Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική διαταραχή από την οποία πάσχουν εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως. Χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα, που προκύπτουν από τη μηδαμινή ή ελλιπή έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας είτε από τη μειωμένη δράση της ινσουλίνης. Υπάρχουν τρεις τύποι: ο διαβήτης τύπου 1, ο τύπου 2 και ο διαβήτης κύησης.

Όταν ο διαβήτης παραμένει αρρύθμιστος και το σάκχαρο στο αίμα διατηρείται αυξημένο για χρόνια, προκαλούνται βλάβες σε πολλά όργανα και ιδιαίτερα στους νεφρούς, στον αμφιβληστροειδή (μάτια), στα νεύρα και τις αρτηρίες, ενώ στην εγκυμοσύνη αυξάνονται οι επιπλοκές και επηρεάζεται η υγεία μητέρας και βρέφους. Η έλλειψη σωστής ενημέρωσης και η παραπληροφόρηση που υπάρχει γύρω από το διαβήτη, αυξάνουν το αίσθημα στέρησης στην επιλογή τροφίμων, προωθώντας τη μη ρύθμιση του σακχάρου.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για το Διαβήτη (14/11), θα δούμε την αλήθεια που κρύβεται πίσω από κάποιους «μύθους».

Η ζάχαρη και τα γλυκά προκαλούν διαβήτη. Ισχύει εν μέρει για το διαβήτη τύπου 2, καθώς η υπερκατανάλωση ζάχαρης μπορεί να δημιουργήσει παχυσαρκία, που αυξάνει την προδιάθεση για ΣΔ 2. Στην παχυσαρκία, όμως, δεν οδηγούν μόνο τα γλυκά, αλλά και τα τηγανητά, τα αναψυκτικά, τα λιπαρά φαγητά και γενικότερα η υπερκατανάλωση θερμίδων.

Οι διαβητικοί πρέπει να αποφεύγουν τα ζυμαρικά. Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, όπως ψωμί, ρύζι, μακαρόνια, φρούτα, αλλά και αρακάς, όσπρια, λαχανικά, γάλα, γιαούρτι, είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και δεν πρέπει να απουσιάζουν από το καθημερινό διαιτολόγιο. Επειδή όμως ανεβάζουν το σάκχαρο του αίματος, πρέπει να καταναλώνονται σε ποσότητες που να καλύπτουν τις ατομικές ανάγκες, να συμβαδίζουν με τη φαρμακευτική αγωγή και να μοιράζονται σε όλα τα γεύματα. Είναι προτιμότερο να επιλέγονται τα προϊόντα ολικής άλεσης, που δεν ανεβάζουν απότομα τη γλυκόζη στο αίμα και είναι πιο πλούσια σε βιταμίνες.

Δεν πρέπει να τρώνε γλυκά. Οι απλοί υδατάνθρακες (γλυκά, σοκολάτα, ζάχαρη, μέλι) ανεβάζουν γρηγορότερα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, σε σχέση με τους σύνθετους (προϊόντα ολικής άλεσης, φυτικές ίνες), ενώ παράλληλα υστερούν σε θρεπτικά συστατικά. Επομένως, συστήνεται η ελεγχόμενη κατανάλωση τους, αλλά όχι η πλήρης απαγόρευσή τους. Άλλωστε, η ζάχαρη είναι το κύριο «φάρμακο» για την υπογλυκαιμία.

Οι διαβητικοί που παίρνουν σωστά τα φάρμακά τους, μπορούν να φάνε ό,τι θέλουν. Όπως δεν ισχύει και για άλλες παθήσεις, έτσι δεν ισχύει και για το διαβήτη. Οι διαβητικοί που έχουν ισορροπημένη διατροφή και προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, ελέγχουν καλύτερα το σάκχαρό τους με την όσο το δυνατόν μικρότερη δοσολογία φαρμακευτικής αγωγής. Επιπλέον, κινδυνεύουν λιγότερο από υπεργλυκαιμία, υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση κ.ά..

Πρέπει να τρώνε ειδικά τρόφιμα. Πλέον κυκλοφορούν πολλά προϊόντα για διαβητικούς, που περιέχουν γλυκαντικά αντί για ζάχαρη. Επειδή, όμως, τα περισσότερα γλυκαντικά δεν είναι εντελώς «αθώα», αλλά και τα προϊόντα αυτά περιέχουν θερμίδες, χρειάζεται προσεκτική κατανάλωση για να μην επιβαρύνουν το βάρος και το σάκχαρο.

Δεν επιτρέπεται να γυμνάζονται: Αντίθετα, η άσκηση είναι απαραίτητη στους διαβητικούς τύπου 2, γιατί βοηθάει την καλύτερη απορρόφηση της γλυκόζης. Οι διαβητικοί τύπου 1 θα πρέπει να έχουν συμπεριλάβει τις απαιτήσεις της άσκησης (ένταση και διάρκεια) στον προγραμματισμό της ινσουλίνης για να αποφύγουν την υπογλυκαιμία.

Όπως ένας άνθρωπος με υπέρταση πρέπει να μετράει την πίεσή του και να προσέχει το αλάτι και τις κρυφές πηγές νατρίου, έτσι και ο διαβητικός πρέπει να παρακολουθεί το σάκχαρό του, να προσέχει την ποιότητα της διατροφής του, να λαμβάνει σωστά τη φαρμακευτική του αγωγή και να ενημερώνεται διαρκώς. Γιατί ο ρυθμισμένος διαβήτης μπορεί να εξασφαλίσει μια καλή ποιότητα ζωής.