Τώρα που σιγά-σιγά περνάμε σε μια νέα περίοδο, αυτή μετά τα περιοριστικά μέτρα και τον εγκλεισμό λόγω της πανδημίας, συνειδητοποιούμε ότι η επόμενη μέρα έχει και θα έχει πολλές δυσκολίες. Είναι βέβαιο ότι η επόμενη μέρα δεν έχει καμιά σχέση με την προ κορονοϊού εποχή. Ο τρίμηνος αυτός περιορισμός με τα περιοριστικά μέτρα και με τις καθημερινές ανακοινώσεις της κατάστασης με την πανδημία δημιούργησαν ένα κλίμα και μια ψυχολογία στο κόσμο, που χρειάζεται τον χρόνο της για να ξεπεραστεί και να αρχίσει να λειτουργεί όπως στην πριν πανδημίας περίοδο. Και πράγματι μπορεί στη χώρα μας και ειδικά στο νησί, να μην είχαμε τις τραγικές καταστάσεις που παρακολουθούσαμε από τις τηλεοράσεις σε άλλες χώρες, αλλά ο φόβος για τον άγνωστο και ύπουλο ιό έχει «φωλιάσει» για καλά μέσα μας και αυτό φαίνεται και ας το «παίζουν» κάποιοι αδιάφοροι. Γι’ αυτό κατά τη γνώμη μας δεν αποτελεί καμιά έκπληξη το γεγονός ότι ο τουρισμός φαίνεται ότι θα δεχθεί μεγάλο πλήγμα, αφού οι μετακινήσεις και οι συναθροίσεις μπαίνουν σε περιορισμούς και σε κανόνες, που δεν συνάδουν με την ξεγνοιασιά των διακοπών!

Όταν κατ’ εξοχήν τουριστικοί προορισμοί φαίνεται ότι θα δεχθούν ανεπανόρθωτο πλήγμα λόγω της πανδημίας, χάνοντας τον κύριο όγκο των τουριστών που υπό άλλες συνθήκες θα δέχονταν, καταλαβαίνει κανείς τι μπορεί να περιμένει για τη Λέσβο, που έτσι και αλλιώς κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα τουριστικά κάθε χρόνο. Και παρόλο που πριν μερικά χρόνια εμφάνιζε μια αυξητική τάση, διευρύνοντας και τη σεζόν και τις χώρες από τις οποίες είχαμε τουρίστες, ήρθε η προσφυγική κρίση και όσα μεσολάβησαν τα τελευταία χρόνια, να καθηλώσει τις προσδοκίες των ανθρώπων του τουρισμού στο νησί, που «βυθίστηκε» πάλι, για να ’ρθει και η πανδημία για να …αποτελειώσει ότι άρχιζε πάλι, μετά από πολύ καιρό, να «αχνοφαίνεται»! Επιβεβαιώνοντας στην πράξη ότι ο τουρισμός είναι ένας πολύ ευαίσθητος κλάδος της οικονομίας, που επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες, που δεν εξαρτώνται από τις διαθέσεις των ανθρώπων του τουρισμού που μοχθούν και επενδύουν στη βελτίωση των υποδομών και των παρεχομένων υπηρεσιών.

Όμως καλώς ή κακώς η προσπάθεια για προσέλκυση επισκεπτών στο νησί δεν μπορεί και δεν πρέπει να σταματήσει ανεξαρτήτως των όποιων προβλημάτων εντός και εκτός νησιού. Και … «δόξα τω Θεώ», τέτοια δεν μας λείπουν! Πέρα από τα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία συνολικά στην τουριστική βιομηχανία της χώρας μας, που ασφαλώς επηρεάζει και την τουριστική κίνηση και στη Λέσβο, εδώ εξακολουθεί να επηρεάζει και η εικόνα του μεταναστευτικού, που μπορεί να μη βρίσκεται σε ένταση, όπως ήταν το περασμένο καλοκαίρι και μέχρι πριν μερικούς μήνες, όμως η παρουσία τόσων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στο νησί, είναι βέβαιο ότι λειτουργεί αποτρεπτικά. Πολύ περισσότερο και λόγω της πανδημίας. Όταν μάλιστα οι κύριες τουριστικές αγορές που δουλεύει η Λέσβος είναι η Ολλανδία και η Αγγλία, που εξακολουθούν να βρίσκονται στο «κόκκινο», δυσκολεύει το πράγμα και μεγαλώνει την αβεβαιότητα του τουριστικού κλάδου που διαπιστώνει όσο περνά ο καιρός ότι η χρονιά μάλλον είναι χαμένη. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, που αποτελεί μια προνομιακή αγορά για τη Λέσβο, παρά τα σκαμπανεβάσματά της, παραμένει γρίφος τι θα γίνει τελικά, αφού η σύνδεση με τη γειτονική χώρα δεν υπάρχει ούτε αεροπορικώς, ούτε διά μέσου θαλάσσης που ενδιαφέρει το νησί μας. Και η αλήθεια είναι χωρίς Άγγλους, Ολλανδούς και Τούρκους τουρίστες δεν νοείται τουριστική κίνηση στη Λέσβο.

