Με πολλές παρατηρήσεις κι άλλες τόσες απορίες, εξ αιτίας των ασαφειών που έχει το σχέδιο για τη διοικητική μεταρρύθμιση, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Λέσβου είπε «ναι» στον «Καλλικράτη». Στη συνεδρίαση που έγινε παραμονές του Συνεδρίου της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ), εκφράστηκε κατά πλειοψηφία η πολιτική άποψη να προχωρήσει η μεταρρύθμιση, δίχως όμως να λείψουν και οι επιμέρους διαφωνίες, ακόμη και η αγωνία για ό,τι ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει. Μια άλλη αγωνία που διατυπώθηκε στη συνεδρίαση αφορούσε στα οικονομικά ζητήματα της μεταρρύθμισης και το πώς θα χρηματοδοτηθεί, στα χρέη της αυτοδιοίκησης, αλλά και το «μεταφορικό ισοδύναμο».

Στην ίδια πάντως συνεδρίαση, από τις παρεμβάσεις που έγιναν, αποτυπώθηκαν και οι προθέσεις των ενδιαφερομένων να είναι υποψήφιοι στην περιφερειακή ή την τοπική αυτοδιοίκηση, μεταξύ των νομαρχιακών συμβούλων. Ειδικότερα, παρούσης της γενικής γραμματέα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Σοφίας Θεολογίτου, η οποία στο χαιρετισμό της αναφέρθηκε στον κυβερνητικό στόχο για αποκέντρωση δηλώνοντας ότι συμμετέχει στη συζήτηση για να ακούσει τον προβληματισμό του συμβουλίου, ο νομάρχης κατέθεσε συγκεκριμένες παρατηρήσεις επί του σχεδίου «Καλλικράτης». Ο Παύλος Βογιατζής, όπως και ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, Μιχάλης Μαμάκος, δήλωσαν πως θέλουν να προχωρήσει η μεταρρύθμιση, ενώ αντίθετοι για διαφορετικούς λόγους τάχθηκαν οι επικεφαλής των δύο άλλων παρατάξεων, Δημήτρης Βουνάτσος και Βαγγέλης Παλαιολόγος.

Έμφαση σε νησιωτικότητα…
Λόγω και της προεδρίας του στην Επιτροπή Νήσων και Νησιωτικής Πολιτικής, ο κ. Βογιατζής εξέτασε το σχέδιο «Καλλικράτης» υπό το πρίσμα της νησιωτικότητας, καταθέτοντας μεταξύ άλλων προτάσεις που αφορούν στη μεγαλύτερη χρηματοδότηση των νησιωτικών περιφερειών, αλλά και στις νησιωτικές συγκοινωνίες.
«Συνοψίζοντας», κατέληξε ο κ. Βογιατζής, «το νέο θεσμικό πλαίσιο πρέπει να διέπεται από σαφήνεια σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες και τους πόρους. Παράλληλα, πρέπει να λάβει υπόψη του την ιδιαιτερότητα του νησιωτικού χώρου και την ανάγκη ύπαρξης διοικητικής δομής σε κάθε νησί αλλά και εκπροσώπηση των κατοίκων των μικρών νησιών στα Περιφερειακά Συμβούλια.»
Σύμφωνα με τον κ. Βογιατζή, επιβάλλεται στο πλαίσιο της νέας διοικητικής διαίρεσης να εξεταστεί παράλληλα και το ζήτημα της ακτοπλοϊκής και αεροπορικής σύνδεσης μεταξύ των νησιών της ίδιας Περιφέρειας, αλλά και με την ηπειρωτική χώρα, οπότε και πρέπει να επανεξεταστεί το θέμα των άγονων γραμμών. Η συγκεκριμένη αρμοδιότητα, κατά τον κ. Βογιατζή, πρέπει να ασκείται από το Περιφερειακό Συμβούλιο των νησιωτικών Περιφερειών, ενώ ο ίδιος έθεσε και το ζήτημα του μεταφορικού ισοδύναμου, τονίζοντας πως «είναι καιρός να υιοθετηθεί».
Προς το τέλος της συζήτησης, ο νομάρχης ανέφερε ότι στην πρόσφατη συνάντηση που διοργάνωσε η ΕΝΑΕ στην Κεφαλονιά για τα νησιά, ο υφυπουργός Οικονομίας Σταύρος Αρναουτάκης ανέφερε ότι η κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά το θέμα και προτίθεται να βρει τρόπο να ισχύσει το μεταφορικό ισοδύναμο, ώστε να μειωθεί το κόστος των μεταφορών αγαθών και προσώπων προς και από τα νησιά.

