Πολύ σοβαρό θέμα, που ακουμπά την προβολή της Λέσβου σε έναν τομέα στον οποίο η τοπική κοινωνία έχει επενδύσει πολλά, το λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό, εγείρει η ανακοίνωση στη διάρκεια επίσημης συνέντευξης Τύπου, παρόντος μάλιστα του υφυπουργού Πολιτισμού αρμόδιου για θέματα Τουρισμού, Γιώργου Νικητιάδη, της λίστας των 100 θρησκευτικών μνημείων της χώρας. Από αυτήν, θα έλεγε κανείς σκανδαλωδώς, απουσιάζουν σημαντικά θρησκευτικά μνημεία της Λέσβου, αλλά και της Λήμνου. Σκανδαλωδώς επίσης περιέχονται μνημεία του Νομού Δωδεκανήσου, στον οποίο και εκλέγεται ο κ. Νικητιάδης. Πρόκειται, όμως, απλά για ένα «ρουσφέτι» του Δωδεκανήσιου υπουργού ή φταίνε και τοπικοί φορείς, όπως οι τρεις Μητροπόλεις και συγκεκριμένα οι Μητροπόλεις Μυτιλήνης, Μήθυμνας και Λήμνου;

Στο πλαίσιο, λοιπόν, συνέντευξης Τύπου την περασμένη Τετάρτη, παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα έκθεσης και πρόγραμμα δράσεων για την ανάπτυξη και προώθηση του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού. Σε αυτήν, μεταξύ άλλων συμμετείχαν ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Νικητιάδης, ο Μητροπολίτης Δωδώνης, κ. Χρυσόστομος, αλλά και ο γραμματέας του Συνοδικού Γραφείου Προσκηνυματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Κατραμάδος.

Όπως ανακοινώθηκε, στις προθέσεις της ηγεσίας του Υπουργείου είναι η ανάρτηση στην ιστοσελίδα τού ΕΟΤ στοιχείων για 100 θρησκευτικά μνημεία, όπου οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα, πέρα από την πληροφόρηση, να κάνουν και απευθείας κρατήσεις σε ξενοδοχειακά καταλύματα. Μάλιστα, για το λόγο αυτό προωθείται άμεσα νομοθετική ρύθμιση, με την οποία θα επιτρέπεται η πραγματοποίηση κρατήσεων από την ιστοσελίδα τού ΕΟΤ.

Το πρόβλημα

Πώς συγκροτήθηκε, τώρα, αυτή η λίστα; Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η Εκκλησία της Ελλάδας με επιστολές της εδώ και έναν περίπου χρόνο έχει ζητήσει από τις μητροπόλεις την αποστολή στοιχείων και άλλου σχετικού εποπτικού υλικού, που να αναφέρεται σε μνημεία της κάθε μητρόπολης τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν θρησκευτικά μνημεία, και μάλιστα τέτοια που να χαρακτηρίζονται ως προορισμοί θρησκευτικού τουρισμού. Προς έκπληξη, όμως, όποιου διαβάζει τη λίστα των μνημείων αυτών, απουσιάζει παντελώς κάποιο από τα πολλά ονομαστά θρησκευτικά μνημεία του Νομού που υποδέχονται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες και θα μπορούσαν να υποδεχθούν ακόμα περισσότερους. Ο λόγος για την Παναγία της Αγιάσου, τον Ταξιάρχη του Μανταμάδου, τη Μονή του Αγίου Ραφαήλ και πολλά άλλα προσκυνήματα. Σύμφωνα με τις ίδιες έγκυρες πληροφορίες, τα μνημεία αυτά απουσιάζουν από τη λίστα είτε επειδή οι Μητροπόλεις αδιαφόρησαν, είτε επειδή το υλικό που απέστειλαν, αν απέστειλαν τέτοιο, ήταν σε επιεικώς απαράδεκτη μορφή. Το σε ποια από τις δύο κατηγορίες ανήκουν οι Μητροπόλεις Μυτιλήνης, Καλλονής και Λήμνου είναι κάτι που υποχρεούνται οι ίδιες οι Μητροπόλεις ΑΜΕΣΑ να ενημερώσουν τους πολίτες, αλλά και να σπεύσουν να επανορθώσουν, μια και, όπως αναφέρθηκε, στη συνέντευξη έπεται η λίστα άλλων 200 μνημείων που θα τύχουν ανάλογης με αυτή των πρώτων 100 προβολής.

Τι άλλο;

Στη συνέντευξη Τύπου παρουσιάστηκε έκθεση σχετική με το θρησκευτικό τουρισμό, που αποτελεί ένα συνθετικό κείμενο από συζητήσεις και προτάσεις άτυπης γνωμοδοτικής επιτροπής, στην οποία και έγινε για πρώτη φορά οργανωμένη καταγραφή μνημείων με περιγραφή και φωτογράφιση, συμπληρωματικά στοιχεία για την προσβασιμότητα, τα διαθέσιμα καταλύματα στην ευρύτερη περιοχή, τη λειτουργία εστιατορίων και άλλων καταστημάτων και περιγραφή των γενικών και ειδικών υποδομών των περιοχών στις οποίες βρίσκονται θρησκευτικά μνημεία. Από αυτή την προσπάθεια, οι τρεις Μητροπόλεις του Νομού απουσίασαν επιδεικτικά ή έστειλαν ελλιπή στοιχεία.

Το πόσο σημαντικό είναι, πάντως, το πρόγραμμα το σχετικό με το θρησκευτικό τουρισμό και πόσο μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης του νησιού αν σωστά αντιμετωπισθεί, χωρίς τις στρεβλώσεις του παρελθόντος, αποδεικνύει έρευνα του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (ΗΑΤΤΑ), που παρουσιάστηκε στην προαναφερθείσα συνέντευξη. Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα, τη χώρα επισκέπτονται ετησίως 10.000 άτομα από το εξωτερικό, ενώ στον εσωτερικό τουρισμό ο αριθμός αυτός ανέρχεται στις 50.000, μέσω οργανωμένων τουριστικών εκδρομών. Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΗΑΤΤΑ, Γ. Τελώνης, «ο σχετικός τζίρος που καταγράφεται στη χώρα είναι υψηλός». Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γ. Τσακίρης, ανέφερε ότι οι επισκέπτες του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού ανέρχονται σε 300 εκατομμύρια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αγορά από την οποία «είναι έξω η Ελλάδα»!

Τη σημασία της ανάδειξης μοναδικών θρησκευτικών μνημείων της χώρας, που θα προσδώσει σημαντικά οφέλη στον τουρισμό, υπογράμμισε ο Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος (πρώην Ζακύνθου) και πρόεδρος της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Θρησκευτικού Τουρισμού.

Αναφερόμενος, τέλος, στη στόχευση στην ευρύτερη βαλκανική και ρωσική αγορά, όπου καταγράφεται ισχυρό ενδιαφέρον γι’ αυτή την ειδική μορφή, ο κ. Νικητιάδης τόνισε ότι θα οργανωθεί η συμμετοχή της Πολιτείας και της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Έκθεση Τουρισμού ΜΙΤ στη Μόσχα, το Μάρτιο του 2012. Στη συνέντευξη συμμετείχαν, ακόμα, ο υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Πέτρος Αλιβιζάτος και ο γραμματέας του Συνοδικού Γραφείου Προσκηνυματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Κατραμάδος.