Είναι γεγονός ότι η Λέσβος ουδέποτε υπήρξε προορισμός του μαζικού τουρισμού, όπως άλλα νησιά και περιοχές της χώρας, που εδώ και χρόνια προσελκύουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες ξένους και ντόπιους επισκέπτες, έχοντας επενδύσει σημαντικά σε τουριστικές υποδομές, προκειμένου να είναι σε θέση να φιλοξενήσουν όλον τον κόσμο αυτό και να τον εξυπηρετήσουν παρέχοντας τις αναγκαίες παροχές που απαιτούνται για να τους ευχαριστήσουν. Οι τουριστικές υποδομές σε ξενοδοχεία και καταλύματα στο νησί τις τελευταίες δεκαετίες, όταν η Ελλάδα κατέστη τουριστικός προορισμός από όλες τις γωνιές του πλανήτη, ήταν «υποτυπώδεις», μικρής κυρίως δυναμικότητας, που αναπτύχθηκαν από ντόπιους κατά κύριο λόγο επιχειρηματίες, γεγονός που δεν επέτρεψε τη Λέσβο να παρακολουθήσει τις εξελίξεις που διαδραματιζόταν στην τουριστική αγορά, παρά τις δυνατότητες που είχε ως μεγάλο νησί με τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Παρέμεινε και εξακολουθεί να παραμένει υποβαθμισμένο και στάσιμο τουριστικά, όταν ακόμη και γειτονικά σχετικά νησιά , όπως η Σάμος, έχουν «εκτοξευθεί» εδώ και πολλά χρόνια, ενώ συγκρινόμενο με άλλα, που είναι προορισμοί, η απογοήτευση κυριαρχεί , όταν η τουριστική κίνηση όλης της τουριστικής σεζόν στη Λέσβο υπολείπεται της κίνησης ενός Σαββατοκύριακου σε νησιά όπως η Ρόδος και η Κως. Και ενώ ήταν «στραβό το κλήμα», έτσι και αλλιώς με δεδομένη την εικόνα της τουριστικής κίνησης στο νησί, σε σύγκριση με άλλα μέρη, ήρθε και το μεταναστευτικό να το ...αποτελειώσει και να κάνει τα πράγματα ακόμη πιο χειρότερα. Και το δυσάρεστο και ανησυχητικό είναι ότι παρόλο που η μεγάλη «φουρτούνα» με το μεταναστευτικό έχει παρέλθει και ομολογουμένως η κατάσταση έχει βελτιωθεί αισθητά, οι δυσμενείς επιπτώσεις της περιόδου που το νησί βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της μεταναστευτικής κρίσης εξακολουθούν να επηρεάζουν την τουριστική αγορά και εκτός και εντός χώρας, όπως αποδεικνύεται από τα γεγονότα, αφού τα πράγματα πάνε από το κακό στο ...χειρότερο! Ενδεικτική είναι η φετινή εικόνα της τουριστικής κίνησης στο νησί, όπου τα στοιχεία δείχνουν ότι είναι χειρότερα από πέρυσι, την ίδια ώρα που άλλοι προορισμοί ξεχειλούν από κόσμο και καταγράφουν πληρότερες καλύτερες της πριν πανδημίας εποχής!