Ενδεχομένως μια κάποια εναλλακτική λύση να είναι ο εσωτερικός τουρισμός και κυρίως από τους συντοπίτες μας από διάφορες περιοχές της χώρας που επισκέπτονται το καλοκαίρι τα χωριά τους. Όμως και εδώ τα μηνύματα που έρχονται δεν είναι αισιόδοξα, αφού πολλοί είναι εκείνοι, κυρίως οι πιο ηλικιωμένοι που το σκέπτονται για διάφορους λόγους, αλλά και λόγω του φόβου τους εγκλωβισμού λόγω της πανδημίας. Ενώ ο εσωτερικός τουρισμός που πριν μερικά χρόνια, πριν την οικονομική κρίση, αποτελούσε μια καλή αγορά για το νησί, κυρίως από τη βόρεια Ελλάδα τείνει συνεχώς μειούμενος και λόγω της ανύπαρκτης ακτοπλοϊκής σύνδεσης με τη Θεσσαλονίκη, που τα τελευταία χρόνια βγήκε από το χάρτη των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, της βόρειας Ελλάδας με τα νησιά του βορείου Αιγαίου. Ωστόσο η φετινή προσπάθεια της Περιφέρειας να προβάλλει τα νησιά μας ειδικά στη βόρεια Ελλάδα, με περιοδεία και επαφές του περιφερειάρχη Κ. Μουτζούρη με τουριστικούς πράκτορες και παράγοντες της περιοχής μπορεί να φέρει κάποιο αποτέλεσμα και να επανεκκινήσει το ενδιαφέρον της τουριστικής αγοράς της περιοχής προς τα νησιά μας, που στο παρελθόν αποτελούσαν προνομιακούς προορισμούς για διακοπές, αλλά και για τα προσκυνήματα.

Έχει ενδιαφέρον να προβληθεί το τουριστικό προϊόν της Λέσβου, που έχει να επιδείξει πέρα από τα παραδοσιακά στοιχεία του, που τα τελευταία χρόνια ατόνισαν και τα νέα συγκριτικά πλεονεκτήματα ως ένας εναλλακτικός τουριστικός προορισμός που έχει να προβάλλει μοναδικά αξιοθέατα που μπορούν να προσελκύσουν επισκέπτες με διαφορετικά γούστα και ενδιαφέροντα, που δύσκολα συναντάς σε άλλα μέρη. Είναι κρίμα που αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Λέσβου δεν έχουν αναδειχθεί όσο πρέπει από τους φορείς του νησιού, και τους εμπλεκόμενους με τον τουρισμό, προκειμένου να αποτελέσουν τα στοιχεία του τουριστικού προϊόντος που οφείλει να προβάλλει το νησί μας, ως εναλλακτικός προορισμός με δυνατότητες ξεχωριστές. Άλλωστε με δεδομένο ότι η Λέσβος δεν ήταν ποτέ προορισμός μαζικού τουρισμού, όπως άλλα νησιά, οφείλει να επενδύσει στις μορφές εναλλακτικού τουρισμού που έχει να επιδείξει, όπως για παράδειγμα ο γεωτουρισμός, που μπορεί να αποτελέσει τη «ναυαρχίδα» γύρω από την οποία μπορεί να «χτιστεί» το τουριστικό προφίλ του νησιού μας. Και στην κατεύθυνση αυτή οφείλουν να κινηθούν και οι τοπικές αρχές, αλλά και οι παράγοντες του κλάδου, που έχουν λόγο και ρόλο στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος μας, ακόμη και τώρα με δεδομένα τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία.