![Πασχαλινό Bazaar από την Κυψέλη [Vid & Pics]](https://www.emprosnet.gr/modules/mod_news_pro_gk5/cache/k2.items.cache.3d3d85f7a6dd6ca757239aaae1470d03_XSnsp-224_links.jpg)
Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
«Τα εμπορικά κέντρα θα πρέπει να είναι πιο “πράσινα”, ενώ θα πρέπει να επενδύσουν στην ενεργή διαχείριση αλλά και το ηλεκτρονικό εμπόριο που πλέον αναπτύσσεται με ασταμάτητους ρυθμούς! Στην παρούσα φάση φαίνεται ότι έχει σημάνει το τέλος εποχής για τα μεγάλα malls, π.χ. μέσα σε στάδια ή εκτός των μεγάλων πόλεων, ενώ τα περισσότερα από τα νέα εμπορικά που θα κατασκευάζονται, θα βρίσκονται εντός μικτών αναπτύξεων με κατοικίες, γραφεία κ.τ.λ..»
Κάπως έτσι περιγράφει το... μέλλον και τις νέες τάσεις στα εμπορικά κέντρα με βάση την εμπειρία της Ισπανίας, όπου ήδη το λιανεμπόριο μετράει τουλάχιστον μία τριετία κρίσης, ο κ. Arcadio Gil, διακεκριμένος Ισπανός πολιτικός μηχανικός και οικονομολόγος, ο οποίος βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στη χώρα μας προσκεκλημένος της ελληνικής επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Εμπορικών Κέντρων (ICSC). Ο κ. Gil στις αρχές της δεκαετίας τού ‘80 ήταν υπεύθυνος για την κατασκευή ενός από τα πιο επιτυχημένα εμπορικά κέντρα της Ισπανίας, το «La Vaguada» Madrid II, και έκτοτε υπήρξε σύμβουλος και διευθυντής περισσότερων από 60 εμπορικών κέντρων σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ανδόρα.
«Υπάρχουν αυτήν τη στιγμή έξι βασικές τάσεις στον τομέα των εμπορικών κέντρων, όπως έχουν διαμορφωθεί και μετά τη μεγάλη εμπειρία της οικονομικής κρίσης: Η πρώτη και βασική τάση είναι αυτή για ανακαινίσεις των πιο “προβληματικών” εμπορικών κέντρων, οι οποίες μπορεί να αφορούν ακόμη και κατεδαφίσεις τμημάτων στις περιπτώσεις εκείνες που κρίνεται ότι το μέγεθος δεν εξυπηρετεί πλέον τους σκοπούς του κέντρου, ενώ η αναδιάρθρωση όσον αφορά τους μισθωτές είναι πάντα χρήσιμη. Μία δεύτερη και διαχρονική τάση εντοπίζεται στο ενεργό management, το οποίο είναι από τους βασικότερους παράγοντες για την επιτυχημένη λειτουργία ενός εμπορικού κέντρου. Επιπλέον, παρά την κρίση, μπορούμε ακόμη να πούμε ότι υπάρχουν ευκαιρίες για νέα εμπορικά κέντρα, μετά από μία αναμονή δύο - τριών ετών, τα οποία πάντως θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά σχεδιασμένα.»
Οι αλλαγές στο λιανεμπόριο
Οι αλλαγές στο λιανεμπόριο είναι ραγδαίες και τα malls δε θα μπορούσαν να μείνουν έξω, επισημαίνει ο κ. Gil: «Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι στην κυριολεξία ασταμάτητο και προς αυτή την κατεύθυνση οι διαχειριστές των εμπορικών κέντρων θα πρέπει να βρουν τρόπους να προσαρμοσθούν στη νέα πραγματικότητα, δημιουργώντας για παράδειγμα ένα διαδραστικό περιβάλλον στο εσωτερικό των εμπορικών κέντρων, για τα οποία πάντως δεν υπάρχουν πλέον σύνορα. Μία ακόμη τάση, η οποία ενισχύεται ολοένα και περισσότερο τελευταία, εντοπίζεται στον πιο συνειδητοποιημένο καταναλωτή: Οι καταναλωτές πλέον επιλέγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για την πρόσβασή τους στα malls, ενώ δίνουν πλέον μεγαλύτερη σημασία στις “πράσινες” πρακτικές που ακολουθούν οι εταιρείες διαχείρισης και οι ιδιοκτήτες.»
