Ένας σπουδαίος γιατρός, ένας πραγματικός θεράπων του Ιπποκράτη και συνεπής στον όρκο του, κινδυνεύει να χαθεί για το νοσοκομείο Μυτιλήνης. Μιλάμε για τον εξαιρετικό χειρουργό ορθοπεδικό Αλέξανδρο Ζάμπρα που η σύμβασή του ως επικουρικού γιατρού στο νοσοκομείο Μυτιλήνης λήγει κατά σύμπτωση σήμερα 2 Φεβρουαρίου 2019. Η περίπτωση του κ. Ζάμπρα δεν είναι μοναδική, αφού και άλλων γιατρών όχι μόνο της ορθοπεδικής αλλά και άλλων κλινικών του νοσοκομείου μας κάποια στιγμή οι συμβάσεις θα λήξουν και δεν προβλέπεται πουθενά η αυτόματη ανανέωσή τους. Στην δυνατότητα που υπάρχει για νέα προκήρυξη θέσεων επικουρικών, προτεραιότητα έχουν κατά κανόνα αυτοί που δεν εργάζονται ήδη σε παρόμοια θέση. Ίσως κάτι τέτοιο να υπηρετεί μια πολιτική «ανακύκλωσης» της ανεργίας και διαρκούς ομηρίας των άνεργων γιατρών, σε καμιά περίπτωση όμως δεν προάγει την αριστεία, ούτε επιτρέπει την αξιοποίηση επιστημόνων που αποδεδειγμένα «έδεσαν» με τις ανάγκες του νοσοκομείου.

Γενικότερο πρόβλημα

Το πρόβλημα όπως είπαμε δεν αφορά σε ένα πρόσωπο ή μια μεμονωμένη κλινική αλλά σε όλες τις κλινικές του νοσοκομείου. Γιατί σε ένα νησί που έχει πληγεί όσο κανένα άλλο από τις συνέπειες του προσφυγικού και μεταναστευτικού, οι ήδη επιβαρυμένες δομές υγείας και περίθαλψης από τις ελλείψεις σε επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό τα τελευταία χρόνια ξεπέρασαν κατά πολύ τα όρια αντοχής τους.

Είναι φανερό ότι σε ένα νησί 90.000 μονίμων κατοίκων με ένα μοναδικό νοσοκομείο που ήδη αντιμετώπιζε προβλήματα, η προσθήκη περισσότερων από 10.000 προσφύγων και μεταναστών που οι συνθήκες άφιξης και καθημερινής διαβίωσής τους σε επιεικώς ανεπαρκείς δομές τους καθιστά «καταναλωτές υπηρεσιών υγείας» πολλαπλάσιων του αριθμού τους, αργά ή γρήγορα θα δημιουργούσε ασφυξία στις υπάρχουσες δομές υγείας και περίθαλψης.

Στα φαινόμενα αυτά, η πολιτεία αντέδρασε ως συνήθως άτολμα και αποσπασματικά. Αντί να σπεύσει να λύσει οριστικά το πρόβλημα, μετατρέποντας το οργανόγραμμα του νοσοκομείου Μυτιλήνης (ενδεχομένως και των άλλων νησιών με ανάλογα προβλήματα) αυξάνοντας τις οργανικές θέσεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, προτίμησε τη λύση των επικουρικών γιατρών, που προσλαμβάνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου με ότι αυτό συνεπάγεται για την μακροπρόθεσμη εύρυθμη λειτουργία του νοσοκομείου.

Και όμως …κινείται!

Παρά την πρόχειρη και ευκαιριακή όπως προαναφέραμε αντιμετώπιση του προβλήματος της υποστελέχωσης του νοσοκομείου, στην πράξη υπήρξε σημαντική ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό ποιότητας. Ίσως η μεγάλη ανεργία στον κλάδο, ίσως η αίσθηση καθήκοντος των κατά κανόνα νέων γιατρών, ίσως και λίγη …τύχη, το βέβαιο είναι ότι κατά γενική ομολογία ήλθαν στο νοσοκομείο μας με συμβάσεις αρκετοί γιατροί-διαμάντια, τόσο σε διάφορες κλινικές όσο και στο τμήμα επειγόντων περιστατικών.

