Το ευαίσθητο οικοσύστημα του κόλπου της Καλλονής, όπως και του κόλπου της Γέρας, και η προστασία των αλιευμάτων που υπάρχουν σε αυτούς είναι αφημένα στην καλή διάθεση των ψαράδων. Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής είναι η μόνη κρατική υπηρεσία που παρακολουθεί τα όστρακα που αλιεύονται στον κόλπο. Κι αυτό ως προς την υγιεινή τους. Έτσι, έμμεσα, μπορούν να γνωρίζουν και τις ποσότητες των οστράκων που αλιεύονται στους κόλπους. Κανένας έλεγχος δε γίνεται για τα ψάρια που αλιεύονται στους δύο κόλπους. Για αυτό και παραμένει άγνωστο τι ποσότητες παράγονται. Το πρόβλημα αυτό θα είχε λυθεί αν στη Λέσβο λειτουργούσε ιχθυόσκαλα, αφού όλα τα αλιεύματα θα περνούσαν υποχρεωτικά από αυτή κι έτσι θα γνωρίζαμε ποια είναι η εξέλιξη της παραγωγής αλιευμάτων σε Γέρα και Καλλονή. Όμως για να μη διαταράσσεται η ισορροπία στους δύο κόλπους θα έπρεπε να έχει δημιουργηθεί φορέας διαχείρισης, να έχει γίνει διαχειριστική μελέτη που θα έδειχνε ποια είναι η παραγωγική ικανότητα του κάθε κόλπου.
Σήμερα, πέρα από την υγιεινή των οστράκων, όλα έχουν αφεθεί στις καλές προθέσεις και την οικολογική ευαισθησία των ψαράδων.
Χθες το μεσημέρι ρωτήσαμε τα στελέχη της Διεύθυνσης Αλιείας αν γίνεται καταγραφή αλιευμάτων που παράγονται στους κόλπους. Η απάντηση που λάβαμε ήταν αρνητική. «Καταγραφή θα γινόταν αν υπήρχε ιχθυόσκαλα, αλλά αυτό είναι ένα ζήτημα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα από τις αρχές της δεκαετίας του 1980», μας τονίσθηκε χαρακτηριστικά.
Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, Στρατής Αρώνης, μας είπε: «Εμείς κάνουμε συστηματικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους για βιοτοξίνες και βαρέα μέταλλα. Από τα αποτελέσματα των ελέγχων προκύπτει ότι τόσο τα χάβαρα όσο και τα κυδώνια που αλιεύονται στον κόλπο Καλλονής είναι απόλυτα ασφαλή για τους καταναλωτές.» Όσον αφορά στις ποσότητες των οστράκων που αλιεύτηκαν μέσα σε αυτό το μήνα, ο κ. Αρώνης μάς είπε ότι ήταν 3,8 τόνοι στις 27 Δεκεμβρίου που έφυγαν από την Καλλονή, 43 τόνοι που έφυγαν στις 26 του μήνα από τον Πολιχνίτο, 20 τόνοι που έφυγαν στις 17 Δεκεμβρίου από τον Πολιχνίτο και άλλοι 20 τόνοι που έφυγαν στις 9 Δεκεμβρίου και πάλι από τον Πολιχνίτο. Δηλαδή συνολικά μέσα στο Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρεί η Διεύθυνση Κτηνιατρικής, αλιεύτηκαν 86,8 τόνοι οστράκων.
Σε ό,τι αφορά στα ψάρια που αλιεύονται στον κόλπο, η υπηρεσία δεν έχει καμμία ενημέρωση για τις ποσότητες που αλιεύονται. Η μόνη περίπτωση να ενημερωθεί για τα ψάρια που αλιεύονται είναι στις περιπτώσεις που γίνεται εξαγωγή. Διότι μόνο τότε απαιτείται η έκδοση πιστοποιητικού. Άλλη περίπτωση είναι όταν τα αλιεύματα παραδοθούν σε ιχθυόσκαλα (π.χ. στον Πειραιά, την Καβάλα). Μόνο από συζητήσεις με τους ψαράδες και αόριστες πληροφορίες, οι υπηρεσίες μαθαίνουν ότι υπάρχει μεγάλη παραγωγή σε κάποια είδη. Για παράδειγμα, φέτος το καλοκαίρι υπήρχε μεγάλη παραγωγή παπαλίνας (μικρή σαρδέλα που παράγεται μόνο στον κόλπο Καλλονής). Είναι χαρακτηριστικό ότι μια βάρκα μπορούσε να παράγει την μέρα μέχρι και 500 κιλά παπαλίνας.