Ασφαλώς για την «τραγική» εικόνα που βρίσκεται ο τουρισμός στο νησί δεν φταίει μόνο το μεταναστευτικό και τα τελευταία χρόνια και η πανδημία που ήρθε για να το πλήξει ακόμη περισσότερο, αλλά και αυτοί καθ εαυτοί οι άνθρωποι του τουρισμού που εμπλέκονται με τον κλάδο αυτό, αλλά και οι τοπικές αρχές που έχουν λόγο και ρόλο στην τουριστική προβολή και που δεν βρήκαν τον τρόπο, από κοινού να συντονίσουν δράσεις για να αναδείξουν τον τόπο μας. Προφανώς υπάρχουν -ευτυχώς- μεμονωμένες κινήσεις και πρωτοβουλίες που κάνουν την προσπάθειά τους για να αναδείξουν το τουριστικό προϊόν του νησιού, ενώ είναι εμφανές ότι όπου έχουν γίνει πιο μεθοδικά βήματα και αν αυτά μάλιστα «συνοδεύονται» και από επενδύσεις σε υποδομές, τα αποτελέσματα είναι απτά και αυτό δείχνει το δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί για να υπάρξει ανάταση, έστω και σταδιακή. Η περίπτωση του Πλωμαρίου με την επένδυση του 5άστερου και οι προσπάθειες προσέλκυσης της τουριστικής αγοράς των Σκανδιναβικών χωρών και όχι μόνο, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Η Λέσβος στερείται τουριστικών υποδομών, αυτό είναι εμφανές, που θα αναβαθμίσουν το τουριστικό προϊόν του νησιού, και μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει να εμφανίζεται κάποιο ενδιαφέρον από ξένους κυρίως επενδυτές που ήρθαν ή σκέπτονται να ρθούν, στον «παρθένο» τουριστικά τόπο μας για να επενδύσουν, εκμεταλλευόμενοι τις πολλές και ποικίλες δυνατότητες που παρουσιάζει η Λέσβος. Οι περιπτώσεις του «Καλαμάρη» στην Επάνω Σκάλα, όπου προορίζεται το παλιό αυτό βιομηχανικό συγκρότημα να μετατραπεί σε 5άστερη ξενοδοχειακή μονάδα και όχι μόνο, δεν θα αναβαθμίσει τουριστικά μόνο την συγκεκριμένη περιοχή, η οποία θα αποκτήσει εντός του αστικού της ιστού πρωτόγνωρες υποδομές που θα αλλάξουν την εικόνα της ευρύτερης περιοχής της Μυτιλήνης, αλλά θα αξιοποιηθεί και ένα εγκαταλελειμμένο κτιριακό συγκρότημα, που την υποβάθμιζε, δίνοντας νότα ανάπτυξης που μπορεί να παρασύρει και άλλες επενδύσεις, αλλά και να επισπεύσει και τις αναγκαίες δημόσιες παρεμβάσεις για την ανάδειξη των πολλών μνημείων της περιοχής, προκειμένου το όλο εγχείρημα να πάρει πιο συνολική διάσταση.

Το γεγονός ότι τη Λέσβο, ο μαζικός τουρισμός δεν την «άγγιξε» ποτέ και την προσπέρασε για να πάει σε άλλα μέρη, μπορεί να μην τις προκάλεσε τις όποιες «καταστροφές» στο περιβάλλον της, που παρουσιάστηκαν σε άλλες κορεσμένες τουριστικά περιοχές της χώρας, γιατί όλα τα πράγματα έχουν το τίμημα τους, της δίνει όμως τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, να αναπτύξει τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, προσελκύοντας επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα, που αποτελούν και τον ποιοτικό τουρισμό που όλο και περισσότεροι προορισμοί απευθύνονται, συνδυάζοντας τις ομορφιές του κάθε τόπου με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Και το νησί μας έχει να προβάλλει και τα μνημεία του και την γαστρονομία του και τον φυσικό του πλούτο, με τον γεωτουρισμό λόγω γεωπάρκου και απολιθωμένου δάσους και με τα προσκυνήματα να το αναδεικνύουν σε μοναδικό προορισμό, για διαφορετικά ενδιαφέροντα επισκεπτών όλο το χρόνο και όχι μόνο την τουριστική σεζόν. Αρκεί βέβαια όλα αυτά να αναδειχθούν με την πρέπουσα προβολή και εντός και εκτός χώρας, με κοινές πρωτοβουλίες και συντονισμένες κινήσεις ώστε το brant «Λέσβος» να αρχίσει να αποκτά φανατικούς φίλους, που κάθε χρόνο θα αυξάνονται. Και η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να είναι από κοινού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ώστε η εικόνα του νησιού από πλευράς δημόσιων υποδομών να βελτιώνεται και σε ότι αφορά τα οδικά δίκτυα, τα λιμάνια και τις άλλες υποδομες έμμεσης στήριξης του τουρισμού, υποδομές υγείας, αθλητισμού και πολιτισμού, αλλά και οι ιδιωτικές επενδύσεις σε ξενοδοχειακές υποδομές που όχι μόνο θα αναβαθμίζουν, αλλά και θα αυξάνουν σε μεγάλο βαθμό την δυναμικότητα του νησιού, που έχει μείνει πολύ πίσω και χρειάζεται άμεση τόνωση σε αυτόν τον τομέα.

