Τα τροχαία προκύπτουν 1) από την αυξημένη επιθετικότητα ή αυτοκαταστροφικότητα, 2) από το μειωμένο έλεγχο των επιθετικών ενστίκτων και της παρορμητικότητας. Αυτό οφείλεται σε μειωμένες ατομικές και κοινωνικές αναστολές, σε μια ανενεργή συνείδηση και στο ότι ο κώδικας του «απαγορεύεται» και του «μη» δε λειτουργεί.

Ας δούμε πού οφείλονται τα μεν και τα δε.
Η αύξηση της επιθετικότητας προέρχεται:
1) από τον εγωκεντρισμό-ναρκισσισμό του ανθρώπου που θεωρεί τον εαυτό του κέντρο του κόσμου, 2) από ψυχανώμαλη διαταραγμένη δομή της προσωπικότητας. Εδώ οι άνθρωποι χωρίζονται στους κοινωνικά απροσάρμοστους, όπου περιλαμβάνονται οι εγωκεντρικοί, οι μη συνεργατικοί, οι επιθετικοί. Και στους συναισθηματικά απροσάρμοστους, δηλαδή στους ασταθείς, τους υπερβολικά ανήσυχους και σε εκείνους που έχουν συναισθηματική ακράτεια (παρορμητικούς), 3) Προέρχεται επίσης από την περιστασιακή ψυχολογική αναστάτωση, συγκρούσεις, φοβίες, θυμό, ανασφάλεια, παράπονο, 4) από τη χρήση διεγερτικών ουσιών όπως αλκοόλ, διεγερτικά, ναρκωτικά, 5) από ενστικτώδεις καταστροφικές τάσεις, 6) από ενδογενείς ουσίες που δρουν στον εγκέφαλο (αδρεναλίνη, ανδρογόνα), 7) από ανορμία (έλλειψη ευχαρίστησης και αναζήτηση εξιταρίσματος με επικίνδυνα σπορ όπως είναι οι κόντρες κ.τ.λ.), 8) από ανωριμότητα, έλλειψη εμπειριών, καθυστέρηση διανοητική, οριακή ή βαρύτερη, 9) συμπλέγματα κατωτερότητας, 10) από ψυχικές παθήσεις όπως η αγχώδης διαταραχή, η σχιζοφρένεια, η μανιακή διέγερση, η άνοια, κινητικές και οπτικές αναπηρίες. 11) Κοινωνικοί παράγοντες: Αναρχία, σαθρές κοινωνικές δομές, ηθική έκπτωση, έλλειψη θρησκευτικότητας. Αναζήτηση κοινωνικής καταξίωσης μέσω ανορθόδοξου τρόπου (π.χ. δράση σε συμμορίες, γκέτο και σε εξαθλίωση συγχρωτισμού). 12) Σαδιστική προσωπικότητα.
Η αυτοκαταστροφικότητα οφείλεται:
1) Σε ενστικτώδεις τάσεις (Freud), σε ενοχές. Είναι γνωστή η ατυχηματοθηρία σαν ασυνείδητη εκδήλωση. 2) Σε μελαγχολία 3) Σε μαζοχιστικές τάσεις. 4) Σε υπαρξιακά άγχη και προβληματισμούς.

Η μειωμένη αναστολή της επιθετικότητας οφείλεται:
1) σε αδυναμία τού «εγώ» (ανεπαρκής έλεγχος), 2) στην ανάπτυξη ψυχοπαθητικής διαταραχής της προσωπικότητας, 3) στη μειωμένη κοινωνικοποίηση, 4) σε παιδική κακοποίηση ή αντίθετα υπερπροστασία (κακομαθημένα παιδιά), 5) στην έλλειψη ηθικής, 6) σε ψυχολογικά τραύματα της παιδικής ηλικίας, 7) στη χρήση κατασταλτικών ναρκωτικών ουσιών (χασίς, ηρωίνης, ψυχεδελικών) και κυρίως αλκοόλ ως και ψυχοφαρμάκων, 8) στην ελαττωματική λειτουργία του εγκεφάλου, 9) στη συναισθηματική συγκινησιακή νάρκη-αναλγησία και σκληρότητα.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε την επίδραση της τεχνοκρατικής εποχής στα ψυχοκοινωνικά αίτια των τροχαίων.
Η εργασιακή ένταση, το burn-out (υπερκόπωση), η αύξηση των αστικών κέντρων και του πληθυσμού, οι ταχείς ρυθμοί ζωής. Οι απότομες πολιτισμικές μεταβολές και η έλλειψη εξοικείωσης με το αυτοκίνητο (επαρχία).
Η ταύτιση του ανθρώπου με τη μηχανή, ανθρωποκένταυρος. Το παθολογικό δέσιμο ανθρώπου με το αυτοκίνητο (το προσέχουν καλύτερα από φιλενάδα). Η εικονική πραγματικότητα.
Για την επίδραση που έχει ο τεχνοκρατικός πολιτισμός θα ήθελα κλείνοντας να αναφέρω μια είδηση που μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση. Ένα παιδάκι στην Αμερική που έπαιζε στο κομπιούτερ παιχνίδια εικονικής οδήγησης, πήρε το αυτοκίνητο του μπαμπά του και κατάφερε να διανύσει μία ικανή απόσταση μέχρι να τρακάρει.

Από την ανάλυση των ψυχοκοινωνικών αιτιών, προκύπτει η σύνθεση της αντιμετώπισης του φαινομένου. Για να αντιμετωπίσουμε κάτι, πρέπει να γνωρίζουμε τις αιτίες.
Οι τομείς δράσης είναι πολλαπλοί και σύνθετοι και καλύπτουν όλο το φάσμα της ατομικής και κοινωνικής ζωής. Αφορούν: 1) την ανάπτυξη ηθικοκοινωνικής υπερεγωτικής συνείδησης, την κοινωνικοποίηση, την προτυποποίηση, το σεβασμό των άλλων, 2) την ομαλοποίηση της ψυχικής ζωής, τη θεραπεία του νευρωτισμού, του άγχους και των άλλων ψυχικών διαταραχών, 3) την αλλαγή τρόπων ζωής (αποφυγή χρήσης αλκοόλ), 4) την εγκατάσταση καλού οικογενειακού περιγράμματος και σωστή σχολική αγωγή, αγωγή κυκλοφορίας.
Η πρόληψη εν ολίγοις περιλαμβάνει την τροποποίηση του ατομικού ψυχολογικού και κοινωνικού μοντέλου ζωής. Την αναδόμηση, δηλαδή, της προσωπικότητας.
Εκείνο που αναρωτιέται κανείς είναι αν αυτό το style ζωής που έχει εγκατασταθεί, είναι εύκολο να αλλάξει χωρίς κοινωνική επανάσταση. Και ακόμα περισσότερο, πώς θα γίνει κοινωνική χωρίς ατομική ψυχολογική επανάσταση.
Φιλοσοφικά τίθενται τα ερωτήματα:
Μήπως ο πολιτισμός είναι τελικά, όπως γράφει στο τελευταίο βιβλίο του ο Freud, πηγή δυστυχίας; Ή μήπως ισχύει η ανησυχία του μεγάλου δασκάλου Παπανούτσου ότι ο τεχνοκρατικός πολιτισμός είναι η αιτία της πνευματικής οπισθοδρόμησης του ανθρώπου;