Της Μαρίας Διακουμάκου

Όρος λατομείου στην Μόρια (φωτογραφία Α. Παυλέλλης). Tα γράμματα φαίνεται ότι έχουν χαραχθεί με βελόνι. Όρος λατομείου στην Μόρια (φωτογραφία Α. Παυλέλλης). Tα γράμματα φαίνεται ότι έχουν χαραχθεί με βελόνι.

Όρος του αρχαίου λατομείου της Μόριας

24/01/2023 - 11:30

Τα όρια περιοχών, ιερών, περιουσιών, οικιών στους αρχαίους χρόνους είναι γνωστό ότι καθορίζονταν από ενεπίγραφους λίθους με την χαρακτηριστική λέξη ΗΟΡΟΣ (έως το τέλος της κλασικής εποχής, όπου η δασεία ήταν φθόγγος με την μορφή Η) ή ΟΡΟΣ στην συνέχεια, π.χ. hόρος Αρτέμιδος, τέμενος Αμαρυσίας ή επί Κλεάρχου άρχοντος, ρος οκίας προικς ποτίμημα κλπ. Και μόνο η λέξη ΟΡΟΣ πολλές φορές αρκούσε για να δηλώσει την οριοθέτηση, όπως π.χ. από την Μυτιλήνη είναι γνωστός λίθος με την λέξη ΟΡΟΣ, ο οποίος βρέθηκε εντοιχισμένος στον δρόμο έξω από την μεσαία πύλη του Κάστρου (βλ. Δ. Ευαγγελίδης, ΑΔ 6 (1921) 113, αρ. 21) και φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Και σε κάποιες περιπτώσεις χαράσσονταν μόνο τα δύο πρώτα γράμματα ΟΡ, ενδεικτικά της χρήσης του λίθου. Για παράδειγμα, πάλι από την Μυτιλήνη ο περίφημος ΓΝΑΦΕΩΝ ΟΡ, δηλαδή όρος γναφέων=τεχνιτών, που καθάριζαν ή λεύκαιναν μάλλινα υφάσματα (IG XII 2, 271), ο οποίος καθόριζε τηνπεριοχή όπου είχαν τα εργαστήριά τους και βρέθηκε στον δρόμο προς την Μόρια.

Ο βράχος, όπου βρέθηκε χαραγμένος ο Όρος (φωτογραφία Α. Παυλέλλης)

Ένας ακόμα όρος, άγνωστος έως τώρα, βρίσκεται στην Μόρια, στην θέση Ουτζά, ακριβώς στα όρια του αρχαίου λατομείου, χαραγμένος σε βράχο με τα χαρακτηριστικά γράμματα ΟΡ. Το εύρημα και τις φωτογραφίες μου παραχώρησε ο Α. Παυλέλλης και τον ευχαριστώ θερμά. Σύμφωνα με τους Γ. Κοκκορού Αλευρά, Ε. Πουπάκη, Α. Ευσταθόπουλο, Α. Χατζηκωνσταντίνου, Corpus Αρχαίων Λατομείων από τους προϊστορικούς έως τους μεσαιωνικούς χρόνους, Αθήνα 2014, σελ. 19-20, το αρχαίο λατομείο της Μόριας λειτούργησε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και από την εξόρυξη κατασκευάστηκε ανάμεσα στα άλλα και το περίφημο Υδραγωγείο. Στο Διάταγμα του Διοκλητιανού περί τιμών, το μάρμαρο της Μόριας αναφέρεται ως το πιο φθηνό (βλ. Marta Giacchero, Edictum Diocletiani et collegorum de pretiis rerum.., Genoa 1974) Επίσης, ο όρμος Κακό Λαγκάδι στον Καρά Τεπέ θεωρείται λιμάνι του λατομείου, επειδή στον βυθό της θάλασσας έχουν βρεθεί διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, πολλά με τόρμους για την υποδοχή μολύβδινων συνδέσμων (βλ. Α. Σίμωσι, ΑΔ 52 (1997), Β ́3, Χρονικά, 1194).

Ο χάρτης της περιοχής, στον οποίο διακρίνεται η θέση του Όρου (φωτογραφία Α. Παυλέλλης)

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey