ΑΠΟΨΕΙΣ

O Ηρόστρατος για να μείνει στην Ιστορία πήγε και έβαλε φωτιά στο Ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο. Το ναό, που αποτελούσε το ένα από τα επτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Η καταισχύνη της πράξεως αυτής είχε ως αποτέλεσμα έκτοτε το όνομα «Ηρόστρατος» σημειολογικά να αποδίδεται μόνο σε κάθε δημιουργό οτιδήποτε του αρνητικού, οτιδήποτε του καταστροφικού.
Και αν μεν υπάρχουν λίγοι οι οποίοι ενσυνείδητα επιδιώκουν κάτι τέτοιο, υπάρχουν ατυχώς πάρα πολλοί που άθελά τους με τις πράξεις τους και τις αποφάσεις τους γίνονται η αιτία ηροστράτειου έργου. Το πλέον χαρακτηριστικό τέτοιων περιπτώσεων συναντάται ατυχώς στην Ελλάδα για γενεές τώρα στον τομέα της Δημόσιας Διοίκησης, που διάφορες αποφάσεις δημοσίων λειτουργών οδηγούν στο αποτέλεσμα να δημιουργείται... ηροστράτειο έργο.
Σε πανελλήνιο επίπεδο, πλείστα όσα παραδείγματα. Το χαρακτηριστικότερο όλων, το έργο της εκτροπής του Αχελώου προς το Θεσσαλικό Κάμπο. Θυμούμαι τον αείμνηστο Σταμάτη Χρυσολούρη (προβεβλημένο στέλεχος του ΤΕΕ) να μου λέει, νεαρός τότε μηχανικός στα πρώτα βήματα της καριέρας μου, «το όνειρο της εκτροπής του Αχελώου προς το Θεσσαλικό Κάμπο γαλούχησε γενεές Ελλήνων μηχανικών». Τα χρόνια περνούν βασανιστικά, αθροιζόμενα γίνονται δεκαετίες και σιγά - σιγά ολοκληρώνουν ήδη ένα αιώνα και το όνειρο αυτό ατυχώς πια αργοσβήνει. Το πότισμα των εκατομμυρίων στρεμμάτων, αν είχε γίνει το έργο αυτό, μόνο αν παρήγαγε ζωοτροφές (καλαμπόκι, βρώμη, μηδική κ.λπ.) θα μπορούσε να δημιουργήσει ενσταβλισμένη κτηνοτροφία που θα μπορούσε να συντελέσει στο να παραχθούν εκεί οι 150.000 τόνοι κρέατος ανά έτος που για δεκαετίες τώρα ατυχώς εισάγουμε απ’ το εξωτερικό. Θα σταματούσε έτσι την αιμορραγία από την εξαγωγή συναλλάγματος ίσου προς ένα - ενάμισι δισεκατομμύριο ευρώ το χρόνο. Χώρια για γάλα και άλλα σχετικά προϊόντα.

Ατυχώς οι αποφάσεις που θα χρειάζονταν για την εκτροπή του Αχελώου σ’ όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας της εκτελεστικής εξουσίας ως τους αρμόδιους υπουργούς, αλλά και τους ίδιους τους κατά καιρούς πρωθυπουργούς, ουδέποτε πάρθηκαν. Υπήρξαν μεσοβέζικες αποφάσεις, που έχει το αποτέλεσμα το θέμα να λιμνάζει και τώρα τελευταία να εκκρεμεί η εκδίκασή του στο ΣτΕ. Έτσι, η Ηροστράτειος Δόξα στεφανώνει επάξια όλους όσους πρωθυπουργούς της Χώρας και βεβαίως την πλειάδα των αρμόδιων υπουργών, όλα αυτά τα πολλές δεκάδες χρόνια που με τις αποφάσεις τους έθαψαν το μεγάλο αυτό έργο.
Χρησιμοποίησα το έργο της εκτροπής του Αχελώου προς τη Θεσσαλία γιατί ατυχώς σε αντιστοίχιση έχουμε κι εμείς στο νησί μας το Φράγμα του Τσικνιά στον Κάμπο της Καλλονής. Η χρησιμότητα του νερού και το συγκεκριμένο έργο είναι αντίστοιχα και στις δύο περιπτώσεις. Βεβαίως, για το νησί μας σε πολύ μικρή σχετικώς κλίμακα. Τα σκοπούμενα προϊόντα, όμως, αντίστοιχα.
Αφορμή για το παρόν λαβαίνω από τις προ ημερών πλημμύρες στο Λεκανοπέδιο της Καλλονής. Σκέπτομαι ότι αν είχε γίνει το φράγμα αυτό και είχαν ολοκληρωθεί τα προβλεπόμενα εγγειοβελτιωτικά έργα σ’ όλη την έκταση των 40.000 στρεμμάτων του Λεκανοπεδίου μαζί με τη σύνδεση του παραπόταμου του Αχερώνα στο ύψος των σιλό με τον ίδιο τον Τσικνιά (έργο μικρού σχετικώς προϋπολογισμού), η Καλλονή δε θα πνιγόταν για δεύτερη φορά τα τελευταία 5 - 10 χρόνια και δε θα πάθαινε τις καταστροφές που έπαθε.
Είναι δυστύχημα για τον τόπο μας που τη μελέτη του τότε Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για το φράγμα Τσικνιά στις αρχές της δεκαετίας τού ’90, τη με χωρητικότητα 12 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, την έθεσαν υπό αμφισβήτηση κάποιοι στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της τότε Νομαρχίας.

