Γιάννης Γρυντάκης, Γιώργος Δάλκος, Άγγελος Χόρτης, Έκτορας Χόρτης

Όσα δεν γνωρίζατε για την περίοδο από τους Βαλκανικούς πολέμους έως την εθνική αντίσταση

Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2018, σελ. 347

Αντλώντας από πλήθος πηγών, οι συγγραφείς αυτού του βιβλίου, τέσσερις εξαιρετικοί ιστορικοί, αναδεικνύουν την αφανή πλευρό της περιόδου 1910-1945: άγνωστα περιστατικά που σχετίζονται με τις πολεμικές επιχειρήσεις, τα στρατιωτικό κινήματα αλλά και σημαντικά κοινωνικό και πολιτικά γεγονότα (τον Εθνικό Διχασμό, τη Δίκη των Έξι, την τύχη των προσφύγων κ.ά.). Επίσης, προβάλλονται στοιχεία της καθημερινής ζωής της περιόδου αυτής, ενώ ζωντανεύουν ο χαρακτήρας και η δράση όχι μόνο των πρωταγωνιστών της πολιτικής σκηνής αλλά και προσωπικοτήτων από τον χώρο των επιστημών, των γραμμάτων και των τεχνών (μεταξύ άλλων, Αλ. Δελμούζος, Π. Δέλτα, Ν. Καζαντζάκης, Π. Κανελλόπουλος, Κ. Καρυωτάκης, Αλ. Παπαναστασίου, Α. Φλέμινγκ). Ένα βιβλίο πανόραμα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας για να μάθουμε «αλήθειες» που η ιστορική έρευνα αντιπαρέρχεται ή αποσιωπά.

Στην ίδια σειρά κυκλοφορούν: Η άγνωστη πλευρά του Βυζαντίου, Όσα δεν γνωρίζατε για την τουρκοκρατία και την επανάσταση του 1821, Όσα δεν γνωρίζατε για τα χρόνια του Καποδίστρια, του Όθωνα και του Γεωργίου του Β’.

Χριστόφορος Δ. Σωφρονίου

Το Εισοδικό της Αγίας Σοφίας

Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2019, σελ. 287

«Η Αγία Σοφία αποτελεί μία εν τόπω και χρόνω συμπερίληψη όλης της ιστορίας της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και ενσωματώνει στη διαδρομή της όλον τον ιστορικό βίο, ειδικά της Κωνσταντινούπολης. Όλες οι μεγάλες και μικρές στιγμές, οι ένδοξες και οι άσημες, οι ιερές και οι επαίσχυντες, οι χαρμόσυνες και οι οδυνηρές, όλες που δομούν τον ιστορικό κορμό της Ρωμηοσύνης, είναι αναγραμμένες στον πρόλογο της Μεγάλης Εκκλησίας, άχρι καιρού συντάσσουν τη μυθιστορία της και ελέω Θεού κανοναρχούν τον επίλογό της. Είναι μία πορεία δεκαπέντε αιώνων συνυφασμένη με τα ανθρώπινα και μυρωμένη με τα θεϊκά, ζυμωμένη με πόνους και τραγουδισμένη με χαρές, πεσμένη με πάθη και αναστημένη με έλεος, στιγματισμένη με αίμα, αποπλυμένη με δάκρυα, «δια δόξης και ατιμίας»... Αυτή η πορεία διεμβολίζει τους χρόνους και ο απόηχός της αντηχεί και στον σημερινόν αιώνα, τον απατ-αιώνα, και εκκωφαντικά απηχεί τη βοή των μηνυμάτων της ιστορίας και των κυματισμών της».

Τα παραπάνω είναι ένα απόσπασμα μιας πολύ ενδιαφέρουσας μελέτης του Ίμβριου γιατρού Χριστόφορου Δ. Σωφρονίου που κυκλοφόρησε σε βιβλίο. Το βιβλίο είναι ένα βιωματικό και ιστορικό οδοιπορικό στο όλον της Αγίας Σοφίας, στα εσωτερικά και τα εξωτερικά σημαίνοντα και σημαινόμενα, στα φανερά και στα μυστικά της τέχνης της και της ομορφιάς της. Ο συγγραφέας διατρέχει την ιστορία της, από την πρώτη θεμελίωση μέχρι τη σημερινή της κατάσταση, με αναφορές, περιγραφές, διηγήσεις συμβάντων και συμβαινομένων, σχολιασμούς άλλοτε ρεαλιστικούς και άλλοτε υπαινικτικούς, αξιολογήσεις και επισημάνσεις, ξεδιπλώνοντας τον κόσμο της Αγιασοφιάς, έναν κόσμο-σημείο της παρουσίας του ιερού, κόσμο ζώντων και κεκοιμημένων που αποτύπωσαν την παρουσία τους στους τοίχους και τα πατώματα, στους διαδρόμους και τα ανώγεια, στα ψηφιδωτά και στις τοιχογραφίες, αφήνοντας ίχνη λατρείας και προσκύνησης.

Το βιβλίο περιέχει 125 εικόνες και 17 σχεδιαγράμματα που επιτρέπουν να έχουμε μια λεπτομερή εποπτεία, κατά το δυνατόν, της περιήγησης που μας προσφέρει ο συγγραφέας.