Συνάντηση με εκπροσώπους του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων Λέσβου είχε τις προηγούμενες ημέρες ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης μαζί με τον αρμόδιο αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης Παν. Κουφέλο. Στο πλαίσιο της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε οι αλιείς του νησιού μας, έθεσαν επί τάπητος το καυτό θέμα της αναθεώρησης του χωροταξικού πλαισίου διαχείρισης του Κόλπου Καλλονής ζητώντας τη στήριξη της Περιφέρειας προκειμένου να μην προχωρήσουν τα σχέδια ιδιωτικών εταιρειών για δήθεν δραστηριότητες καλλιέργειας χαβάρων.

Η πρώτη χωροθέτηση δραστηριοτήτων στον Κόλπο Καλλονής έγινε πριν από 9 χρόνια περίπου, όταν έγινε ορισμός των περιοχών που θα χρησιμοποιηθούν για οστρακαλιεία. Για τον Κόλπο της Καλλονής, δόθηκαν 6 θέσεις κοντά στην περιοχή του Πολιχνίτου οι οποίες μάλιστα όπως αναφέρουν οι οστρακαλιείς έχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα χαβάρων.

Η αναθεώρηση των χωροταξικών σχεδίων είναι εφικτό να γίνει μετά από 5 χρόνια και αφού πραγματοποιηθεί πρώτα έκθεση αξιολόγησης του Υπουργείου.

Ενέργειες επί Καλογήρου

Πρώτη, το ζήτημα της αναθεώρησης ανακίνησε η προηγούμενη Περιφερειακή Αρχή η οποία ζήτησε να μάθει από το Υπουργείο το 2016 εάν προχωρούν οι σχετικές διαδικασίες.

Το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα το Νοέμβριο του 2018 όταν με ομόφωνες αποφάσεις τόσο το Δημοτικό Συμβούλιο Λέσβου όσο και το Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου αποφάσισαν να στηρίξουν τα αιτήματα των επαγγελματιών αλιέων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και να βάλουν φραγμούς στα σχέδια των ιδιωτικών εταιρειών, πιέζοντας το Υπουργείο να προχωρήσει σε αναθεώρηση του χωροταξικού του Κόλπου Καλλονής.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και ο τότε αντιπεριφερειάρχης Κ. Αδαμίδης, ήρθε σε επαφή με το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου προκειμένου να γίνει εκπόνηση μίας ολοκληρωμένης μελέτης εκτίμησης του φυσικού πληθυσμού των οστράκων του Κόλπου Καλλονής, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και μελέτη για τη διαχείριση του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Ξανά στο τραπέζι της συζήτησης

Η προγραμματική σύμβαση δεν πρόλαβε να εγκριθεί από το Περιφερειακό Συμβούλιο ώστε να προχωρήσει από την προηγούμενη διοίκηση της Περιφέρειας και σήμερα ένα χρόνο μετά μπαίνει ξανά στο τραπέζι της συζήτησης, έπειτα από απαίτηση των ίδιων των αλιέων οι οποίοι γραπτά και προφορικά κατέθεσαν τις απόψεις τους στον Περιφερειάρχη. Πραγματοποιήθηκαν μάλιστα από τα στελέχη της Περιφερειακής Αρχής συναντήσεις και με τους εμπλεκόμενους καθηγητές Β. Ζερβάκη, πρόεδρο της Σχολής Περιβάλλοντος και Δρόσο Κουτσούμπα, με αντικείμενο την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, αλλά για το πλαίσιο της μελέτης.

Η Περιφέρεια στηρίζει τους αλιείς

Σύμφωνα με πληροφορίες τα στελέχη της Περιφερειακής Αρχής ταυτίζονται πλήρως με τις απόψεις που εκφράζουν οι επαγγελματίες αλιείς θεωρώντας ότι έχουν προτεραιότητα στη διαχείριση του Κόλπου Καλλονής ώστε μέσα από τις δραστηριότητές τους εξασφαλίζουν τα προς το ζην για τους ίδιους και τις οικογένειές τους

