Σε προηγούμενο φύλλο παρουσιάσαμε το βιβλίο του ψυχιάτρου Νίκου Σιδέρη «Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο. Γονείς θέλουν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» και γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Ο Νίκος Σιδέρης είχε δώσει μία συνέντευξη στη Γιούλη Επτακοίλη και στην εφημερίδα «Καθημερινή», τον περασμένο Απρίλιο. Αναδημοσιεύουμε ένα απόσπασμα που αναφέρεται στο σχολείο και στην οικογένεια και παραθέτουμε έναν πίνακα από μία έρευνα του ΚΕΘΙ με θέμα «Το ρόλο των πατέρων στην εξισορρόπηση της επαγγελματικής και οικογενειακής-προσωπικής ζωής».

Πιστεύετε ότι το σχολείο είναι πηγή βίας;
«Δε νομίζω ότι το σχολείο είναι η πρωτογενής πηγή της βίας. Το να περιμένουμε από το σχολείο να κάνει τη δουλειά των γονιών είναι ανακόλουθο. Στο σχολείο κα­νονικά το παιδί πηγαίνει για να μάθει γράμ­ματα και πράγματα. Κι αν η οικογένεια δια­λύει τα καλά λόγια που ακούς στο σχολείο, τότε δε γίνεται τίποτα. Δεν είναι ορθο­λογικό να περιμένει από το σχολείο να είναι και οικογένεια. Είναι ένα περιβάλλον μετάδοσης γνώσεων και της ικανότητας να μαθαίνει, σε διδάσκει την κοινωνική συμβίωση μέσα από κανόνες κι ένα πνεύ­μα ελευθερίας στη σκέψη και την έκ­φραση. Η οικογένεια είναι κάτι άλλο. Δεν είσαι υποχρεωμένος να μαθαίνεις χρήσι­μα πράγματα μέσα στην οικογένεια. Αλλά πώς φέρεται ένας άνθρωπος σε έναν άλ­λον άνθρωπο. Πώς λειτουργείς στις ανθρώπινες σχέσεις.»

Τι χάθηκε στην ελληνική οικογέ­νεια;
«Σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ελληνική οικογένεια αντέχει ακόμη. Έχει υποστεί όμως μια απορρύθμιση. Η ελλη­νική οικογένεια, πέρα από ένας τόπος ό­που υπήρχαν κάποια υλικά πράγματα που υποστήριζαν την επιβίωση και την ανα­τροφή ενός παιδιού, πέρα από τη συναι­σθηματική τροφή που δινόταν σε μεγάλες ποσότητες, πέρα και από την πνευ­ματική διαπαιδαγώγηση, ήταν και το πε­ριβάλλον όπου καλλιεργούνταν με πολύ συστηματικό τρόπο η νοηματοδότηση του κόσμου. Μέσα από τις κουβέντες και τη στάση της οικογένειας μεταδιδόταν μια κουλτούρα που επέτρεπε στον καθένα να έχει έναν κόσμο ευανάγνωστο.




Αυτό το τελευταίο στοιχείο χάνεται. Οι αναφορές που είχαν οι μεγάλοι τότε και μπορούσαν να τις μεταδίδουν στα παιδιά. Ένα ολόκληρο σύστημα που δίνει νόημα μαζί με οδηγίες κοινωνικής συμβίωσης και προκοπής. Σήμερα, η λέξη προκοπή δε χρησιμοποιείται ούτε σε πολιτικό ούτε σε ιερατικό ούτε σε προεδρικό ούτε σε σχο­λικό λόγο. Όπως και οι λέξεις φιλότιμο, λεβέντης, τίμιος. Αυτά στήριζαν τους ανθρώπους τότε. Και καθώς έφυγαν αυτές οι αναφορές, βρίσκονται μικροί και μεγάλοι σε έναν κόσμο όπου δε μοιάζει να έχει νόημα, πέρα από το ότι καλύτερα να έχεις λεφτά από το να μην έχεις.»