Οι καταγγελίες
Οι καταγγελίες που έγιναν στο «Ε» αναφέρουν ότι πέρα από τα χάβαρα και τα κυδώνια υπεραλίευση γίνεται στα χταπόδια, τα καλαμάρια, τις μπάφες (είδος κεφαλιού), τις τσιπούρες, τα κοκάλια (μεγάλα σαυρίδια), τα λαυράκια και τα κεφαλόπουλα. Από το σύνολο των ψαράδων που δραστηριοποιούνται μέσα στον κόλπο για υπεραλίευση κατηγορούνται περίπου 20.
Στον Πολιχνίτο πολλοί είναι εκείνοι που λένε ότι υπάρχουν δύτες που βγάζουν ως και 500 κιλά χάβαρα την ημέρα. Φοβούνται δε ότι τα χάβαρα θα έχουν την τύχη που είχαν τα χτένια που παράγονταν στον κόλπο. Θύματα της υπεραλίευσης είναι πρώτοι από όλους οι μικροί ψαράδες, που βλέπουν τα ψάρια και τα όστρακα που πιάνουν να λιγοστεύουν και παράλληλα να μειώνεται το εισόδημά τους.
Η έλλειψη διαχειριστικού πλαισίου στους κόλπου επιτρέπει μέσα σε αυτόν να δραστηριοποιούνται μεγάλα αλιευτικά σκάφη όπως τα τρεχαντήρια.
Μεγάλα προβλήματα φαίνεται ότι δημιουργούν και ορισμένα αλιευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται στο ψάρεμα, όπως είναι τα «νταβούλια» και οι «κουλούρες». Τα νταβούλια είναι δίχτυα-παγίδες που εγκλωβίζουν χταπόδια, καλαμάρια και ψάρια. Επειδή οι ψαράδες που τα ρίχνουν στη θάλασσα δεν τα σηκώνουν καθημερινά, πολλά μαλάκια και ψάρια γενούν τα αυγά τους πάνω στα νταβούλια με αποτέλεσμα να καταστρέφεται ο γόνος. Διότι, αργότερα, όταν θα σηκώσουν οι ψαράδες τις παγίδες αυτές θα χρησιμοποιήσουν νερό υπό πίεση για να τα πλύνουν και να τα ξαναρίξουν μέσα στη θάλασσα.
Τα νταβούλια που χρησιμοποιούνται είναι σχεδόν αδύνατο να ελεγχθούν διότι ορισμένοι ψαράδες δε βάζουν σημαδούρες να δείχνουν την αρχή και το τέλος της περιοχής όπου τα έχουν ρίξει.
Οι κουλούρες είναι ένα είδος διχτυών με μεγάλο μήκος και μεγάλο βάθος. Διαμορφώνονται δε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να εγκλωβιστούν σε αυτές τα ψάρια. Επίσης, αν και απαγορεύεται, υπάρχουν ψαράδες που χρησιμοποιούν τα δίχτυα αυτά για να κυκλώνουν κοπάδια ψαριών. Αυτό έχει ως συνέπεια να πιάνουν μέσα σε λίγες ώρες πολύ μεγάλες ποσότητες. Να σημειώσουμε δε, ότι τα κοπάδια των ψαριών σήμερα μπορούν πολύ εύκολα να εντοπισθούν με τη χρήση ηλεκτρονικών βοηθημάτων.
Η σύλληψη αυτών που χρησιμοποιούν τις κουλούρες με παράνομο τρόπο είναι πολύ δύσκολη, διότι απαιτείται να υπάρχουν σκάφη του Λιμενικού μέσα στους κόλπους όλο το 24ωρο και να παρακολουθούν συστηματικά τις κινήσεις κάθε αλιευτικού σκάφους. Κάτι που πρακτικά είναι αδύνατον να γίνεται σε καθημερινή βάση.
nman@emprosnet.gr