Στα τέλη της δεκαετίας τού 1990 και στις αρχές της δεκαετίας τού 2000 μια μερίδα νέων ανθρώπων επένδυσε στην αγροτική παραγωγή και μεγάλο τμήμα αυτών στράφηκε στην ελαιοκομία. Σχεδόν σε κάθε χωριό της Λέσβου συναντούσες 10 με 15 νέους, οι οποίοι είχαν αποφασίσει να μείνουν στα χωριά τους και να αξιοποιήσουν τη μικρή ή τη μεγάλη κτηματική περιουσία που είχαν βρει από τους γονείς τους. Έγιναν

Νέοι Αγρότες, μπήκαν στα Σχέδια Βελτίωσης, έκαναν επενδύσεις και οι περισσότεροι από αυτούς σταδιακά δημιούργησαν μια σημαντική παραγωγή, ικανή για να ζήσει τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Σήμερα αυτοί οι ελαιοπαραγωγοί θα έπρεπε να είναι ευκατάστατοι, μια και παράγουν από πέντε έως δέκα τόνους λαδιού, και να αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελαιοκομίας στη Λέσβο. Δίπλα σε αυτούς θα έπρεπε να είχαν προστεθεί κι άλλοι νέοι αγρότες, που θα αποτελούσαν τον πυρήνα αναζωογόνησης των ελαιοκομικών χωριών της Λέσβου.

Ωστόσο η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.

Η κάθετη πτώση της τιμής του ελαιολάδου από το 2007 έως σήμερα, οδηγεί στα όρια της χρεωκοπίας ακόμη και τους μεγάλους πραγματικούς παραγωγούς.

Μεγάλος ελαιοπαραγωγός της Λέσβου, τα στοιχεία του οποίου είναι στη διάθεση της εφημερίδας μας, που έγινε νέος αγρότης στα μέσα της δεκαετίας τού 1990, αλλάζει ρότα για να επιβιώσει. Αποφάσισε να υλοποιήσει ένα εντελώς ριζοσπαστικό σχεδιασμό, που θα του επιτρέψει να επιβιώσει για κάποια χρόνια. Αυτό τουλάχιστον ελπίζει.

Το χειμώνα 2012 - 2013 θα χρησιμοποιήσει τις ελιές που θα παράγει, για ζωοτροφή. Για την ίδια χρήση θα αξιοποιήσει και τα κλαδέματα από τις ελιές. Οι ελιές μαζί με τα φύλλα από τα κλαδιά και τα χόρτα από τα χωράφια του εκτιμά πως επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες σε ζωοτροφή ενός κοπαδιού 100 προβάτων περίπου. Κι η τροφή αυτή θα είναι διαθέσιμη την περίοδο που τα πρόβατα παράγουν γάλα. Τον υπόλοιπο χρόνο, θα καλύπτει τις ανάγκες του κοπαδιού που θα δημιουργήσει, με την αγορά ζωοτροφών και με την καλλιέργειά τους στα λιοχώραφα.

Στο τέλος!
Είναι φανερό ότι ο παραπάνω σχεδιασμός οδηγεί στο τέλος της ελαιοκομίας στη Λέσβο. Κι αυτό γιατί στηρίζεται σε μια βασική παραδοχή. Η τιμή του ελαιολάδου θα παραμείνει σε τόσο χαμηλά επίπεδα, που θα είναι ασύμφορη η παραγωγή του. Έτσι, η καλύτερη προοπτική που παρουσιάζεται αυτήν τη στιγμή για τον καρπό της ελιάς, είναι να μετατραπεί σε ζωοτροφή. Κι είναι συμβατός με το πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Σύμφωνα με αυτόν, η επιδότηση ανά στρέμμα θα είναι ίδια για όλες τις καλλιέργειες, με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες που έχουν υψηλό κόστος παραγωγής, να καταστούν πλήρως ασύμφορες. Δηλαδή, όσοι από τους ελαιοπαραγωγούς της Λέσβου δεν εγκαταλείψουν εντελώς τα λιοχώραφά τους για να κάνουν άλλη δουλειά, είναι πολύ πιθανό να τα μετατρέψουν σε βοσκοτόπια.

Έξι μήνες δουλειάς για 3.000 ευρώ
Στο κλείσιμο της φετινής ελαιοκομικής περιόδου ο ελαιοπαραγωγός μας υπολόγισε τα έσοδα και τα έξοδα που είχε. Διαπίστωσε ότι παρήγαγε έξι τόνους ελαιολάδου, οξύτητας από 0,3 βαθμών έως 1,5. Το πούλησε σε τιμή 1,75 ευρώ το κιλό και πήρε 10.500 ευρώ. Από αυτά δαπάνησε 2.000 ευρώ για αλεστικά, άλλα 800 ευρώ για τον εργάτη που πήρε να τον βοηθήσει, 1.500 ευρώ για λιπάσματα. Επίσης αφαίρεσε το κόστος των καυσίμων που κατανάλωσε σε οχήματα και ραβδιστικά μηχανήματα, το κόστος της δακοκτονίας κ.λπ.. Το καθαρό κέρδος που του έμεινε, ήταν 3.000 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε καθημερινή δουλειά έξι μηνών, για το καθάρισμα των χωραφιών, το κλάδεμα, το άπλωμα των ελαιόδιχτων, το ράβδισμα και το μάζεμα των ελιών.

Έσοδα 3.000 ευρώ για δουλειά έξι μηνών είναι φανερό πως δεν αρκούν για να επιβιώσει μια οικογένεια, ακόμη κι αν μένει σε χωριό της Λέσβου.

Συμφέρει το γάλα
Τα έσοδα από την παραγωγή γάλακτος και αρνιών, κατά τις εκτιμήσεις του ελαιοπαραγωγού μας, θα είναι σημαντικά υψηλότερα. Ένα θηλυκό πρόβατο της λεσβιακής φυλής παράγει 180 κιλά γάλα το χρόνο. Σε ένα κοπάδι 100 προβάτων, έχει 95 θηλυκά πρόβατα και πέντε αρσενικά. Κατά συνέπεια, το γάλα που θα παράγει το κοπάδι, μπορεί να φτάσει τους 17 τόνους. Με την τρέχουσα καθαρή τιμή των 0,85 ευρώ ανά κιλό, ο ελαιοπαραγωγός μας θα έχει έσοδα 14.450 ευρώ. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθούν και τα έσοδα από τα αρνιά. Από το συγκεκριμένο κοπάδι μπορεί να παραχθούν έως 100 αρνιά με μέσο βάρος 10 κιλών και τιμή παραγωγού 4,00 ευρώ ανά κιλό. Δηλαδή ο παραγωγός μας θα έχει άλλα 4.000 ευρώ ως έσοδα. Κατά συνέπεια, τα συνολικά έσοδα του θα ανέλθουν στα 18.450 ευρώ.

Όσον αφορά στα έξοδα για τις ζωοτροφές, κατά την περίοδο της γαλακτοπαραγωγής (που χρειάζονται μεγάλες ποσότητες ζωοτροφών) ο ελαιοπαραγωγός μας δε θα αγοράζει. Τον υπόλοιπο χρόνο τα έξοδα των ζωοτροφών θα είναι πολύ περιορισμένα.

Επιπλέον, θα μηδενίσει τα έξοδα που έκανε για το άλεσμα της ελιάς, για τη δακοκτονία και για τα λιπάσματα.