει τα μάλα για το γυιό του. Τον εγγράφει στο Γαλλικό Λύκειο Σεν Μπενουά της Πόλης, απ' όπου θα αποφοιτήσει με "Άριστα". Αμέσως εγγράφεται στην Αυτοκρατορική Νομική Σχολή της Πόλης και αφού τελειώνει και το δεύτερο έτος της Σχολής μετεγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διότι σκοπός του νεαρού ήταν να αξιοποιήσει τις νομικές γνώσεις του στην πατρίδα του, εμβαθύνοντας στο Ελληνικό Δίκαιο. Παίρνει και εδώ το πτυχίο του με "Άριστα"».

γ) «Ένα ακόμα προικοσύμφωνο», που παρουσιάζει και σχολιάζει ο φιλόλογος Χρήστος Σταυράκογλου, αφορά την Καλλιρρόη Στεργίου-Ρεπανέλλη που μνηστεύεται στη Βατούσα στις 6-1-1900 τον Ιωάννη Θεοδώρου (Παπουτσή) και η οποία εκτός από ένα νεόκτιστο σπίτι στη Βατούσα προικοδοτείται και από μερίδια κτημάτων-οικοπέδων και μαγαζιών, εκ των οποίων έξι βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη και αναγράφονται ως εξής: «Ζ΄) από των εν Κωνσταντινουπόλει τεσσάρων οδάδων, εκ των οποίων οι τρεις μεν είναι εξ ημισείας μετά του θείου της Παύλου, ο δε τέταρτος μετά του Γρηγορίου Χανίδου, Η΄) από των δύο εν Κωνσταντινουπόλει μαγαζίων επίσης εξ ημισείας μετά του θείου της Παύλου».

δ) «Η Συνθήκη ειρήνης της Λωζάννης», που παρουσιάζει ο σκηνοθέτης Στέλιος Σαμαράς και η οποία έγραφε το 1923 στο 38 άρθρο: «Η Τουρκική Κυβέρνησις αναλαμβάνει την υποχρέωσιν να παρέχη εις πάντας τους κατοίκους της Τουρκίας πλήρη και απόλυτον προστασίαν της ζωής και
της ελευθερίας αυτών, αδιακρίτως γεννήσεως, εθνικότητος, γλώσσης, φυλής ή θρησκείας».

Δυστυχώς η ακμάζουσα κοινότητα της Βατούσας στην Πόλη διώχθηκε βίαια από τις τουρκικές κυβερνήσεις, οι οποίες κατάφεραν να μειώσουν τους 280.000 Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της τουρκικής απογραφής του 1924, σε μόλις 1.000 σήμερα.

Αριστείδης Κυριαζής

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.