ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΒΕΡΟΛΙΝΟ

ΑΝΘΗ ΠΑΖΙΑΝΟΥ

Μόνο το 4% των αφιχθέντων προσφύγων στη Γερμανία το 2016 κατόρθωσε να βρει δουλειά, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου για την Έρευνα της Απασχόλησης του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ευρέσεως Εργασίας της Γερμανίας. Το «Ε» παρακολούθησε την ειδική συνάντηση που οργάνωσε το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας στο Βερολίνο για την ενσωμάτωση προσφύγων στην αγορά εργασίας.

Τα ποσοστά της έρευνας δείχνουν ότι η Γερμανία έχει μπροστά της ένα τεράστιο στοίχημα να κερδίσει προκειμένου να επιτύχει την ενσωμάτωση όλων των προσφύγων που έχει δεχτεί. Από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο του 2016 έγιναν 693.758 αιτήσεις ασύλου στη Γερμανία, με τον αμέσως μικρότερο αριθμό να είναι το 2015 με 476.649 αιτήσεις και τον επόμενο να φτάνει το 1992 με 438.191 αιτήσεις ασύλου.

Το 81% των ανδρών και το 50% των γυναικών είχαν εργαστεί στις πατρίδες τους, σε δείγμα 2.300 προσφύγων που έφτασαν στη Γερμανία από τις αρχές του 2013 ως το τέλος Ιανουαρίου 2016, σύμφωνα με την ίδια έρευνα του Ινστιτούτου. Μάλιστα το 27% ήταν αυτοαπασχολούμενοι, το 30% χειρώνακτες, το 25% εργάζονταν ως υπάλληλοι και το 13% ως διοικητικά στελέχη. Σε ερώτημα για το κατά πόσο σκοπεύουν να δουλέψουν στο μέλλον διαπιστώθηκε υψηλή διάθεση για να εργαστούν (97% των ανδρών και 85% των γυναικών).

To προφίλ αιτούντων άσυλο στη Γερμανία 

«Σκανάρισμα» εργασιακού προφίλ

Με την αίτηση ασύλου, τα γραφεία απασχόλησης ενημερώνονται παράλληλα για τις επαγγελματικές δεξιότητες και την εργασιακή εμπειρία κάθε πρόσφυγα, εκτιμώντας τις προοπτικές που έχει. Άλλωστε, αυτό το επαγγελματικό βιογραφικό παίζει το ρόλο του και για το χρόνο αναμονής της αίτησης ασύλου. «Εάν είσαι IT expert, μιλάς τέλεια Αγγλικά και είσαι από τη Συρία, σε τρεις ημέρες μπορεί να έχει γίνει δεκτό το αίτημά σου για άσυλο. Εάν ήσουν καθηγητής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο στο Χαλέπι, μπορεί να έχεις πολλά προσόντα, αλλά οι πιθανότητες να δουλέψεις εδώ είναι μικρές», είχε ομολογήσει ο Σάσα Λάγκενμπαχ, εκπρόσωπος Τύπου του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προσφύγων στο Βερολίνο.

Από την άλλη, αναγνωρίζοντας το σημερινό γερμανικό οικονομικό θαύμα, είχε πει το εξής: «Η οικονομική μας κατάσταση δεν υπήρξε καλύτερη εδώ και 25 χρόνια και θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που θέλουν να δουλέψουν. Αν πάτε μια βόλτα σε ένα από τα εμπορικά κέντρα, θα δείτε επιγραφές που ζητούν υπαλλήλους. Έχουμε μόνο 2 εκατ. ανέργους σε όλη τη Γερμανία. Όλα, οι φούρνοι, τα κρεοπωλεία, τα σούπερ μάρκετ, οι μπουτίκ, ζητούν βοήθεια».

Η γνώση της γερμανικής γλώσσας είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να βρει κάποιος δουλειά με ασφάλιση στη Γερμανία. Έτσι η ένταξη στην αγορά εργασίας για τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες ξεκινά πρώτα από την εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας. Σύμφωνα με τον Χόλγκερ Σίμπερτ, ερευνητή του Ινστιτούτου για την Έρευνα της Απασχόλησης, στο Βερολίνο οι πρόσφυγες χρειάζεται να περιμένουν περίπου τέσσερις εβδομάδες μέχρι να ενταχθούν σε ένα τμήμα εκμάθησης της γλώσσας. Αντίθετα στην επαρχία υπάρχει έλλειψη δασκάλων, οπότε η αναμονή μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες, όπως επισημαίνει η Μαρία Κουζινοπούλου για το ΑΠΕ- ΜΠΕ.