… και στην ανάπτυξη
Ο κ. Μαμάκος στην εισήγησή του αναφέρθηκε κυρίως στην ανάγκη οι αιρετές Περιφέρειες να αναλάβουν το θέμα της αναπτυξιακής στρατηγικής, ενώ έμφαση έδωσε καταθέτοντας και τις σχετικές παρατηρήσεις στο ζήτημα των αρμοδιοτήτων, λέγοντας χαρακτηριστικά πως θα πρέπει οι νέες αυτοδιοικητικές μονάδες να έχουν ξεκάθαρες αρμοδιότητες.
Ο κ. Μαμάκος, πέραν της πρότασης για επανακαθορισμό των αρμοδιοτήτων, ζήτησε να διατηρηθούν οι αρμοδιότητες που και σήμερα έχουν οι κρατικές Περιφέρειες, αλλά και να δοθούν πρόσθετες αρμοδιότητες απ’ τα υπουργεία, καθώς και να μεταβιβαστούν αρμοδιότητες απ’ τις νομαρχίες στους δήμους, όπως π.χ. η μεταφορά των μαθητών, οι λειτουργικές δαπάνες της εκπαίδευσης, οι αδειοδοτήσεις των επιχειρήσεων, αλλά και οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.
Μεγάλο μέρος της εισήγησης του επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης αφιερώθηκε στους πόρους που αφορούν στη μεταρρύθμιση, καθώς και σε βασικές οργανωτικές αρχές που θα πρέπει να διέπουν το θεσμό, ενώ ο κ. Μαμάκος δεν παρέλειψε να αναφέρει και καίρια σημεία προετοιμασίας που θα πρέπει να προηγηθούν πριν εφαρμοστεί η περιφερειακή αυτοδιοίκηση.

Ποια αποκέντρωση;
Στο πολιτικό σκέλος της μεταρρύθμισης εστίασε την τοποθέτησή του ο επικεφαλής της Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας (ΝΑΣ), Βαγγέλης Παλαιολόγος, επισημαίνοντας ότι οι προωθούμενες αλλαγές «δεν είναι ξεκάρφωτες από τη γενικότερη πολιτική, που καθορίζεται από αντιλαϊκά χαρακτηριστικά». Ο κ. Παλαιολόγος, που έθεσε ως βασικό κριτήριο για την κάθε μορφής διοίκηση το σε ποιο βαθμό εξυπηρετεί τις βασικές ανάγκες του λαού και του τόπου, άσκησε κριτική στον «Καποδίστρια Ι» και συνοψίζοντας τόνισε ότι, παρά τα όσα ειπώθηκαν, δεν υπήρξε η αποκέντρωση και η περιφερειακή ανάπτυξη που κάποιοι περίμεναν.
Στις παρατηρήσεις του σε σχέση με το σχέδιο, ο κ. Παλαιολόγος ανέφερε πως το συμβούλιο θα πρέπει να εκλέγει τον περιφερειάρχη και το νομάρχη-αντιπεριφερειάρχη, ενώ ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη σε όλες τις εκλογές να ισχύσει το σύστημα της απλής αναλογικής.
Ανάλογου περιεχομένου τοποθέτηση έγινε και απ’ την Ελένη Βουλβούλη, που μεταξύ άλλων ανέφερε ότι ο περιορισμός περαιτέρω του αριθμού των δήμων και γενικά της εκπροσώπησης της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, οι λιγότεροι αιρετοί, σημαίνουν στην πράξη και λιγότερη λαϊκή πίεση, γιατί οι αυτοδιοικητικοί είναι εκείνοι που έρχονται σε άμεση επαφή με το λαό.
Με τις παρατηρήσεις που κατατέθηκαν και γραπτώς στο προεδρείο, θα διαμορφωθεί η πρόταση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Λέσβου που θα υποβληθεί στο συνέδριο της ΕΝΑΕ, το οποίο και έχει ως θέμα το σχέδιο «Καλλικράτης».