Μαθήματα από την κρίση
«30 χρόνια μετά τη λειτουργία του πρώτου εμπορικού κέντρου, βλέπουμε ότι τα καταστήματα μεσαίου μεγέθους στην Ισπανία που βρίσκονται εκτός των malls δε φαίνεται να αντιμετωπίζουν πρόβλημα, σε αντίθεση με τα μικρά καταστήματα στους εμπορικούς δρόμους που είναι άδεια σε ποσοστό 50%!», αναφέρει ο κ. Gil. Σημειωτέον ότι το αντίστοιχο νούμερο αυτήν τη στιγμή για τη χώρα μας εκτιμάται στο ένα προς πέντε ή ένα προς τέσσερα (ήτοι στα πέριξ τού 20 - 25%).
«Η χρηματοδότηση αυτού του είδους των επενδύσεων έχει αλλάξει δραματικά, ενώ κυριαρχούν αυτήν τη στιγμή οι αναχρηματοδοτήσεις παλαιότερων δανείων αλλά και επαναδιαπραγματεύσεις μισθωμάτων (σ.σ. κάτι το οποίο υφίσταται και στη χώρα μας). Πλέον τα νέα εμπορικά κέντρα θα κτίζονται μαζί με άλλες χρήσεις, για παράδειγμα κατοικιών, ενώ αύξηση παρατηρείται και στις παραχωρήσεις δημοσίων εκτάσεων προς εκμετάλλευση, με στόχο την αύξηση των εσόδων των δημοσίων φορέων. Μεγάλη αντοχή επιδεικνύουν τα εμπορικά πάρκα, ενώ πλέον οι μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου προχωρούν από μόνες τους στην ανάπτυξη μεγάλων εμπορικών χώρων.»
Αντίθετα με την τάση στην Ελλάδα, ο κ. Gil επισημαίνει ότι ο τομέας της διασκέδασης-αναψυχής στα εμπορικά κέντρα της Ισπανίας τείνει να εκλείψει.
Εδώ…
Στην Ελλάδα, προς το παρόν, τα εμπορικά κέντρα ειδικά στην Αθήνα ανθίστανται στην κρίση, αν και στην επαρχία τα πράγματα είναι δυσκολότερα, αφού και οι καταναλωτές είναι λιγότερο εκπαιδευμένοι. Ανθεκτικότητα στην κρίση εξακολουθούν να επιδεικνύουν τα τρία εμπορικά κέντρα της Lamda Development, με τα πρώτα νούμερα για την επισκεψιμότητα και τον τζίρο τού 2011 να δείχνουν πτώση, η οποία ωστόσο είναι μονοψήφια σε σχέση με το σύνολο της αγοράς. Για το 2010 ο τζίρος των 535 καταστημάτων στα τρία εμπορικά κέντρα του ομίλου που έχουν αυτήν τη στιγμή πληρότητα κοντά στο 100%, διαμορφώθηκε στα 700 εκατ. ευρώ, με το σύνολο των επισκεπτών να διαμορφώνεται στα 25 εκατομμύρια: Το Τhe Μall Athens είχε το 2010 τζίρο 335 με μείωση 10,5% σε σχέση με το 2009 και πτώση 6% στην επισκεψιμότητα, το Golden Hall είχε το 2010 τζίρο 171 εκατ. ευρώ με αύξηση 2,5% σε σχέση με το 2009 και αύξηση 25% στην επισκεψιμότητα, ενώ το Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη είχε το 2010 τζίρο 205 εκατ. ευρώ με μείωση 9% σε σχέση με το 2009 και επισκεψιμότητα στα ίδια επίπεδα με το 2009.