Εκεί όμως που το πράγμα φάνηκε περισσότερο ήταν στην ορθοπεδική κλινική του νοσοκομείου που τόσο η έλευση εξαιρετικών γιατρών ως επικουρικών, όσο και η άριστη όπως αποδείχθηκε συνεργασία και το δέσιμό τους με τους ήδη υπάρχοντες μόνιμους γιατρούς της κλινικής, κυριολεκτικά αναβάθμισε τις παρεχόμενες υπηρεσίες σε πολύ ψηλό επίπεδο, τόσο στον τομέα των εξωτερικών ιατρείων τακτικών και επειγόντων, όσο και σε επίπεδο νοσηλείας και χειρουργείων.

Καθημερινά όποιος είχε επαφή με την κλινική ως ασθενής και συνοδός ή και απλός επισκέπτης, διαπίστωνε άριστο επίπεδο υπηρεσιών από παλιούς και νέους γιατρούς, και μεγάλη διάθεση προσφοράς, ενώ οι διηγήσεις για επιτυχημένες επεμβάσεις και εξαίρετες διαγνώσεις που επιβεβαιώνονταν εκ των υστέρων σε εξειδικευμένα δημόσια και ιδιωτικά κέντρα των Αθηνών, συγκράτησαν και εξυπηρέτησαν επιτόπου ασθενείς, με ότι αυτό συνεπάγεται τόσο για την υγεία τους όσο και για την οικονομική επιβάρυνση από την νοσηλεία τους.

Ενώ λοιπόν θα περίμενε κανείς η διοίκηση του νοσοκομείου αλλά και οι τοπικοί παράγοντες θα έκαναν το παν για να διατηρήσουν αυτή την δυνατή ομάδα, ήδη σήμερα έχουμε την πρώτη διαρροή που δημιουργεί δικαιολογημένη ανησυχία, δοθέντος ότι προϊόντος του χρόνου θα ακολουθήσουν και άλλες.

Τι λένε οι γνώστες του θέματος

Επικοινωνήσαμε με κρίσιμα πρόσωπα στο νοσοκομείο ζητώντας πληροφορίες αλλά και την άποψή τους για το τι μέλει γενέσθαι. Μιλήσαμε πριν απ’ όλα με τον ακούσιο πρωταγωνιστή της συγκεκριμένης εξέλιξης, ορθοπεδικό γιατρό κ. Ζάμπρα, του οποίου η σύμβαση λήγει όπως είπαμε σήμερα! Ο κ. Ζάμπρας, που σημειωτέον είναι και Πρόεδρος του συλλόγου γιατρών του ΕΣΥ στο νησί, δεν θέλησε να προσωποποιήσει το θέμα του και ως συνήθως μας μίλησε με απόλυτη νηφαλιότητα για το γενικότερο πρόβλημα: «Ασφαλώς δημιουργείται πρόβλημα από την αναγκαστική αποχώρηση κάποιων γιατρών και την μη αυτόματη αναπλήρωσή τους, δοθέντος ότι αυτή τη στιγμή παράγεται σημαντικό έργο κάτω από δύσκολες συνθήκες. Ίσως μια λύση θα ήταν να ζητηθούν πρόσθετες θέσεις επικουρικών γιατρών, πράγμα που θα ήταν απόλυτα λογικό υπό τις παρούσες συνθήκες, αλλά είναι κάτι που αφορά την διοίκηση του νοσοκομείου. Παράλληλα, κάποιες πιο μόνιμες λύσεις δεν είναι δυνατόν να δοθούν σε τοπικό επίπεδο αλλά είναι θέματα πολιτικής βούλησης σε κεντρικό επίπεδο».

