Διαδρομή 35
Γύρω από τον Μεσότοπο 11

Ένα ξεχωριστό μνημείο στον Πορτό είναι η Παναγιά η Ελεούσα. Στην δυτική άκρη του οροπεδίου, η βόρεια πλευρά του πέφτει στη ρεματιά του Χαλάντρα, του ποταμού της Ερεσού. Ένα παραπόταμό του καταλήγει τώρα στην μεγάλη λιμνοδεξαμενή του Πιθαριού. Το λιθόστρωτο κατηφορίζει πανάρχαιο από το οροπέδιο προς το μοναστήρι, ποιος ξέρει από πότε. Επάνω στο διάβα του, λίγα μέτρα από το φρύδι του Πορτού, η εκκλησία είναι πετρόχτιστη, με μαλτελόπλακες, κάτω από την κεραμοσκεπή της. Στο πίσω μισό του νότιου τοίχου υπάρχουν αψίδες, τα γνωστά ψευδοπαράθυρα των βυζαντινών ναών (Άγιος Γεώργιος Κουρκόντα Γέρας, Παναγιά Ποταμούσα, Καγιάνι κ.ά.).
Ίσως αυτός ο τοίχος να ανήκε στο παλιό μνημείο των υπέροχων αρχιτεκτονικών μελών που βρίσκονται μπροστά στην πόρτα της. Βάσεις κιόνων, δομικά μέλη, κιονόκρανα από καφετί ανδεσίτη, βάση περιρραντηρίου. Υπάρχουν όμως και μερικά κομμάτια, ίσως βωμοί, ίσως βάθρα, που μαζί με την άφθονη κεραμική του περίγυρου μας προϊδεάζουν για κάποιο αρχαίο ιερό, την θέση του οποίου πήρε ο χριστιανικός ναός (θα το θυμηθούμε αυτό στην άλλη διαδρομή μας). (θέση 16).







*axiotismakis.blogspot.com