Απορίες για αδιευκρίνιστα σημεία του σχεδίου
«Καίει» η μεταρρύθμιση

Ο ίδιος προβληματισμός για τις ασάφειες του σχεδίου, αλλά και για το χωροταξικό, φάνηκε και στις τοποθετήσεις που έγιναν απ’ τα μέλη του Νομαρχιακού Συμβουλίου, αλλά και από δημάρχους που παρέστησαν στη συνεδρίαση.
- Ο αντινομάρχης Σταύρος Ψαρρόπουλος μέτρησε 13 σημεία στα οποία ο νομάρχης ανέφερε ότι το σχέδιο «δεν προβλέπει» και περίπου άλλα τόσα στα οποία ο Μιχάλης Μαμάκος τόνισε ότι «θα πρέπει να προβλέπει». Αυτές οι παρατηρήσεις κατά τον κ. Ψαρρόπουλο αποδεικνύουν πως «ο “Καλλικράτης” κρύβει λόγια και δε μας λέει ακριβώς τι θα κάνει». Κι όσο δεν είναι οριστικοποιημένο τι σχεδιάζει η κυβέρνηση, τότε - όπως είπε ο κ. Ψαρρόπουλος - «μιλάμε για μια έκθεση ιδεών, που στις παρούσες οικονομικές συγκυρίες, στις δύσκολες στιγμές της χώρας, δυστυχώς δεν είναι ό,τι το καλύτερο να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Με προχειρότητα και βιασύνη οδηγούμαστε σε αρνητικά αποτελέσματα. Για να γίνουμε κι εμείς πιο συγκεκριμένοι δίχως να αοριστολογούμε, θα πρέπει να υπάρξει και πιο συγκεκριμένο σχέδιο.».
- «Δε θα κλείσουν οι νομαρχίες» ήταν ένα απ’ τα σημεία στα οποία εστίασε ο αντινομάρχης Θεόδωρος Βαλσαμίδης, που τόνισε πως η διοικητική μεταρρύθμιση έχει ήδη καθυστερήσει. Ο ίδιος επεσήμανε την ανάγκη να είναι απολύτως διακριτοί οι ρόλοι της κάθε αυτοδιοικητικής βαθμίδας και σε επίπεδο αρμοδιοτήτων.
- Ο Σταύρος Πολίτης, που έδωσε έμφαση στην ανάγκη συμμετοχής των πολιτών σε όλο το διακύβευμα της μεταρρύθμισης, μεταξύ άλλων σημείων ανέφερε ότι θα πρέπει η εκλογή των επικεφαλής να είναι άμεση, όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με τους επάρχους όπου ο πρώτος σε σταυρούς εκλέγεται έπαρχος, και να μην αποφασίζει για παράδειγμα ο εκλεγμένος περιφερειάρχης για τους χωρικούς αντιπεριφερειάρχες.
- Σε δύο βασικά σημεία στάθηκε ο Ηρακλής Βερβέρης, στα χρέη της αυτοδιοίκησης εξ αιτίας των οποίων κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα ο «Καλλικράτης», αλλά και στο μεταφορικό ισοδύναμο. Για το θέμα των χρεών υπήρξε συζήτηση, συμπέρασμα της οποίας ήταν πως χρειάζεται η κυβέρνηση να μεριμνήσει για τον κανονισμό των χρεών. Στην ίδια συζήτηση τονίστηκε ότι η νομαρχία Λέσβου είναι απ’ τους λίγους αυτοδιοικητικούς φορείς που δεν έχουν χρέη.
- Τις αποφάσεις του πρόσφατου συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ για τον «Καλλικράτη» μετέφερε στο συμβούλιο ο πρόεδρος της ΤΕΔΚ και δήμαρχος Γέρας, Σωτήρης Ζαμτράκης. Τη συνεδρίαση παρακολούθησαν και οι δήμαρχοι Θερμής Δημήτρης Καμενής, που δε θέλησε να τοποθετηθεί, και Ευεργέτουλα Μιχάλης Πολυπαθέλλης, ο οποίος στη σύντομη παρέμβασή του ανέφερε ότι δε θα πρέπει να υπάρξει βιασύνη και πίεση χρόνου για τη μεταρρύθμιση, να μη ληφθούν - όπως είπε - αποφάσεις «πάνω στην τούρλα του Σαββάτου».