Επικαλούμενοι τη σεισμικότητα του νησιού, κινδυνολογούντες εκ του ασφαλούς βέβαια, μίλησαν περί χωρητικότητας 7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Παίζοντας την κολοκυθιά μεταξύ 12 και 7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, παρά μόνο με κασσάνδρειες προβλέψεις και φθέγματα Πυθίας και μετά την εμπλοκή και της Νομαρχίας το πρόβλημα μπλέχθηκε και οδηγήθηκε σε σημείο πλήρους αδιεξόδου.
Παρ’ όλο ότι το Νομαρχιακό Συμβούλιο απ’ το 2000 είχε ανακαλέσει την αρχική απόφασή του και είχε ταχθεί υπέρ της λύσης των 12 εκατομμυρίων κ.μ. ατυχώς «το πουλί είχε πετάξει».
Φθάσαμε στο χειμώνα τού 2006 χωρίς τα ενδιάμεσα έξι χρόνια να έχει γίνει κάποια πρόοδος στο έργο, όταν το τότε Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ομολόγησε την απένταξη του Φράγματος του Τσικνιά από το Γ΄ Κ.Π.Σ., λέγοντας παράλληλα ότι προτίθεται να το εντάξει στο Δ΄ Κ.Π.Σ. (δηλ. το ΕΣΠΑ 2011 - 2013). Φυσικά τα χρόνια πέρασαν και ουδεμία κίνηση για την όποια ένταξη του έργου στο κοινοτικό αυτό πρόγραμμα. Αποτέλεσμα τελικό ήταν να μην ξανακουστεί τίποτα πια για το μεγάλο αυτό έργο. Έτσι, το έργο Φράγμα Τσικνιά όνειρο ήταν και πάει.
Άραγε όλοι αυτοί, που ως άλλοι Ηρόστρατοι, στην Πολεοδομία της Μυτιλήνης, στο Νομαρχιακό Συμβούλιο και όπου αλλού ενεπλάκησαν για να καταστραφεί η μεγάλη προσπάθεια δημιουργίας ενός τέτοιου έργου κλίμακος στο νησί μας και τελικά να χαθεί ένα τέτοιο αναπτυξιακό έργο, κοιμούνται με ελαφρά τη συνείδησή τους; Γράφω δε αυτό γιατί δεν έχω δει κάποιον και δεν έχω ακούσει κανένα όλα αυτά τα χρόνια να λέει «ήμαρτον, έφταιξα». Τώρα το εάν το φράγμα αυτό, πλέον της όποιας αγροτικής αξιοποίησης του κάμπου του Λεκανοπεδίου των 40.000 στρεμμάτων και των όποιων οφελών για την οικονομία του νησιού μας, θα μπορούσε να δώσει και την όποια λύση υδρεύσεως ακόμη και της ίδιας της πρωτεύουσάς μας στις με την πάροδο των χρόνων συνεχώς επιδεινούμενες υδρευτικές ανάγκες των νησιών μας, φαίνεται ότι δεν τους αγγίζει, δεν τους απασχολεί. Η Ηροστράτειος Δόξα φαίνεται ότι ήταν ίσως αυτό που εζήλωσαν όλοι αυτοί και προφανώς αυτό και μόνο τους αρκεί.

* Ο Τάκης Χαραλ. Ιορδάνης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Προβληματισμού & Παρέμβασης για την Ανάπτυξη της Λέσβου «Πιττακός ο Μυτιληναίος», τ. διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων, τ. πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Μεταλλειολόγων Μηχανικών.