Τα άλλα
Ως προς τα υπόλοιπα malls, το Avenue του ομίλου τής Sanyo στο Μαρούσι έχει πτώση της τάξεως του 6% ως προς τον τζίρο των καταστημάτων και σταθερή ή αυξανόμενη επισκεψιμότητα, ενώ στην περίπτωση του Athens Heart η επισκεψιμότητα, με βάση και τις συντονισμένες κινήσεις μάρκετινγκ που ακολουθεί η διοίκηση της ιδιοκτήτριας Pasal Development, αυξήθηκε κατά 17% το 2010. Πολύ θετικά και εντός των προβλέψεων κινείται το «νεότευκτο» Athens Metro Mall, γεγονός μάλιστα, όπως αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες, που «αναθέρμανε» το ενδιαφέρον για τις μισθώσεις στο νέο River West στον Κηφισό του Ομίλου Βιοχάλκο, το οποίο ανοίγει τις πύλες του τον Απρίλιο. Εκτός Αττικής, στη Λάρισα, το Pantheon Plaza, έχοντας περάσει ένα δύσκολο πρώτο χρόνο λειτουργίας, φαίνεται ότι από τον περασμένο Σεπτέμβριο έχει αρχίσει να σταθεροποιεί την πελατεία του, ενισχύοντας την εικόνα του ως οικογενειακού προορισμού, ενώ μεγάλες δυσκολίες περνά το Gaea Lifestyle Center, το εμπορικό κέντρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λάρισας, όπου έχει μπει πωλητήριο έναντι τιμήματος περί τα 14 εκατ. ευρώ.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ
Κάπως έτσι περιγράφει το... μέλλον και τις νέες τάσεις στα εμπορικά κέντρα με βάση την εμπειρία της Ισπανίας, όπου ήδη το λιανεμπόριο μετράει τουλάχιστον μία τριετία κρίσης, ο κ. Arcadio Gil, διακεκριμένος Ισπανός πολιτικός μηχανικός και οικονομολόγος, ο οποίος βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στη χώρα μας προσκεκλημένος της ελληνικής επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Εμπορικών Κέντρων (ICSC). Ο κ. Gil στις αρχές της δεκαετίας τού ‘80 ήταν υπεύθυνος για την κατασκευή ενός από τα πιο επιτυχημένα εμπορικά κέντρα της Ισπανίας, το «La Vaguada» Madrid II, και έκτοτε υπήρξε σύμβουλος και διευθυντής περισσότερων από 60 εμπορικών κέντρων σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ανδόρα.
«Υπάρχουν αυτήν τη στιγμή έξι βασικές τάσεις στον τομέα των εμπορικών κέντρων, όπως έχουν διαμορφωθεί και μετά τη μεγάλη εμπειρία της οικονομικής κρίσης: Η πρώτη και βασική τάση είναι αυτή για ανακαινίσεις των πιο “προβληματικών” εμπορικών κέντρων, οι οποίες μπορεί να αφορούν ακόμη και κατεδαφίσεις τμημάτων στις περιπτώσεις εκείνες που κρίνεται ότι το μέγεθος δεν εξυπηρετεί πλέον τους σκοπούς του κέντρου, ενώ η αναδιάρθρωση όσον αφορά τους μισθωτές είναι πάντα χρήσιμη. Μία δεύτερη και διαχρονική τάση εντοπίζεται στο ενεργό management, το οποίο είναι από τους βασικότερους παράγοντες για την επιτυχημένη λειτουργία ενός εμπορικού κέντρου. Επιπλέον, παρά την κρίση, μπορούμε ακόμη να πούμε ότι υπάρχουν ευκαιρίες για νέα εμπορικά κέντρα, μετά από μία αναμονή δύο - τριών ετών, τα οποία πάντως θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά σχεδιασμένα.»
Οι αλλαγές στο λιανεμπόριο
Οι αλλαγές στο λιανεμπόριο είναι ραγδαίες και τα malls δε θα μπορούσαν να μείνουν έξω, επισημαίνει ο κ. Gil: «Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι στην κυριολεξία ασταμάτητο και προς αυτή την κατεύθυνση οι διαχειριστές των εμπορικών κέντρων θα πρέπει να βρουν τρόπους να προσαρμοσθούν στη νέα πραγματικότητα, δημιουργώντας για παράδειγμα ένα διαδραστικό περιβάλλον στο εσωτερικό των εμπορικών κέντρων, για τα οποία πάντως δεν υπάρχουν πλέον σύνορα. Μία ακόμη τάση, η οποία ενισχύεται ολοένα και περισσότερο τελευταία, εντοπίζεται στον πιο συνειδητοποιημένο καταναλωτή: Οι καταναλωτές πλέον επιλέγουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για την πρόσβασή τους στα malls, ενώ δίνουν πλέον μεγαλύτερη σημασία στις “πράσινες” πρακτικές που ακολουθούν οι εταιρείες διαχείρισης και οι ιδιοκτήτες.»
Μαθήματα από την κρίση
«30 χρόνια μετά τη λειτουργία του πρώτου εμπορικού κέντρου, βλέπουμε ότι τα καταστήματα μεσαίου μεγέθους στην Ισπανία που βρίσκονται εκτός των malls δε φαίνεται να αντιμετωπίζουν πρόβλημα, σε αντίθεση με τα μικρά καταστήματα στους εμπορικούς δρόμους που είναι άδεια σε ποσοστό 50%!», αναφέρει ο κ. Gil. Σημειωτέον ότι το αντίστοιχο νούμερο αυτήν τη στιγμή για τη χώρα μας εκτιμάται στο ένα προς πέντε ή ένα προς τέσσερα (ήτοι στα πέριξ τού 20 - 25%).
