Για μια ακόμη φορά με αφορμή το ΠΔ του Υπουργείου Παιδείας, που δίνει το προνόμιο της επιλογής σημαιοφόρου στο Δημοτικό σε κλήρωση και όχι στον «άριστο», οδήγησε σε τυφλή σύγκρουση τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα. Και όπως πάντα, κανένας δεν παρουσιάζει όλη την αλήθεια ως έχει αλλά ο καθένας αποσπασματικά αυτό που συμφέρει την κάθε πλευρά.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Περιγράφοντας τον τρόπο επιλογής του σημαιοφόρου μέχρι σήμερα, όλοι μας έχουμε διαπιστώσει τα παρακάτω: Η επιλογή του σημαιοφόρου γίνεται και σήμερα με κλήρωση μεταξύ των μαθητών που αρίστευσαν στην τάξη. Και αυτό γιατί οι άριστοι μαθητές είναι πάντοτε περισσότεροι του ενός, αυξανόμενοι πάντοτε τα τελευταία χρόνια μια και οι δάσκαλοι για παιδαγωγικούς λόγους, δεν είναι απόλυτα ακριβοδίκαιοι στο να βάζουν τα δεκάρια. Επειδή επίσης δεν μετράνε τα δεκαδικά μόρια της βαθμολογίας αλλά ο βαθμός στρογγυλεύει στο δέκα, έχει τύχει πάρα πολλές φορές η σημαία να πάει στα χέρια μαθητή που δεν είναι «καθαρό» δεκάρι, όπως λέγεται στη γλώσσα του σχολείου. Οι μαθητές που είναι «καθαρά» δεκάρια και έχουν μεγάλη φιλοδοξία να κρατήσουν τη σημαία, νοιώθουν βαθιά αδικημένοι που πολλές φορές συνοδεύεται με πολλά κλάματα. Μαζί και οι αδικημένοι γονείς που συμπάσχουν το ίδιο με τα φιλόδοξα παιδιά τους. Πρόδηλα λοιπόν το υπάρχον σύστημα δεν διασφαλίζει ότι ο «καλύτερος» θα είναι αυτός που θα κρατήσει τη σημαία. Και σίγουρα δεν αποτελεί ικανό κίνητρο για τον πιο αδύναμο μαθητή να γίνει καλύτερος γιατί και ο άριστος δεν κράτησε τελικά τη σημαία άρα γιατί να κοπιάσω για το κίνητρο που λέγεται «σημαία»;

Μπορεί λοιπόν κάποιος υπέρμαχος της θεωρίας επιβράβευσης και του κινήτρου να διαπιστώσει: Θα πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα αξιολόγησης των μαθητών ώστε να εντοπίζεται ο πραγματικά καλύτερος. Το επόμενο ερώτημα όμως που τίθεται είναι: «Καλύτερος όμως πού»; Η εύκολη απάντηση είναι: Καλύτερος παντού, στα μαθηματικά, στη γλώσσα, στη γυμναστική, στα εικαστικά, στα….

Σύμφωνα με τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης, η νοημοσύνη κάθε ανθρώπου χωρίζεται σε εννέα τομείς που εδράζουν σε διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου. Αυτές είναι:

Η Λεκτική νοημοσύνη και έχει σχέση με την ικανότητα στο γραπτό και το προφορικό, στην εκμάθηση γλωσσών, στην απομνημόνευση λέξεων και εννοιών, καθώς και στην κατανόηση των λεπτών διαφορών ανάμεσα στις έννοιες και την αφήγηση ιστοριών.

Η Λογικό-μαθηματική νοημοσύνη και έχει σχέση με την κατανόηση όχι μόνο των αριθμών αλλά και των σχέσεων ανάμεσα στα φαινόμενα, φυσικά, κοινωνικά, οικονομικά.

Η Σωματική-κιναισθητική νοημοσύνη και έχει σχέση με τον καλό χειρισμό του σώματος. Αθλητές, χορευτές και ηθοποιοί είναι οι πρωταθλητές της κιναισθητικής νοημοσύνης.

Η Μουσική νοημοσύνη. Οι άνθρωποι που την έχουν σε υψηλό βαθμό ξεχωρίζουν από την παιδική τους ηλικία και συνήθως γίνονται μονομανείς -όχι άδικα, αφού η μουσική είναι η ύψιστη μορφή ανθρώπινης τέχνης, όπως λένε κάποιοι.

Η Διαπροσωπική νοημοσύνη. Είναι η νοημοσύνη της ηγεσίας. Να καταλαβαίνεις τους άλλους και να τους ωθείς για να εκφράσουν το χειρότερο ή τον καλύτερο τους εαυτό. Υψηλή διαπροσωπική νοημοσύνη έχει και ο πωλητής που σε κάνει να αγοράσεις ό,τι εκείνος θέλει, καθώς και ο δάσκαλος που καταφέρνει να διαμορφώσει προσωπικότητες.

Η Ενδοπροσωπική νοημοσύνη. Αυτή είναι η ικανότητα της προσωπικής γνώσης, της αυτογνωσίας, του «γνώθι σ’ αυτόν». Συνήθως πρόκειται για άτομα εσωστρεφή που προτιμούν να εργάζονται ατομικά. Είναι σχολαστικά και εμβαθύνουν στα πάντα με ενοχλητική αυταρέσκεια. Μαθαίνουν καλύτερα όταν επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο θέμα μόνοι τους και είναι τελειομανείς.

Η Χωρική νοημοσύνη. Τα άτομα με χωρική νοημοσύνη μπορούν να παρατηρούν και να χειρίζονται τάσεις, ισορροπίες και συνθέσεις. Έχουν πολύ καλό προσανατολισμό στο χώρο και προσαρμόζονται άμεσα στις αλλαγές του περιβάλλοντος χώρου.

Η Υπαρξιακή νοημοσύνη. Αυτή την νοημοσύνη κατέχουν οι άνθρωποι που προβληματίζονται με τα θέματα ύπαρξης και ανυπαρξίας, καλού και κακού, σωστού και λάθους, με μια σταθερή τάση να διευρύνουν τα πλαίσια της ανθρώπινης σκέψης.

Η Φυσιοκρατική νοημοσύνη. Είναι η νεότερη νοημοσύνη, η οποία προστέθηκε στη θεωρία το 1993. Αλλά θεωρείται ως η πιο αρχαία, αφού συνδέεται με την ικανότητα των προϊστορικών προγόνων μας, να διαχωρίζουν τα βρώσιμα από τα δηλητηριώδη φυτά και να μαθαίνουν για τη φύση που τους περιβάλλει. Οι «φυσιοκράτες» είναι πρακτικοί άνθρωποι που αρέσκονται στις συλλογές και στην άμεση επαφή με τον φυσικό κόσμο.

Το σημερινό σχολείο αξιολογεί συνήθως τη γλωσσική και μαθηματική νοημοσύνη αν και μαθήματα όπως η γυμναστική, η μουσική τα εικαστικά, υπάρχουν στο πρόγραμμα σπουδών, είναι όμως μαθήματα δευτέρας κατηγορίας που παραδοσιακά όλοι οι μαθητές παίρνουν δέκα ή είκοσι. Διαπιστώνεται λοιπόν ότι ένα μεγάλο μέρος των δυνατοτήτων ενός μαθητή δεν αξιολογείται, τότε πώς μπορεί να βρεθεί ο «καλύτερος»;