Δύσκολη προμηνύεται η τουριστική σεζόν, όχι μόνο για τη Λέσβο, αλλά συνολικά για ολόκληρη τη χώρα, αφού μέχρι σήμερα παρατηρείται υστέρηση στον προγραμματισμό θέσεων από τις αεροπορικές εταιρείες, γεγονός που μπορεί να ερμηνεύεται από φορείς του τουρισμού ως μια «διορθωτική κίνηση» ή αλλιώς «σταθεροποίηση της ζήτησης» συγκριτικά με πέρυσι, όμως ο προβληματισμός για την απότομη «προσγείωση» στα τουριστικά μεγέθη που φανερώνουν τα μέχρι στιγμής δεδομένα, είναι αδύνατο να μείνει κρυφός.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) για τις προοπτικές του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα μέσα στο 2019, ο προγραμματισμός θέσεων στις εισερχόμενες πτήσεις στα περιφερειακά αεροδρόμια για τη θερινή σεζόν -με βάση τα επίσημα στοιχεία έως τις 31 Ιανουαρίου- είναι μειωμένος κατά 7%, ποσοστό που μεταφράζεται σε 1,3 εκατ. θέσεις λιγότερες σε σύγκριση με τον αντίστοιχο της θερινής σεζόν 2018, κατά το ίδιο διάστημα.

Το «Ε», σε μια προσπάθεια να ερμηνεύσει την κατάσταση που επικρατεί στη Λέσβο ενόψει της τουριστικής σεζόν, σε επίπεδο αφίξεων τσάρτερ, επικοινώνησε με τον έμπειρο τουριστικό πράκτορα, Αχιλλέα Σούγιολτζη, ο οποίος διατηρεί το «COM travel» στο Μόλυβο. «Δυστυχώς, η εικόνα που υπάρχει ως αυτή τη στιγμή δεν είναι ιδιαίτερα καλή. Τα μηνύματα που έρχονται, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ξέρετε, σε τέτοιες περιόδους κρίσης, εκείνος που πλήττεται πρώτος είναι ο πιο αδύναμος. Και στη Λέσβο είμαστε ο αδύναμος κρίκος τουριστικά σε όλο το Αιγαίο. Δεν είναι τυχαίο ότι η Κως ανέκαμψε, η Σάμος το ίδιο. Εμείς εδώ ακόμα προσπαθούμε να βρούμε την άκρη. Δεν έχουμε επανέλθει δηλαδή στα νούμερα πριν το 2015. Θα έλεγα λοιπόν, πως αν η Λέσβος καταφέρει φέτος να διατηρήσει τα περσινά της νούμερα, θα πρέπει να αισθανόμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με βάση το πώς κυλάνε οι κρατήσεις και ο προγραμματισμός των πτήσεων. Η γενικότερη αίσθηση είναι πως πρέπει να είμαστε αρκετά συγκρατημένοι για το 2019.» ανέφερε ο κ. Σούγιολτζης.

Τα μέχρι σήμερα δεδομένα

Αναμφίβολα, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από την χρεοκοπία της αεροπορικής εταιρείας Germania και το πώς θα επηρεάσει φέτος τη Λέσβο. Ο κ. Σούγιολτζης επισημαίνει ότι «η κατάρρευση της Germania θα οδηγήσει σε άσχημα αποτελέσματα. Πέρυσι η γερμανική εταιρεία πραγματοποιούσε τρεις πτήσεις τη βδομάδα, δύο από Ντίσελντορφ και μία από Μόναχο. Για τη μία εκ των δύο του Ντίσελντορφ, υπάρχει αντικατάσταση από τη Eurowings, όμως σε ότι αφορά το Μόναχο υπάρχουν μόνο σκέψεις ως τώρα, από την Astra Airlines, χωρίς πάντως να έχουμε δει κάτι στο σύστημα ως σήμερα».

Σημειώνεται ότι η γερμανική αγορά πέρυσι είχε καταγράψει περισσότερες από 4.000 αφίξεις τουριστών με πτήσεις τσάρτερ, από τον Μάιο ως τον Σεπτέμβριο, στο αεροδρόμιο «Οδυσσέας Ελύτης» της Μυτιλήνης.

