Η ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κτηρίων μπορεί να είναι το «κλειδί» για την αναθέρμανση στην αγορά της οικοδομής, ιδιαίτερα μάλιστα αν ληφθεί υπόψη ότι περί τα 3,7 εκατομμύρια κτήρια στην Ελλάδα είναι θερμικώς απροστάτευτα και ενεργοβόρα.

Αυτό επισημάνθηκε μεταξύ άλλων στην πρώτη ημέρα του συνεδρίου για την ελληνική αγορά ακινήτων «RE+D Business Forum - Riding Out the storm», από το βήμα του οποίου ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννης Μανιάτης ανακοίνωσε ότι σε λίγες εβδομάδες θα προκηρυχθεί το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον».
«Οι επιδοτήσεις από το ΕΣΠΑ θα φτάσουν τα 400 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνολικές επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος μαζί με τη συμμετοχή των ιδιωτών, προβλέπεται να ξεπεράσουν το 1,5 δισ. ευρώ και αναμένεται επίσης η δημιουργία 20.000 θέσεων εργασίας.»
Επισημαίνεται εδώ ότι η υποχρέωση έκδοσης πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης για κάθε κτήριο που θα πωλείται ή θα ενοικιάζεται, θα εφαρμοσθεί από τις 9 Ιανουαρίου του 2011, με κόστος που θα κυμαίνεται από ένα έως δύο ευρώ ανά τετραγωνικό για τις κατοικίες και 1,5 - 2,5 ευρώ για τις λοιπές χρήσεις.
 
Υπόδειγμα σπατάλης
Στο συνέδριο, που διοργανώνεται για πέμπτη συνεχή χρονιά από την εξειδικευμένη έκδοση για το real estate «RE+D», ο κ. Μανιάτης χαρακτήρισε παράδειγμα ενεργειακής σπατάλης τα κτήρια της Αθήνας και όλων των μεγάλων πόλεων της χώρας: «Η μέση ενεργειακή κατανάλωση των κτηρίων στην Αθήνα είναι 29 κιλοβατώρες το χρόνο ανά κυβικό, έναντι 20 kwh στην Ολλανδία, 21 στη Γερμανία και 13 στη Δανία. Με άλλα λόγια, σε χώρες που οι κλιματολογικές συνθήκες είναι πολύ πιο αντίξοες, η κατανάλωση ενέργειας στα σπίτια είναι μικρότερη. Συνολικά, ο κτηριακός τομέας στη χώρα μας αντιπροσωπεύει το 36% της κατανάλωσης ενέργειας, ενώ μόνο για τα κτήρια του Δημοσίου η ετήσια ενεργειακή δαπάνη είναι 450 εκατ. ευρώ».
Στόχος, όπως επισημάνθηκε, είναι το σπάταλο ελληνικό κτήριο να γίνει «πράσινο» και στα μέτρα για την επίτευξη του στόχου περιλαμβάνονται η χρήση ψυχρών υλικών στις όψεις των κτηρίων (αλλά και σε δρόμους και πεζοδρόμια), δενδροφυτεύσεις, «πράσινες» στέγες, η χρήση ανανεώσιμων πηγών για παραγωγή ενέργειας στα κτήρια. Ειδικά για τα σχολεία, θα εφαρμοστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας πιλοτικό πρόγραμμα για την κατασκευή 11 πρότυπων «πράσινων» σχολικών κτηρίων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ύψους 25 εκατ. ευρώ.

Τo RICS
Το θέμα της ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων απασχολεί και το Ινστιτούτο RICS, όπου επικεφαλής του ελληνικού τμήματος είναι ο κ. Γιάννης Γκάνος. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, που αριθμεί πάνω από 147.000 επαγγελματίες, εκπαιδευομένους και φοιτητές ανά τον κόσμο, το μεγαλύτερο ποσοστό του κτηριακού αποθέματος της χώρας, σχεδόν το 90%, έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980 και ένας από τους βασικούς παράγοντες που αναμένεται να κινήσουν την αγορά ακινήτων το επόμενο διάστημα είναι η αειφόρος ανάπτυξη και η περιβαλλοντική διαχείριση των έργων, σε ένα ευρύ φάσμα που καλύπτει την εφαρμογή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα κτήρια και την ενεργειακή αναβάθμιση, είτε αυτή αφορά τις νέες αναπτύξεις επαγγελματικών ακινήτων και κατοικιών είτε την αποκατάσταση των παλαιών κτηρίων.
Εξάλλου, όπως δείχνουν τα στοιχεία τού RICS, η εφαρμογή βιώσιμων λύσεων στα επαγγελματικά ακίνητα αρχίζει και κερδίζει έδαφος παγκοσμίως, με τα κτήρια γραφείων να «οδηγούν» την κούρσα, καθώς το πρώτο τρίμηνο του έτους ο αριθμός των υφιστάμενων κτηρίων γραφείων που εφαρμόζουν συστήματα μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης αυξήθηκε κατά 38%, ακολουθούν οι μεγάλοι ενοικιαστές με αύξηση 26%, τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα με 22%, τα βιομηχανικά κτήρια με 20% και μόνο στα εμπορικά κέντρα το ποσοστό της αύξησης υποχωρεί κάτω από το 20%.

