Μετά από 15 χρόνια, οι περιθαλπόμενοι του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας του Ιδρύματος «Θεομήτωρ» μεταφέρθηκαν στο κανονικό τους και πλέον ανακαινισμένο «σπίτι» στο παλιό Σανατόριο, λίγο έξω από την Αγιάσο.

Τις ευχαριστίες της σε όλο το διοικητικό συμβούλιο και τους 55 εργαζόμενους για τη σχετικά σύντομη μεταστέγαση εκφράζει η πρόεδρος του Ιδρύματος Άννα Γουδέλλη, που μιλά σήμερα στο «Ε» για τα εμπόδια που αντιμετώπισαν, τις κακοτεχνίες αλλά και τα σχέδια του Ιδρύματος για το κτήριο που έμεινε κενό και φιλοξενούσε μέχρι πρότινος τους 59 τρόφιμους.

Ενδιαφέρουσες και σημαντικές είναι και οι διαπιστώσεις-παρατηρήσεις του πρώην προέδρου του «Θεομήτωρ» Παναγιώτη Ψυρούκη-Γραμμέλη στην εφημερίδα μας αναφορικά με τις κακοτεχνίες που άφησε η ανακαίνιση, η οποία κόστισε 3,5 εκατομμύρια ευρώ!

«Τόσο εγώ όσο και όλο το διοικητικό συμβούλιο είμαστε πανευτυχείς που καταφέραμε σε σύντομο χρονικό διάστημα, από το Σεπτέμβριο που ξεκίνησαν οι εργασίες, να μεταφερθούμε σε ένα κτήριο αντάξιο των ανθρώπων που φιλοξενεί. Είχα την τύχη να βρίσκομαι με ανθρώπους πολύ πρόθυμους στο διοικητικό συμβούλιο και να λαμβάνουμε τις περισσότερες αποφάσεις ομόφωνα» ανέφερε η κ. Γουδέλλη.

Η ιστορία του
Το κτήριο ανεγέρθηκε το 1929 για να χρησιμοποιηθεί ως σανατόριο για τους Λέσβιους φυματικούς. O Αγιασώτης Παναγιώτης Κουτσκουδής είναι γνώστης της ιστορίας του: Ιδρυτής του ήταν ο μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος. Από το 1937 λειτούργησε ως νοσηλευτικό ίδρυμα με την επωνυμία «Θεραπευτήριον-Σανατόριον Λέσβου Η ΥΓΕΙΑ».

Το 1972 καταργήθηκε το σανατόριο, μετατράπηκε σε ίδρυμα ανιάτων και συγχωνεύτηκε με το Ίδρυμα Κοινωνικής Προνοίας Αγιάσου «Η Θεομήτωρ», που έκτοτε αποτελείται από το Α΄ κτηριακό συγκρότημα (τέως Πνευμαντόριο), που βρίσκεται στο πάνω μέρος της Αγιάσου, και το Β΄ κτηριακό συγκρότημα (πρώην σανατόριο), που βρίσκεται 5 χλμ. από την Αγιάσο στον επαρχιακό δρόμο προς Μεγαλοχώρι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Κέντρο Κοινωνικής Προνοίας Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου στην Αγιάσο είναι ο μεγαλύτερος δημόσιος φορέας κοινωνικής φροντίδας για άτομα με αναπηρίες στην Περιφέρεια του Βορείου Αιγαίου.

Σήμερα το Κέντρο φιλοξενεί περιθαλπόμενους ηλικίας 25-95 ετών. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αφορούν κυρίως κινητικές αναπηρίες, νοητική στέρηση, σύνδρομο Down, ενώ απαντώνται μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλες παθήσεις και προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι περισσότεροι περιθαλπόμενοι είναι ηλικίας άνω των 45 ετών με μεγάλη διάρκεια παραμονής στο Κέντρο.

Η ανακαίνιση και... οι πρόσφυγες!
Στις αρχές του 2000 ξεκίνησε η ανακαίνιση του πρώην Σανατορίου, με αποτέλεσμα οι τρόφιμοι να μεταφερθούν σε ένα εντελώς ακατάλληλο κτήριο για άτομα με αναπηρίες. Χαρακτηριστικά μάς περιέγραφε η κ. Γουδέλλη ότι η τραπεζαρία είχε διαμορφωθεί στο… μπαλκόνι το οποίο είχε κλείσει, ενώ είχαν γίνει πολλές παρεμβάσεις, χωρίς ωστόσο να πληρούνται οι προϋποθέσεις φιλοξενίας, αφού μόνη σύγχρονη υποδομή ήταν το ασανσέρ!

Όταν παραδόθηκε το κτήριο ανακαινισμένο με σκοπό τη στέγαση των περιθαλπόμενων με κινητικές αναπηρίες, νοητική στέρηση, σύνδρομο Down ή άλλες παθήσεις και προβλήματα ψυχικής υγείας, «η διοίκηση Αθηναίου επέλεξε να ενταχθεί σε σχετικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα για να φιλοξενηθούν ανήλικοι πρόσφυγες», λέει η κ. Γουδέλλη, αφήνοντας τους τρόφιμους σε ακατάλληλο κτήριο. Υπενθυμίζεται ότι στη συνέχεια, αρκετά συχνά έως και το 2014, το «Ε» έγραφε για το κυνήγι ανανέωσης συμβάσεων και για το αν θα παρατείνονταν κάθε λίγους μήνες το Κέντρο Φιλοξενίας -το μεγαλύτερο έως τότε στην Ελλάδα- ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων.