Πάγια θέση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, είναι ότι ο Κόλπος Καλλονής έχει τεράστια φυσικά αποθέματα οστράκων και ότι σε ένα τέτοιο πλούσιο οικοσύστημα, δεν υπάρχει καμία απολύτως λογική να «φυτέψουμε» νέο γόνο. Το πιθανότερο είναι, οι ιδιώτες απλά να αρκεστούν στα έτοιμα φυσικά όστρακα, τα οποία θα διακινούν 12 μήνες το χρόνο, ελέω οστρακοκαλλιέργειας, σαν να είναι προϊόντα οστρακοκαλλιέργειας, ενώ οι αλιείς μόνο τους μήνες που επιτρέπεται να αλιεύουν. Αυτό ήταν μονίμως ένα θέμα αντιπαράθεσης που ποτέ μέχρι σήμερα δεν διευθετήθηκε, αφού παρά τα χωροταξικά και τις όποιες ερευνητικές μελέτες ο πλουτοπαραγωγικός κόλπος Καλλονής δεν αποτέλεσε αντικείμενο σωστής διαχείρισης με προτεραιότητες και κανόνες προκειμένου να μην υπάρχει κατά καιρούς υπεραλίευση με καταστροφικές συνέπειες στο οικοσύστημά του.

Προστασία του κόλπου ζητούν οι αλιείς

Όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές στις προτάσεις που κατατέθηκαν από την πλευρά των Επαγγελματιών Αλιέων σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι ο Κόλπος είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πλούσιο θαλάσσιο οικοσύστημα, μοναδικό στον πλανήτη και η πολιτεία μαζί με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους κατοίκους και φορείς του τόπου οφείλουν να τον προστατεύσουν και όχι να τον προσφέρουν δώρο στα ιδιωτικά συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών. «Οι ιδιώτες», σημειώνουν οι αλιείς, «που δήθεν επιθυμούν να κάνουν οστρακοκαλλιέργεια στα σημεία που υπάρχουν πλούσια φυσικά αποθέματα χαβάρων, το μόνο που επιδιώκουν στην πραγματικότητα, είναι να απομυζήσουν τον φυσικό πλούτο του Κόλπου εκτοπίζοντας τους οστρακαλιείς της περιοχής.»

«Σε περίπτωση που γίνει κάτι τέτοιο, οι δύο χιλιάδες ψαράδες που ζουν από την συγκεκριμένη ενασχόληση κατά το διάστημα της νόμιμης αλίευσης οστράκων, μπαίνουν αυτομάτως στο περιθώριο και μένουν εκτός επαγγέλματος και εκτός αγοράς». Σήμερα αξίζει να σημειωθεί ότι οι αλιείς στην πλειοψηφία τους δραστηριοποιούνται από Νοέμβριο έως τέλος Μαρτίου στην αλίευση και εμπορία οστρακοειδών οι ποσότητες των οποίων φεύγουν απευθείας στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Ιταλία, όπου υπάρχει τεράστια ζήτηση.

Η Περιφερειακή Αρχή ήδη ετοιμάζεται μέσα στο επόμενο διάστημα να φέρει προς ψήφιση Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου την Προγραμματική με το Πανεπιστήμιο προϋπολογισμού 160 χιλιάδων ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.

Το περιεχόμενο της μελέτης

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το πρώτο σκέλος της μελέτης θα αφορά τον αριθμό και τα είδη του φυσικού πληθυσμού των οστράκων που υπάρχουν στον Κόλπο Καλλονής, καθώς και την καταγραφή των περιοχών στις οποίες βρίσκονται. Μια εικόνα που έπρεπε να υπάρχει εξ αρχής για να γνωρίζουμε τι υπάρχει και που, στον κόλπο. Στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Χωροταξικού Σχεδίου του Κόλπου, που θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα, η εκπόνηση της μελέτης, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη ως βάση για συζήτηση και διαπραγμάτευση.

Το δεύτερο σκέλος της θα αποτελεί στην ουσία μια ολοκληρωμένη πρόταση για τη διαχείριση των θαλάσσιων ειδών του Κόλπου. Η πρόταση αναμένεται να ολοκληρωθεί τα επόμενα χρόνια και όχι άμεσα, όπως το πρώτο τμήμα και αναμένεται να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο, για τον Κόλπο Καλλονής, το οποίο θα δίνει κατευθύνσεις για την διαχείρισή του και τον τρόπο αξιοποίησης των φυσικών αποθεμάτων.

Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να ληφθούν αποφάσεις παράτασης αλίευσης ενός είδους, αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει επάρκεια όπως για παράδειγμα τα χάβαρα, τα οποία κυριολεκτικά έχουν πνίξει τον κόλπο ή απαγόρευσης αλίευσης κάποιου άλλου είδους αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει έλλειψη και χρήζει ειδικής προστασίας. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που πρέπει να υπάρχει μια καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, η οποία κατά τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει να επανεξετάζεται προκειμένου να υπάρχει μια συνεχής εικόνα της παραγωγικής δυνατότητας του κόλπου.