Χαμηλότεροι μισθοί

Εκτιμάται ότι χρειάζονται τρία έως πέντε χρόνια για τους πρόσφυγες να ενταχθούν πλήρως στην αγορά εργασίας, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αμείβονται με μισθούς χαμηλότερους από τους Γερμανούς. Παρ’ όλα αυτά, οι αιτούντες άσυλο αναγνωρίζονται ως «πελάτες» προτεραιότητας για την τοπική αγορά εργασίας, καθώς οι επιχειρήσεις επιδοτούνται για να τους απασχολούν. Η Ομοσπονδιακή Γερμανική κυβέρνηση έχει χορηγήσει 325 εκατ. ευρώ σε επιχειρήσεις και άλλα 250 εκατ. ευρώ σε προγράμματα ενσωμάτωσης στην εργασία. Μόνο στις επιχειρήσεις του Βερολίνου έχουν δοθεί 7,9 εκατ. ευρώ και 10,3 εκατ. ευρώ στις αντίστοιχες δράσεις, ενώ τα γραφεία απασχόλησης στο Βερολίνο έχουν 10,1 εκατ. ευρώ στη διάθεσή τους για τον ίδιο σκοπό.

Αυτό όμως που θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο είναι ότι για να απευθυνθεί κανείς σε ένα από τα γραφεία ενσωμάτωσης και απασχόλησης για να αναζητήσει μια θέση εργασίας θα πρέπει να έχει αναγνωριστεί ως πρόσφυγας και να έχει πάρει άσυλο στη Γερμανία. Εξ ου και ο λόγος για τον οποίο η απορρόφηση στην αγορά εργασίας παρουσιάζει μικρά ποσοστά: η αναμονή για το άσυλο διαρκεί πολύ…

Οι ΜΚΟ

 
H MKO «Arrivo» ασχολείται με την εκπαίδευση των προσφύγων στην αγορά εργασίας

 

Πολλές δουλειές στη Γερμανία χρειάζονται πτυχίο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης. Αυτές που δεν χρειάζονται πτυχία είναι λίγες και έχουν πολύ ανταγωνισμό. Πολλές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ασχολούνται με την ενσωμάτωση των προσφύγων στην απασχόληση, επιδοτούμενες από κρατικά προγράμματα.

Η «Arrivo», που συνεργάζεται με το ομοσπονδιακό γραφείο Ενσωμάτωσης και θεμάτων Γυναικών του Βερολίνου, ασχολείται με την εκπαίδευση των προσφύγων, συμβουλεύοντάς τους σε θέματα εργασίας αλλά και σε αυτά της εργατικής νομοθεσίας. Στόχος της οργάνωσης είναι να αποκτήσουν εμπειρία και δεξιότητες ώστε να στελεχώσουν εταιρείες.

Έτσι προσφέρει τη δυνατότητα άσκησης και εξάσκησης 328 ειδικοτήτων γραφείου και 180 τεχνικών χειρωνακτικών ειδικοτήτων. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από αναμενόμενες ειδικότητες, όπως π.χ. κομμωτές ή υπάλληλοι ξενοδοχείων, προσφέρονται ειδικότητες όπως οδηγοί φορτηγών, μεταφορείς, βοηθοί κρεοπωλείου -όπου πάλι απαιτείται πρότερη εμπειρία, όπου σε αυτήν αποσκοπεί το πρόγραμμα, ώστε στη συνέχεια οι πρόσφυγες να βρουν δουλειά με καλύτερους όρους. Το βασικό πρόβλημα που εντοπίζει, ωστόσο, είναι ότι το 30% των αιτούντων που ξεκινούν την εκμάθηση ειδικότητας αποχωρούν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.

Ο «ΟΑΕΔ»

 
Το μεγάλο κτήριο, αντίστοιχο του «ΟΑΕΔ» στο Βερολίνο, προσφέρει ατομικές συμβουλές σε κάθε νεοεισερχόμενο

 

Το Ινστιτούτο Έρευνας του Ομοσπονδιακού Πρακτορείου Απασχόλησης, ομόλογου του δικού μας ΟΑΕΔ, απασχολεί οικονομολόγους, κοινωνιολόγους και ερευνητές Κοινωνικών Επιστημών. Ιδρύθηκε το 1967 και εδρεύει στη Νυρεμβέργη. Δέκα ομοσπονδιακά γραφεία υπάρχουν σε όλη τη Γερμανία, αναλαμβάνοντας έρευνες και αναλύσεις δεδομένων του Πρακτορείου Απασχόλησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε αναγνωρισμένος μετανάστης ή πρόσφυγας μπορεί να επωφεληθεί όλων των δυνατοτήτων που παρέχονται στους άνεργους Γερμανούς. Όχι μόνο ενημέρωση για τα τρέχοντα προγράμματα απασχόλησης, αλλά και εβδομαδιαία ατομική συνάντηση με σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού, όπου ο ωφελούμενος μπορεί να πάρει ιδέες και να αναζητήσει εργασία ή να ανοίξει δική του επιχείρηση σε πολλούς τομείς, αναλόγως των ενδιαφερόντων του.