Από το Αϊβαλί προς το Ντικιλί και την Πέργαμο

Οδοιπορικό στα Απέναντι 44 Αϊβαλί - Τένεδος - Πέργαμος 44

Από το Αϊβαλί προς το Ντικιλί και την Πέργαμο

23/08/2017 - 18:38

Το ταξίδι μας στον τόπο και στον χρόνο αφήνει πάλι το Αϊβαλί, αλλά τώρα στρέφεται προς τα νότια, προς το Ντικιλί και την Πέργαμο. Μια αρχαία περιοχή που ως τη Σμύρνη αποικίστηκε και αυτή από την κραταιά Μυτιλήνη, μια εύφορη λουρίδα γης, ανάμεσα στους λόφους της παραλίας και στα βουνά, που την κλείνουν από την ενδοχώρα. Αυτά τα βουνά που φαίνονται απέναντι όταν πηγαίνουμε προς το αεροδρόμιο είναι τα Madaras dag, με κορυφή στα ΒΑ το Kuzak (1341μ). Είναι ο αρχαίος Πίνδασσος, με την κορυφή του Κοζακιού.

Αφήνοντας το Αϊβαλί, τα χαρακτηριστικά υψώματα «τραπέζι του διαβόλου», του «λαγού τα αφτιά», την «Αγία Παρασκευή του Κόντογλου» και τον ερειπωμένο, τρουλωτό ναό του Αγίου Γεωργίου των Αμπατζήδων (έφτιαχναν αμπάδες, τσόχες οι κτήτορές του), περνάμε από το Μικρό Χωριό (Kucukkoy), τους παλιούς Γιανιτσαριώτες, με τον ναό του Αγίου Αθανασίου (τώρα τζαμί) και τη μεγάλη πλαζ του Sarimsaker, όπου έρχονται καραβάκια από το Αϊβαλί. Ελιές, αραβόσιτος, ηλίανθος, ντομάτες, πιπεριές, μπάμιες και οι μικρές κουκουναριές γεμίζουν όλη τη ζώνη ανάμεσα στα βουνά με τα μικρά χωριά και την κατάσπαρτη από τουρισμό παραλιακή ζώνη! Δίπλα στη θάλασσα ανοίγεται η Αλυκή, μεγάλος υγρότοπος και μετά η Αλτίνοβα, με τεράστιες παραλίες, χτισμένες παντού και κατάφυτη από ελιές. Αυτή ήταν το ελληνικό Αγιασμάτι, με τον ναό του Αγίου Ματθαίου με το ελληνικό σχολείο δίπλα του. Έμειναν μόνο Τούρκοι και τίποτα από την εκκλησιά και ο Κεμάλ το 1934 την ονόμασε Αλτίνοβα από τα «χρυσά χωράφια των σπαρτών». Και το κοκκινωπό χρώμα της αλυκής (από το μικρό βλεφαριδόζωο Donalella salina) o θρύλος το απέδωσε στο αίμα των σφαγμένων χριστιανών!

Στο χωριό υπάρχει το τζαμί του Haki Bayram Veli που έζησε επί Βαγιαζήτ του Β΄, μέχρι το 1460! Έχτισαν προς τιμή του το μνημείο το 1490-1491, με ενδιαφέρον εσωτερικό και τοιχοδομία! Στην παραλιακή ζώνη εκβάλλει ο ποταμός Madra που κατεβαίνει από τον Πίνδασσο και είναι ο αρχαίος Γρύλιος! Αναφέρεται από τον Στράβωνα η ύπαρξη της αρχαίας Ηράκλειας ανάμεσα στο Κιουτσούκ κίοι και την Αλτίνοβα, στη θέση Τσακμάκ! Κατηφορίζοντας την εθνική Σμύρνης-Τσανάκ καλέ, κολλημένα στους πρόποδες των παραφυάδων του Πινδάσσου, βρίσκονται τα μικρά χωριά! Το Salimer, το Kiratli, το Gokceagil, το Nebiler, το Kabakum, το Istamiar, το Kizilcukuf. Με τους μιναρέδες να φαίνονται από την παραλία της Λέσβου, με τις εκτάσεις των καλλιεργειών και την πυκνά δομημένη παραλιακή ζώνη! Όλα αυτά ήταν ανέκαθεν τσιφλίκια, εύφορες εκτάσεις, εμπορικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις Ελλήνων κύρια και Τούρκων! Αυτά μέχρι την τραγωδία του 1922!