Ευεργέτουλας, ο ποταμός, και ο απέραντος κάμπος του, δημιούργημα των προσχώσεών του, συνέχεια των δυτικών παράλιων του κόλπου, κατοικημένων από τα χρόνια της Πρώιμης Χαλκοκρατίας. Μια συνεχής παρουσία, διαχρονική, εκεί στον κάμπο και στα βουνά της Γέρας που είδαμε, με τα υψώματα της πρώιμης-μέσης και ύστερης χαλκοκρατίας και το μεγάλο Μυκηναϊκό κέντρο στις Χαλακιές, επεκτείνεται λογικά και στον μεγάλο κάμπο του μυχού του κόλπου, εκεί που η αρχαιολογική σκαπάνη βρίσκει τον Μυκηναϊκό τάφο, σίγουρα κάποιας φυσικής συνέχειας, ανασκάπτει τον 10^ο και 8^ο π.Χ. αιώνα μέσα στο Ίππειος ιερά, εργαστήρια, οικιστικά λείψανα, που αποτελούν τα υφάδια μιας πυκνοκατοικημένης περιοχής, γύρω από τα πολύτιμα, φυλαγμένα νερά του κόλπου. Ίσως και αυτοί οι Τυρρηνοί, που πιθανόν υπήρξαν στην ακρόπολη στο Μέτι της Γέρας, να είχαν σχέση με μια άλλη τους θέση στα υψώματα του μεγάλου κάμπου και να διεκδικούν την χρυσοστόλιστη αρχοντοπούλα του 10^ου π.Χ. αι. Και άλλα πολλά, και εδώ χωριά στις ελιές του κάμπου, του κτηματολογίου του Διοκλητιανού, αμέτρητοι λιόμυλοι και «γύροι ελαιών», αλλά και σύκα, ποιος ξέρει από πότε! Και το 1548, πάλι χωριά που φορολογούνται, ονόματα που εξακολουθούν να υπάρχουν σαν οικισμοί και τοπωνύμια! Όπως παντού στο πανέμορφο μας νησί, αλλά κύρια εδώ, σαν συνέχεια από το στόμιο του κόλπου, μέχρι εδώ, στο Ντιπ και στη Λάρσο! Που θα δούμε αυτόν το ποταμό να διαμορφώνεται, αυτόν το τεράστιο υγροβιότοπο να συρρικνώνεται, το «κομμένο Βουνό» με τον χαραγμένο αγωγό του Ρωμαϊκού υδραγωγείου να διηγείται την αρχή με τα ρήγματα και τις καταβυθίσεις και ίσως να ακούσουμε το θεριό της Λάρσου να μουγκρίζει, σε ότι απόμεινε από τα τότε έλη, στα οποία μέχρι πριν λίγα χρόνια ζούσε η βίδρα!

Να ακούσουμε την καμπάνα του Αϊ Προκόπη, να μπούμε στον αφύλαχτο στους αγέρηδες, αγιογραφημένο Βυζαντινό Ταξιάρχη, να αγναντεύσουμε το φαράγγι από τον Αϊ Γιάννη, να πιούμε καφέ και να φάμε λουκουμάδες στο λιμανάκι στο Ντιπ και ούζο με τριγώνα τηγανητή και σκορδαλιά, σε κάποιον καφενέ, στο Ιππειος! Ίσως και σ’ αυτόν τον μοναδικό στην φρίτζα της Σκούντας, στους Λάμπου Μύλους, στα Κεραμειά! Παντού δηλαδή, πριν ανηφορίσουμε στο απέραντο δάσος της Πεύκης, βαδίζοντας βόρεια για την Καλλονή, πάντοτε όμως με επιβλητικό βιγλάτορα στα δυτικά τον «ιερό κώνο» του Ολύμπου! Αυτόν το τόπο που θα παρουσιάσω τώρα, τον θεωρώ σαν φυσική συνέχεια της γενέτειρας μου της Γέρας, ένα τόπο που φτιάχτηκε μαζί της στις γεωλογικές απαρχές της λίμνης, στην οποία μπουκάρισαν τα νερά, φτιάχνοντας ένα φυσικό θαύμα!

Ο τόπος

η παραλία

το κομμένο βουνό

το Ντίπ

με το λιμανάκι

και ο Αϊ Θαράπης

με τον Χαραδριό