«Πρέπει να γίνει συνείδηση του κόσμου η δωρεά οργάνων», ανέφερε στην εφημερίδα μας, ο διευθυντής της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου Μυτιλήνης, Ευθύμης Ζιώγας. Με αφορμή τη χτεσινή Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων, το «Ε» ζήτησε στοιχεία από το Νοσοκομείο σε σχέση με το μεγάλο αυτό θέμα, για το οποίο ο περισσότερος κόσμος εν πολλοίς αδιαφορεί, την ίδια ώρα που «καίει» ευαίσθητες ομάδες ανθρώπων, που θα μπορούσαν να μην ταλαιπωρούνται.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, μέσα σε διάστημα 15 χρόνων, εμφανίστηκαν μόνο πέντε περιπτώσεις δωρητών οργάνων, ενώ οι υποψήφιοι δωρητές ήταν πολλοί περισσότεροι. Το οικογενειακό τους περιβάλλον, όμως, δεν επέτρεψε τη δωρεά, την ίδια ώρα που, όπως επισημαίνει ο κ. Ζιώγας, «ο Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων τελεί υπό… διάλυση».

Πρόσφατα υπήρξαν στο «Βοστάνειο» δύο περιστατικά υποψήφιων δωρητών οργάνων, όπου το συγγενικό περιβάλλον ήταν αρνητικό και έτσι δύο ζωές που θα μπορούσαν να σωθούν, υποφέρουν ακόμα. Κι αυτό, ενώ οι συγγενείς είχαν δικό τους άνθρωπο που είχε προχωρήσει σε μεταμόσχευση, γνωρίζοντας το δώρο ζωής που του έγινε.

Πολλές φορές οι συγγενείς είναι αρνητικοί στο ερώτημα αν θα δωρίσουν τα όργανα του αγαπημένου τους προσώπου που είναι πλέον εγκεφαλικά νεκρό, σε άλλους ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη. «Πρέπει όμως οι συγγενείς να μπαίνουν και στη θέση του ανθρώπου που χάνουν. Ο ίδιος δεν θα ήθελε να τα δωρίσει;» λέει ο κ. Ζιώγας. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες και να δηλώσουν και να κοινοποιήσουν στο περιβάλλον τους ότι θέλουν να είναι υποψήφιοι δωρητές οργάνων.

Ο διευθυντής της ΜΕΘ, Ε. Ζιώγας                     Η πρόεδρος του Συλλόγου Αιμοδοτών

                                                                  και Δωρητών Οργάνων, Μ. Ζερβού

Νόμος - παγίδα

Ο νόμος που έχει τεθεί σε ισχύ τα τελευταία χρόνια, αν και θεσμοθετήθηκε προκειμένου να αυξηθούν οι υποψήφιοι δωρητές, εν τέλει έδωσε αντίστροφα αποτελέσματα, σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου Αιμοδοτών και Δωρητών Οργάνων Μυτιλήνης, Μαρία Ζερβού.

«Παλιότερα υπήρχε η κάρτα του δότη και οι πολίτες γράφονταν στο Μητρώο του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων», εξηγεί η κ. Ζερβού. Τα τελευταία χρόνια όμως, και με το νέο νόμο, όλοι θεωρούμαστε εν δυνάμει δότες. Αν και αυτή η ρύθμιση φαίνεται να αυξάνει τους υποψήφιους δωρητές, αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Κι αυτό γιατί ο κοινωνικός περίγυρος του εγκεφαλικά νεκρού δεν είναι ευαισθητοποιημένος, ενώ πολλές φορές οι ίδιοι οι γιατροί πανελλαδικά στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, δεν έχουν το χρόνο ή το κουράγιο να ρωτήσουν ή να πείσουν το συγγενικό περιβάλλον να δώσει τη συγκατάθεσή του για να δοθούν τα όργανα.

«Ελπίζουμε ότι θα κοιτάξουν οι αρμόδιοι ξανά τα κενά του νόμου για να αυξηθούν οι υποψήφιοι δωρητές και η ζωή να μην καταλήγει στα σκουπίδια», τόνισε η κ. Ζερβού.

Αν και λίγοι… πρώτοι!

Από την άλλη, θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι ναι μεν μπορεί να είναι ελάχιστοι δότες σε σχέση με τους υποψήφιους δωρητές, όμως χάρη στην ενεργή δράση του Συλλόγου Αιμοδοτών και Δωρητών Οργάνων Μυτιλήνης, εδώ και χρόνια στο νησί μας, «είμαστε το μόνο περιφερειακό νοσοκομείο στην Ελλάδα, όπου έχουν γίνει δωρεές οργάνων», επεσήμανε η κ. Ζερβού.

Οργανισμός… υπό διάλυση

«Η οικονομική κρίση έφερε στα πρόθυρα της διάλυσης, τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Έχει σημειωθεί μεγάλη μείωση προσωπικού και δεν γίνονται δράσεις ενημέρωσης», εξηγεί ο κ. Ζιώγας.