Όπως είχε αναφέρει στην «Εφημερίδα των Συντακτών» η πρόεδρος του «Θεομήτωρ», η παύση της ένταξης στο εν λόγω πρόγραμμα, που ακόμα δεν έχει αποτιμηθεί αρμοδίως, «είχε ως συνέπεια να μένουν χωρίς καμία επίβλεψη ανήλικοι πρόσφυγες επί εννιά μήνες μόνοι τους σε έναν τεράστιο χώρο. Μέχρι και πρόβατα μάς καταγγέλθηκε ότι είχαν αφήσει μέσα», προσθέτει, περιγράφοντας την κατάσταση που αντιμετώπισε: «Οι φθορές που επήλθαν από το χρόνο ή από την κακή χρήση ήταν αναμενόμενες».

Επικίνδυνες κακοτεχνίες
Και συνεχίζει: «Όμως εδώ αντικρίσαμε φοβερές κακοτεχνίες. Πόρτες που ανοίγουν ανάποδα, λάθος τοποθετημένες εγκαταστάσεις και άπειρα… καλώδια! Ακόμα ψάχνουμε να βρούμε σε ποιον παραδόθηκε με τόσες κακοτεχνίες το κτήριο». Επίσης, η κ. Γουδέλλη τονίζει στο «Ε» ότι «οι κακοτεχνίες μάς ακολουθούν ακόμα. Η πόρτα της κύριας εισόδου δεν είναι ασφαλείας και έχουν γίνει παραβιάσεις όλο αυτόν τον καιρό.

Παράλληλα, πρέπει να αντικαταστήσουμε την πόρτα που είναι από γυαλί, γιατί είναι επικίνδυνη σε μια πολύ πιθανή περίπτωση που σπάσει για τους περιθαλπόμενους».
Από την πλευρά του, ο κ. Ψυρούκης-Γραμμέλης αναφέρει: «Η εν λόγω ανακαίνιση, που κόστισε μέσα από ευρωπαϊκό πρόγραμμα 3,5 εκατομμύρια ευρώ, άφησε πίσω της πολλά προβλήματα, τόσο στην ταράτσα όσο και σε άλλα σημεία του κτηρίου.

Η επιλογή των μονωτικών υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για τη μόνωση της ταράτσας δεν εξασφάλισε τη στεγανοποίησή της, με αποτέλεσμα να αποσαθρωθεί πολύ σύντομα ο ασφαλτοτάπητας που είχε τοποθετηθεί, λόγω και των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούν στο σανατόριο αλλά και του μεγάλου υψομέτρου».

Έως τον Εισαγγελέα
Ο κ. Ψυρούκης προσθέτει: «Υπήρχαν πολλές κακοτεχνίες, πόρτες κατασκευασμένες από χαρτόνι, που άνοιγαν προς τα μέσα, σοβάδες που είχαν φουσκώσει από την υγρασία, υπόστεγα που έβαζαν νερά όταν έβρεχε». Πέραν αυτών, επισημαίνει ότι δεν ήταν σε λειτουργία και η παθητική πυρασφάλεια του κτηρίου.
Μάλιστα, επισημαίνει ότι είχε γίνει και μηνυτήρια αναφορά προς την Εισαγγελία για το θέμα, καθώς διαπιστώθηκε ότι η τεχνική μελέτη του έργου «ήταν κάκιστη».

Για το λόγο αυτό και, ενώ ήταν και στις προθέσεις και της μετέπειτα διοίκησης Τσουκαρέλλη, από τον περασμένο Σεπτέμβριο ξεκίνησε η ανακαίνιση της… ανακαίνισης. «Παρ’ όλο που χάσαμε το διάστημα του καλοκαιριού, από την 1η Σεπτεμβρίου ξεκίνησαν οι εργασίες και είμαστε σε καλό δρόμο, παρόλο που -όπως σας είπα- μας κυνηγούν οι κακοτεχνίες» δήλωσε η κ. Γουδέλλη.

Το άλλο κτήριο
Ρωτήσαμε επίσης τι θα απογίνει το κτήριο που μέχρι πρότινος φιλοξενούσε τους περιθαλπόμενους. Στα σχέδια της τωρινής διοίκησης είναι να αξιοποιηθεί για παιδιά με αναπηρίες, ενώ έχει γίνει σχετική μελέτη που έχει αποσταλεί στο Υπουργείο Εργασίας, όπου υπάγεται το Ίδρυμα. Προβλέπεται ή να γίνει κέντρο διημέρευσης για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες ή ξενώνας παιδιών ΑΜΕΑ για χειμερινές και καλοκαιρινές διακοπές.