«Η χρηματοδότηση αυτού του είδους των επενδύσεων έχει αλλάξει δραματικά, ενώ κυριαρχούν αυτήν τη στιγμή οι αναχρηματοδοτήσεις παλαιότερων δανείων αλλά και επαναδιαπραγματεύσεις μισθωμάτων (σ.σ. κάτι το οποίο υφίσταται και στη χώρα μας). Πλέον τα νέα εμπορικά κέντρα θα κτίζονται μαζί με άλλες χρήσεις, για παράδειγμα κατοικιών, ενώ αύξηση παρατηρείται και στις παραχωρήσεις δημοσίων εκτάσεων προς εκμετάλλευση, με στόχο την αύξηση των εσόδων των δημοσίων φορέων. Μεγάλη αντοχή επιδεικνύουν τα εμπορικά πάρκα, ενώ πλέον οι μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου προχωρούν από μόνες τους στην ανάπτυξη μεγάλων εμπορικών χώρων.»
Αντίθετα με την τάση στην Ελλάδα, ο κ. Gil επισημαίνει ότι ο τομέας της διασκέδασης-αναψυχής στα εμπορικά κέντρα της Ισπανίας τείνει να εκλείψει.
Εδώ…
Στην Ελλάδα, προς το παρόν, τα εμπορικά κέντρα ειδικά στην Αθήνα ανθίστανται στην κρίση, αν και στην επαρχία τα πράγματα είναι δυσκολότερα, αφού και οι καταναλωτές είναι λιγότερο εκπαιδευμένοι. Ανθεκτικότητα στην κρίση εξακολουθούν να επιδεικνύουν τα τρία εμπορικά κέντρα της Lamda Development, με τα πρώτα νούμερα για την επισκεψιμότητα και τον τζίρο τού 2011 να δείχνουν πτώση, η οποία ωστόσο είναι μονοψήφια σε σχέση με το σύνολο της αγοράς. Για το 2010 ο τζίρος των 535 καταστημάτων στα τρία εμπορικά κέντρα του ομίλου που έχουν αυτήν τη στιγμή πληρότητα κοντά στο 100%, διαμορφώθηκε στα 700 εκατ. ευρώ, με το σύνολο των επισκεπτών να διαμορφώνεται στα 25 εκατομμύρια: Το Τhe Μall Athens είχε το 2010 τζίρο 335 με μείωση 10,5% σε σχέση με το 2009 και πτώση 6% στην επισκεψιμότητα, το Golden Hall είχε το 2010 τζίρο 171 εκατ. ευρώ με αύξηση 2,5% σε σχέση με το 2009 και αύξηση 25% στην επισκεψιμότητα, ενώ το Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη είχε το 2010 τζίρο 205 εκατ. ευρώ με μείωση 9% σε σχέση με το 2009 και επισκεψιμότητα στα ίδια επίπεδα με το 2009.
Τα άλλα
Ως προς τα υπόλοιπα malls, το Avenue του ομίλου τής Sanyo στο Μαρούσι έχει πτώση της τάξεως του 6% ως προς τον τζίρο των καταστημάτων και σταθερή ή αυξανόμενη επισκεψιμότητα, ενώ στην περίπτωση του Athens Heart η επισκεψιμότητα, με βάση και τις συντονισμένες κινήσεις μάρκετινγκ που ακολουθεί η διοίκηση της ιδιοκτήτριας Pasal Development, αυξήθηκε κατά 17% το 2010. Πολύ θετικά και εντός των προβλέψεων κινείται το «νεότευκτο» Athens Metro Mall, γεγονός μάλιστα, όπως αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες, που «αναθέρμανε» το ενδιαφέρον για τις μισθώσεις στο νέο River West στον Κηφισό του Ομίλου Βιοχάλκο, το οποίο ανοίγει τις πύλες του τον Απρίλιο. Εκτός Αττικής, στη Λάρισα, το Pantheon Plaza, έχοντας περάσει ένα δύσκολο πρώτο χρόνο λειτουργίας, φαίνεται ότι από τον περασμένο Σεπτέμβριο έχει αρχίσει να σταθεροποιεί την πελατεία του, ενισχύοντας την εικόνα του ως οικογενειακού προορισμού, ενώ μεγάλες δυσκολίες περνά το Gaea Lifestyle Center, το εμπορικό κέντρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λάρισας, όπου έχει μπει πωλητήριο έναντι τιμήματος περί τα 14 εκατ. ευρώ.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