Κάνει τεράστια εντύπωση σε όσους επισκέπτονται το νησί, το γεγονός ότι ενώ έχει όλες τις προδιαγραφές για να καταστεί τουριστικός προορισμός και να μπορεί να απευθυνθεί στα ποικίλα ενδιαφέροντα των επισκεπτών του, βρίσκεται σε αυτή την τελευταία θέση στον τουριστικό χάρτη. Αποτέλεσμα, πέρα των άλλων, είναι να στερείται εσόδων από τον τουρισμό, με ό,τι αυτό σημαίνει για θέσεις εργασίας και γενικότερα για την οικονομία του νησιού. Γιατί με δεδομένο ότι η Λέσβος διαθέτει έναν σημαντικό πρωτογενή τομέα και μια αξιοπρόσεκτη μεταποίηση για τα κύρια αγροτικά της προϊόντα, θα μπορούσε έχοντας και έναν ισχυρό τουριστικό κλάδο να αναπτυχθεί σε όλους τους τομείς, στηριζόμενη σε όλους τους πυλώνες της οικονομίας που διαθέτει, σε αντίθεση με άλλα νησιά. Δυστυχώς όμως μέχρι τώρα το νησί μας δεν κατάφερε να προσελκύσει επενδύσεις που θα συνέβαλαν αποφασιστικά και καίρια στην ανάπτυξη του και αυτό κάτι σημαίνει. Δεν μπορεί για παράδειγμα η Λήμνος , που βρίσκεται μάλιστα στον ίδιο νομό, να έχει πολλαπλάσια τουριστική κίνηση και να είναι και προ μεταναστευτικού, μπροστά σε σχέση με τον τουρισμό και η Λέσβος να εμφανίζεται... ουραγός.

Κάτι φταίει για αυτήν την μίζερη κατάσταση που βιώνει το νησί, και οι ευθύνες είναι συλλογικές. Το πρώτο λόγο έχουν οι τοπικές αρχές, που κατά καιρούς διαχειρίστηκαν τις τύχες αυτού του τόπου, αλλά και η τοπική κοινωνία που είχε μια άρνηση, καθοδηγούμενη από εμμονικές και μίζερες μειοψηφίες σε ό,τι πήγαινε να γίνει στο νησί, και τα παραδείγματα είναι πολλά για του λόγου το αληθές. Προφανώς η νοοτροπία της τοπικής κοινωνίας δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Είναι συνήθως διστακτική και καχύποπτη σε ό,τι πάει να γίνει και δυσκίνητη σε αλλαγές και πολύ περισσότερο σε ανατροπές συνηθειών και παραδόσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι από την μονοκαλλιέργεια της ελιάς, που κυριαρχούσε για δεκαετίες και με την οποία βιοποριζόταν η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, δεν είχαμε συγκλονιστικές αλλαγές προσαρμογής στα νέα δεδομένα και του συγκεκριμένου προϊόντος και αναζήτηση άλλων διεξόδων, εν προκειμένω στον τουρισμό που θα μπορούσε να ήταν. Προφανώς για να μη τα μηδενίζουμε όλα, κάποιοι έκαναν τις κινήσεις τους και βελτίωσαν τη θέση τους, όμως η συντριπτική πλειοψηφία και λόγω του γεγονότος ότι δεν υπήρξε ηλικιακή ανανέωση, έμειναν στα ίδια και στην αναμενόμενη μιζέρια και αυτό είναι εμφανές. Οι ευθύνες όμως είναι τεράστιες για την τοπική ηγεσία γιατί δεν αναζήτησε μεθοδικά και συντονισμένα διεξόδους για τον τόπο μας και περιορίστηκε στη διαχείριση της μιζέριας, χωρίς όραμα και προοπτική. Και δυστυχώς χωρίς την αναγκαία εξωστρέφεια για έναν τόπο, όπως η Λέσβος, είναι καταδικασμένος στην υποβάθμιση και στη στασιμότητα και αυτά δεν μπορεί για κανέναν να είναι επιτρεπτά. Πριν λοιπόν είναι πολύ αργά , οφείλουν όλοι, αρχές , φορείς και τοπική κοινωνία να βρούν τον κοινό βηματισμό τώρα που βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο, ώστε η δεκαετία που άρχισε να αποτελέσει την αφετηρία για να μπουν στέρεες βάσεις για την πολύπλευρη ανάπτυξη του νησιού, που είναι και το ζητούμενο. Ιδού η Ρόδος για να αλλάξει επιτέλους σελίδα η Λέσβος και να ξεφύγει από το ...περιθώριο των εξελίξεων που συντελούνται στην ευρύτερη περιοχή!