Σε ότι αφορά τις υπόλοιπες χώρες της κεντρικής Ευρώπης, τα μηνύματα είναι εξίσου απαισιόδοξα. Συγκεκριμένα, ο κ. Σούγιολτζης τονίζει: «Μπορεί πέρυσι να υποδεχθήκαμε μετά βαΐων και κλάδων τους Πολωνούς, προσδοκώντας σε ολοένα και αυξανόμενα νούμερα επισκεπτών τα επόμενα χρόνια, όμως είχα εκφράσει εξαρχής την πεποίθηση πως δεν πρόκειται για δικούς μας πελάτες, αφού ήρθαν στη Λέσβο συγκυριακά, λόγω των πολύ χαμηλών τιμών σε κάποια πακέτα διαμονής, κυρίως all inclusive. Φέτος, όπως φαίνεται, αυτές τις δελεαστικές προσφορές οι Πολωνοί θα τις εκμεταλλευτούν στην Τουρκία, αφού άνοιξε ξανά η αγορά της Αττάλειας. Έτσι εκ των τριών πτήσεων που υπήρχαν από τη Βαρσοβία και την Κρακοβία πέρυσι, έχει μείνει μόνο μία φέτος με προορισμό τη Μυτιλήνη, από την Itaka και πιθανόν τις επόμενες εβδομάδες να επισημοποιηθεί μια ακόμα πτήση από την αεροπορική εταιρεία Rainbow, που αναμένεται να καλύψει όμως μόνο ένα μικρό κενό από αυτό που δημιουργείται στο νησί μας από την πολωνική αγορά.»

Ζήτημα το BRexit

Δεν είναι όμως μόνο ένας παράγοντας, για τον οποίο πρέπει να ανησυχεί ο κλάδος του τουρισμού στα ελληνικά νησιά. Η κουβέντα περνά στη βρετανική αγορά και ο κ. Σούγιολτζης είναι κατηγορηματικός: «Αυτή τη στιγμή επικρατεί μια ασάφεια λόγω BRexit, ακόμα και για τα πολύ βασικά, αν δηλαδή ένας Βρετανός θα χρειάζεται διαβατήριο για να ταξιδέψει ή αν θα μετακινείται ελεύθερα στην Ευρώπη. Αποτέλεσμα αυτής της ασάφειας, είναι ο κόσμος που επιθυμεί να κάνει διακοπές στα ευρωπαϊκά τουριστικά θέρετρα, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών νησιών, να παραμένει κάπως επιφυλακτικός. Κάτι ασυνήθιστο για τους Βρετανούς, οι οποίοι σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό ολοκληρώνουν κάθε χρόνο τις κρατήσεις τους ως τα μέσα Μαρτίου, όταν και υπάρχει σχεδόν πλήρης εικόνα», επισημαίνει.

Σταθερές αξίες Ολλανδία και Σκανδιναβία

Υπάρχει όμως κάτι θετικό στον ορίζοντα για τις αφίξεις στη Λέσβο αυτή τη σεζόν; Υπάρχει! Όπως αναφέρει ο κ. Σούγιολτζης, «τόσο οι Ολλανδοί, όσο και οι Σκανδιναβοί θα είναι για ακόμα μία χρονιά σταθεροί στα νούμερά των αφίξεών τους». Κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ολλανδία ήταν η κυριότερη πηγή προέλευσης τουριστών και πέρυσι στο νησί μας, με περισσότερες από 23.000 αφίξεις επισκεπτών, ξεκινώντας τις πτήσεις τον Απρίλιο και ολοκληρώνοντας το πρόγραμμά της τον Οκτώβριο, ενώ σε ότι αφορά τις αφίξεις από Νορβηγία, Δανία και Φινλανδία άγγιξαν συνολικά τις 10.000 μέσα στο 2018.

Η μεγάλη εικόνα

Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το Sete Intelligence, το 2018 καταγράφηκαν 20,7 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στην Ελλάδα, αριθμός κατά 2,4 εκατ. μεγαλύτερος συγκριτικά με το 2017. Φέτος μειώσεις καταγράφονται στον προγραμματισμό θέσεων προς τα περιφερειακά αεροδρόμια από τις αγορές της Γερμανίας (-16% ή -624 χιλ.), του Ηνωμένου Βασιλείου (-6% ή -259 χιλ.), της Ρωσίας (-14% ή -165 χιλ.), της Σουηδίας (-21% ή -155 χιλ.) και της Ελβετίας (-27% ή -147 χιλ.). Τις μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς καταγράφουν τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης (-380 χιλ. θέσεις ή -16%), των Χανίων (-236 χιλ. θέσεις ή -15%), της Κέρκυρας (-166 χιλ. θέσεις ή -8%), της Ρόδου (-148 χιλ. θέσεις ή -4%) και της Ζακύνθου (-118 χιλ. θέσεις ή -11%). Τέλος, αύξηση καταγράφουν τα αεροδρόμια της Μυκόνου (+68 χιλ. θέσεις ή +10%), του Άραξου (+50 χιλ. θέσεις ή +41%), της Κεφαλονιάς (+20 χιλ. θέσεις ή +5%) και της Καλαμάτας (+13 χιλ. θέσεις ή +6%).

Παρόλα αυτά, στελέχη του Τουρισμού περιμένουν το πώς θα εξελιχθεί η ζήτηση και το Μάρτιο, αφού θα έχει ολοκληρωθεί και η μεγάλη έκθεση του Βερολίνου ITB, όπου θα φανούν ξεκάθαρα οι διαθέσεις των tour operators.