Θυμίζουμε χαρακτηριστικά την ιστορία του αδικοχαμένου Κωνσταντίνου Σιδερά από τη Θερμή, το Δεκέμβριο του 2014. Παρά την απόφαση των γονιών του να προχωρήσουν σε δωρεά των οργάνων του μετά τη διαπίστωση ότι ήταν κλινικά νεκρός, δεν κατέστη αυτό δυνατό λόγω ολιγωρίας του Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων. Μετά τη συγκατάθεση των γονιών του, και σε μια πράξη υπέρτατης προσφοράς που ήθελαν να κάνουν παρότι είχαν χάσει πρόσφατα το γιο τους από τροχαίο δυστύχημα, ο κ. Ζιώγας επικοινώνησε με το Γραφείο Συντονισμού του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων προκειμένου να κινηθεί η διαδικασία. Δυστυχώς όμως, κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ.

«Τι έμαθα για τη μεταμόσχευση οργάνων»

 

Έμαθα ότι όλο σχεδόν το ανθρώπινο σώμα μπορεί να μεταμοσχευθεί. Μάτια, καρδιά, πνεύμονες, νεφρά, ήπαρ, πάγκρεας, αίμα και μυελός των οστών, τμήματα του γαστρεντερικού σωλήνα, ακόμα και δέρμα και οστά! Έμαθα ότι το ποσοστό επιβίωσης μετά τη μεταμόσχευση ξεπερνά το 95% και ότι έτσι άνθρωποι καταδικασμένοι σε θάνατο ή σε μια ζωή μέσα στα νοσοκομεία, μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή και να κάνουν όνειρα για το μέλλον.

Έμαθα ότι κάθε 27 λεπτά κάπου στον κόσμο, γίνεται μια επέμβαση μεταμόσχευσης. Αλλά ταυτόχρονα, κάθε 2 ώρες και 24 λεπτά, κάποιος πεθαίνει περιμένοντας σε μια λίστα αναμονής μοσχεύματος.

Έμαθα ότι η Ελλάδα κατέχει μια από τις ντροπιαστικά χαμηλότερες θέσεις όσον αφορά τον αριθμό δοτών οργάνων. Το 2010, στο 1.000.000 πληθυσμού, οι δότες στην Ελλάδα ήταν 3,9 -ενώ στην Ισπανία ήταν 32.

Έμαθα ότι κανένας δεν μπορεί να επανέλθει στη ζωή αν επέλθει ο εγκεφαλικός θάνατος. Ο εγκεφαλικός θάνατος είναι η ανεπανόρθωτη απώλεια της ικανότητας για συνείδηση, σε συνδυασμό με την ανεπανόρθωτη απώλεια της ικανότητας για αυτόματη αναπνοή. Η καρδιακή λειτουργία μπορεί να ανακτηθεί, αν η παύση της αντιμετωπισθεί άμεσα. Αυτό έχει ως συνέπεια να μη μπορεί να εξισωθεί ο θάνατος με τη διακοπή της αυτόματης καρδιακής λειτουργίας και της αναπνοής.

Έμαθα ότι η έκφραση «θα με βγάλουν από την πρίζα» είναι πέρα για πέρα ανακριβής. Οι δοκιμασίες εγκεφαλικού θανάτου γίνονται χωρίς να είναι ο ασθενής συνδεδεμένος με οποιοδήποτε μηχάνημα. Πιο συγκεκριμένα, απαιτείται να συμμετάσχουν τρεις έμπειροι ιατροί: ο υπεύθυνος για τον άρρωστο ιατρός ή αντικαταστάτης του, ένας νευρολόγος ή νευροχειρουργός και ένας αναισθησιολόγος.

 

Για την Εκκλησία

Έμαθα ότι για την Εκκλησία, η μεταμόσχευση δεν είναι αμαρτία, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι παπάδες και θεούσες, αλλά η ύψιστη πράξη αλληλεγγύης και αυτοθυσίας. Με τα λόγια του Ιερέα που μας έκανε μια σχετική εισήγηση: «Ο Χριστός έδωσε το σώμα Του για να σώσει τους ανθρώπους, κι εμείς δεν θα δώσουμε τα όργανά μας;» Έμαθα ότι η άρνηση των πολιτών και των συγγενών, οφείλεται στην άρνηση της ιδέας του θανάτου και σε μια ευρύτερη δυσπιστία για τον ιατρικό κλάδο, που οφείλεται στις περισσότερες περιπτώσεις σε ασαφείς και αβάσιμες υπόνοιες για την ηθική του κλάδου και το παρεμπόριο ανθρώπινων οργάνων.

Στην τελική, όπως είχε πει ο Κρίστιαν Μπαρνάρντ, ο καρδιοχειρουργός που έκανε την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση καρδιάς το 1967: «Χίλιες φορές να μεταμοσχεύσεις μια καρδιά, παρά να τη χώσεις στο χώμα και να τη φάνε τα σκουλήκια».

 

*Της Μαριάννας Βασιλείου, δικηγόρου (Πηγή: www.lifo.gr)