H ΠΟΜΙΔΑ
Κατά την ενημέρωση που έγινε από τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, κ. Στράτο Παραδιά, και τον ενεργειακό σύμβουλο της ΠΟΜΙΔΑ και UIPI, κ. Σταμάτη Περδίο, για τις τελευταίες εξελίξεις στα θέματα της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτήρια, στο πλαίσιο του συνεδρίου έγινε αναφορά και στα μειονεκτήματα του προγράμματος.
Η ΠΟΜΙΔΑ έχει υποστηρίξει ότι, παρά τις καλές προθέσεις των ιθυνόντων, το πρόγραμμα παρουσιάζει τα εξής μειονεκτήματα:
1. Είναι κατά βάση τραπεζοκεντρικό, δηλαδή υποχρεώνει τον ενδιαφερόμενο να προσφύγει στον τραπεζικό δανεισμό και μάλιστα με εμπράγματη ασφάλεια, πράγμα αδιανόητο για το μέσο ιδιοκτήτη κατοικιών κατασκευής μέχρι και το 1980, ο οποίος, εκτός των άλλων, σύμφωνα με τους κανόνες της Βασιλείας ΙΙ, δε δικαιούται συνήθως δανειοδότηση!
2. Τα ποσά επιδότησης είναι τόσο ισχνά και η ισχύουσα δήθεν «φοροαπαλλαγή» είναι προσχηματική.
3. Τα συνολικά διαθέσιμα κονδύλια είναι τόσο ανεπαρκή και για ελάχιστους δικαιούχους, πραγματική «σταγόνα εν τω ωκεανώ» για να ανταποκριθούν στις ασύλληπτες ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης.
4. Η εν γένει κατάστρωσή του είναι βαθύτατα γραφειοκρατική, ώστε δυστυχώς δεν είναι ικανό να δώσει πνοή σε ένα τόσο σημαντικό και αναγκαίο εγχείρημα, όπως είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των υπαρχόντων κτηρίων της χώρας μας, που για εμάς θα έπρεπε να είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για την «πράσινη» ανάπτυξη.
Το συμπέρασμα είναι ότι δυστυχώς μία ανεπανάληπτη ευκαιρία για εξοικονόμηση ενέργειας, βελτίωση του περιβάλλοντος, αύξηση της απασχόλησης και βελτίωση της οικονομίας, φαίνεται να χάνεται μέσα στη δίνη της σημερινής οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης...

Οι εκτιμήσεις ακινήτων
Την ίδια στιγμή, σαρωτικές αναμένεται να είναι οι αλλαγές και στον επαγγελματικό τομέα των συμβούλων ακινήτων και των κτηματομεσιτών από το νέο νομοσχέδιο που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση και περιμένει τη δημόσια διαβούλευση, ενώ στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των επαγγελμάτων ο RICS (Royal Institution of Chatered Surveyors), που αριθμεί πάνω από 90 μέλη στην Ελλάδα, διεκδικεί ρόλο στην εκτίμηση ακινήτων και την αποτίμηση των ΑΕΕΑΠ, που μέχρι στιγμής μόνο το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών μπορεί να κάνει.
Εξάλλου, ο RICS έχει θέσει ως στόχο τα επόμενα χρόνια τα περισσότερα από 100.000 μέλη του παγκοσμίως να διαθέτουν διαβατήριο και διεθνή αναγνώριση. Για αυτόν ακριβώς το ρόλο τού RICS, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μελών του και τη μεθοδολογία του Οργανισμού, μίλησαν στο συνέδριο ο πρόεδρος του RICS Europe, κ. Luciano Capaldo, και ο πρόεδρος του ελληνικού τμήματος του RICS, κ. Γιάννης Γκάνος.

* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