Σε επικοινωνία μας με την έμπειρη κοινωνική λειτουργό του νοσοκομείου κ. Ουρανία Δουκάρου, που ως εκ της θέσης της έχει εικόνα της καθημερινότητας του ιδρύματος, είχε μόνο καλά λόγια να μας πει τόσο για την λειτουργία της κλινικής και τα στελέχη της όσο και για τον συγκεκριμένο γιατρό: «Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσος κόσμος έχει εξυπηρετηθεί ακόμα και σε δύσκολα περιστατικά που παλιότερα έφευγαν προς Αθηναϊκά νοσοκομεία, και τι καλά λόγια ακούμε καθημερινά για τους γιατρούς της κλινικής όχι μόνο για την επιστημονική τους επάρκεια αλλά και για την ανθρώπινη συμπεριφορά τους».

Μιλήσαμε και με τον Πρόεδρο του συλλόγου εργαζομένων του νοσοκομείου κ. Στρατή Κλεάνθη, ο οποίος μας είπε ότι πέρα από το γενικότερο πρόβλημα της υποστελέχωσης του νοσοκομείου είναι διάχυτη η αίσθηση και μεταξύ των εργαζομένων ότι ένα νοσοκομείο που βρίσκει γιατρούς όπως ο κ. Ζάμπρας είναι τυχερό και ενδεχόμενη αποχώρησή του θα είναι οπωσδήποτε σημαντική απώλεια.

Τέλος, επικοινωνήσαμε με τον πλέον αρμόδιο, Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας του νοσοκομείου γιατρό κ. Ευθύμη Ζιώγα. Και αυτός αναγνώρισε την ύπαρξη του προβλήματος και μας τόνισε ότι παρά το γεγονός ότι ήδη έχει προκηρυχθεί η θέση επικουρικού σε αντικατάσταση αυτής που χάνεται, ο ίδιος και οι συνεργάτες του έχουν εισηγηθεί προς την Διοίκηση του νοσοκομείου και προς την προϊσταμένη ΔΥΠΕ να προκηρυχθεί ακόμα μια θέση επικουρικού ορθοπεδικού, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες, πλην του όποιου νέου προσληφθεί, να «μείνει μαζί μας και ο κατά γενική ομολογία εξαιρετικός συνάδελφος κ. Ζάμπρας προς όφελος των νοσηλευόμενων στο νοσοκομείο μας».

Προς πάντα άμεσα ή έμμεσα αρμόδιο

Παρά το γεγονός ότι το ζήτημα δεν είναι μεμονωμένο και ενδεχομένως κάποιες λύσεις εκ των ενόντων να είναι και πάλι αποσπασματικές, όσοι εμπλέκονται στο ζήτημα θα πρέπει να κινητοποιηθούν έστω και την …δωδεκάτη ώρα! Ίσως όμως έχουν δίκιο τόσο ο κ. Ζαμπρας μιλώντας και υπό την συνδικαλιστική του ιδιότητα όσο και ο κ. Ζιώγας ως επιστημονικός επικεφαλής των γιατρών του νοσοκομείου, ότι η λύση εκφεύγει των τοπικών ορίων και δυνατοτήτων και θα πρέπει να δοθεί με κεντρική πολιτική απόφαση.

Μια σχετικά «εύκολη» πρόταση θα ήταν να υπάρξει κάποια νομοθετική ρύθμιση που να προβλέπει την αυτόματη ανανέωση των συμβάσεων επικουρικών γιατρών σε νοσοκομεία των νησιών που πλήττονται από το μεταναστευτικό, με παράλληλη σημαντική αύξηση των σχετικών θέσεων. Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρόν για τοπικούς βουλευτές συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, αλλά και αυτοδιοικητικούς παράγοντες, που ομόθυμα θα έπρεπε να στηρίξουν ένα τέτοιο αίτημα και να απαιτήσουν την υιοθέτησή του από το αρμόδιο Υπουργείο.